Πέμπτη, 21 Νοεμβρίου, 2024

“Οκτώβρης, ο πάλαι ποτέ µήνας της σποράς”

«Αρχίζει το όργωµα της γης. Αυλάκια βαθιά χαράζονται στο χώµα./ Σε λίγο λάµπει από τη χαρά και από τον ιδρώτα το µέτωπο του κυρ Πανάγου λάµπουν και των αλόγων και τα καπούλια ωσάν ατσάλι, και εκείνα φιλότιµα προβαίνουν και στ’ όργωµα ξοδεύουν όλη τη δύναµη των». Κατά Σπύρο Μελά. Από το κεφ. “Το όργωµα” του Αναγνωστικού ∆΄ ∆ηµοτικού (Οργανισµός Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων, Αθήνα 1955). Και το κείµενο αυτό, που το “διδάχτηκα” ως µαθητής και το “δίδαξα” δεκαπέντε χρόνια µετά στους µαθητές µου ως δάσκαλος στον νου µου. Να και οι στίχοι από ένα σχετικό ποίηµα εκείνων των εποχών του αξέχαστου δασκάλου- ποιητή Χάρη Σακελλαρίου. «Ψηλά στις µακρινές κορφές πέφτει το πρώτο χιόνι/ κι ο ζευγολάτης βιαστικά τ’ αλέτρι του χουφτώνει./ Κι ανοίγ’ η γη και δέχεται στο κόρφο της το στάρι,/ του θεριστή το µάλαµα, τον πλούτο του Αλωνάρη».

Οκτώβρης από προχθές, ο πάλαι ποτέ µήνας του ζευγαρίσµατος (ζευγάρισµα λέµε το όργωµα στην Κρήτη) και της σποράς. «Οκτώβρη και δεν έσπειρες, οκτώ σωρούς δεν έκαµες», η πρώτη σχετική παροιµία που µου έρχεται στο µυαλό». «Όποιος σπέρνει τον Οκτώβρη κάνει οκτώ σωρούς στ’ αλώνι,/ κι όποιος σπέρνει τον Φλεβάρη τρώει την ανεµοζάλη», η δεύτερη. Τώρα και κάποιες δεκαετίες βέβαια δεν σπέρνουµε και δεν ζευγαρίζουµε – στα αζήτητα το “ησιόδειον άροτρον”, όπως κι άλλα πολλά άλλωστε.

Αγιοδηµήτρη ή Αγιοδηµητριάτη έλεγαν οι παλιοί µας τον Οκτώβρη, γιατί ο Άγιος ∆ηµήτρης είναι ο πιο γνωστός Άγιός του. Και Σποριά και Σπαρτό, προπάντων -του έµεινε αυτό το όνοµα- µήνας της σποράς είπαµε, που έπρεπε να γίνει στο µεγαλύτερο µέρος της τις µέρες του, όµως για να γίνει έπρεπε να βρέξει, να µαλακώσει η γη, για να µπορούν οι άνθρωποι να την οργώσουν. Μέχρι και λιτανείες γίνονταν αν ο ουρανός αργούσε να τους κάνει το χατήρι και να τους στείλει το δώρο του…

«Τα χαλκώµατα αγοράζει/ και τα φύλλα όλα σκεπάζει/ Με τον σάκο του στον ώµο/ τριγυρίζει µες στον δρόµο/ όπου Οκτώβρης κι αν αγγίζει το τοπίο κοκκινίζει/ Ως και τ’ Αη ∆ηµήτρη το άτι/ από µπρούντζο ένα κοµµάτι./ Στα χρυσάνθεµα πατάει/ βρέχει, αστράφτει, όπου περνάει./ Με την πρώτη ανατριχίλα/ πέφτουν χάλκινα τα φύλλα». Το ποίηµα “Οκτώβριος” της Ρένας Καρθαίου. Εν είδει επιλόγου. Και γιατί ο Οκτώβριος είναι ο µήνας που ανθίζουν τα χρυσάνθεµα…

Ο υποψήφιος περιφερειάρχης Κρήτης καλεί τους πολίτες να στηρίξουν την εναλλακτική πρόταση της Λαϊκής Συσπείρωσης

Και στα πεταχτά

Μέχρι τέλους υποτονικό σε γενικές γραµµές το κλίµα των αυτοδιοικητικών εκλογών στην περιφερειακή µας ενότητα, όπως επίσης σε γενικές γραµµές σε όλη τη χώρα. Χωρίς να το καταλάβουµε, “ανεπαισθήτως”, για να θυµηθώ τον Αλεξανδρινό Ποιητή, γίναµε Ευρώπη. Πάντα σε ισχύ, βέβαια, η γνωστή µαντινάδα που µας λέει ότι «τα πορτακάλια του χωριού γεµίζουνε βαπόρι/ κι ό,τι… “λογής” ’ναι ο δήµαρχος είναι κι οι ψηφοφόροι». Κατά τον λαό και οι κυβερνήτες του!

Κι αν ήταν µόνο η ρύπανση της ατµόσφαιρας!/ Αµ τη ρύπανση των οραµάτων µας, που τη βάζετε;». Από το “ψηφιδωτό” (τρίτη ποιητική σειρά του Ιάσονα Ευαγγέλου).

Για τα ζώα µε αφορµή την Παγκόσµια Ηµέρα τους που είναι αύριο 4 Οκτωβρίου, οι σηµερινές µαντινάδες της Νεκταρίας Θεοδωρογλάκη. «Πλάσµατα είναι του θεού, φιλήσυχα, αθώα/ γι’ αυτό πρέπει οι άνθρωποι να αγαπούν τα ζώα», µας λέει στην πρώτη. «Ζώα ανυπεράσπιστα όσοι τα τυραννούνε/ την πύλη του παράδεισου ποτέ δεν θα τη βρούνε», µας λέει στη δεύτερη. «Ποτέ δεν θα πειράξω/ τα ζώα τα καηµένα/ µην τάχα σαν κι εµένα/ κι εκείνα δεν πονούν;» Τους στίχους ενός ποιήµατος που υπήρχε σ’ ένα απ’ τα παλιά αναγνωστικά του ∆ηµοτικού θυµήθηκα…


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα