Με νέα ψηφιακά εργαλεία, μαζικές διασταυρώσεις, νέες ελεγκτικές μονάδες και στοχευμένους ελέγχους θα επιχειρήσουν να περιορίσουν περαιτέρω τη φοροδιαφυγή υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και ΑΑΔΕ. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στόχος είναι οι περυσινές εισπράξεις, ύψους 1,8 δισ. ευρώ, από τη φοροδιαφυγή να επαναληφθούν και φέτος, κάτι που θα δείξει ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα αποδίδουν, και επιπλέον, με τις νέες παρεμβάσεις, να προστεθούν περί τα 500 εκατ. ευρώ το 2025. Συνολικά στόχος είναι να πιστοποιηθούν, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, έσοδα από τη φοροδιαφυγή ύψους 2,1 έως 2,3 δισ. ευρώ.
Όπως μεταδίδει το capital.gr, οι εισπράξεις αυτές θα εκκινήσουν και τις διαδικασίες για αλλαγές στην άμεση φορολογία, και συγκεκριμένα στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, αλλά και στον περιορισμό των τεκμηρίων διαβίωσης.
Με την έλευση της νέας χρονιάς η φορολογική διοίκηση κλειδώνει τις δηλώσεις ΦΠΑ, φέρνει το ψηφιακό πελατολόγιο, καθώς και το ψηφιακό δελτίο αποστολής, ενώ στο δεύτερο εξάμηνο του έτους υπολογίζεται να τεθεί σε ισχύ και η ηλεκτρονική τιμολόγηση. Οικονομικό επιτελείο και ΑΑΔΕ αναμένουν το πράσινο φως από την Κομισιόν και αμέσως μετά θα ξεκινήσει η διαδικασία έκδοσης αποφάσεων που θα καθιστά υποχρεωτική την ηλεκτρονική τιμολόγηση σε όλο το φάσμα της οικονομίας.
Παράλληλα, δύο νέοι ελεγκτικοί μηχανισμοί ρίχνονται στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου. Εφοριακοί και τελωνειακοί υπάλληλοι των “Δυνάμεων Ελέγχου Οικονομικών Συναλλαγών” (ΔΕΟΣ) θα αναλάβουν από κοινού τις δύσκολες αποστολές και τις πιο απαιτητικές υποθέσεις φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου, ενώ στις 17 Φεβρουαρίου 2025 ενεργοποιείται το νέο Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Φορολογουμένων (ΚΕΜΕΦ) με ελεγκτική αρμοδιότητα σε όλη την επικράτεια. Το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Φορολογουμένων θα βάλει στο στόχαστρο των ελέγχων πλούσιους φορολογουμένους, καθώς και επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο άνω των 10 εκατ. ευρώ.
Τα νέα ψηφιακά εργαλεία
– Καθολική δήλωση των εσόδων-εξόδων μιας επιχείρησης στο myDATA από 1η Ιανουαρίου 2025. Παράλληλα, έχει τεθεί σε λειτουργία πριν από το τέλος του 2024 η νέα εφαρμογή myDATAapp, που επιτρέπει στις επιχειρήσεις να εκδίδουν και να διαβιβάζουν παραστατικά όπως τιμολόγια και αποδείξεις λιανικής απευθείας στην πλατφόρμα myDATA μέσω smartphone ή tablet.
– Έναρξη λειτουργίας του Ψηφιακού Πελατολογίου τον Ιανουάριο του 2025. Το Ψηφιακό Πελατολόγιο αποτελεί ουσιαστικά ένα ψηφιακό βιβλίο πελατών που θα τηρούν υποχρεωτικά συγκεκριμένοι κλάδοι ελευθέρων επαγγελματιών και επιτηδευματιών. Θα παρακολουθείται από την ΑΑΔΕ σε πραγματικό χρόνο online, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα διασταυρώσεων και συγκρίσεων με ομοειδείς επιχειρήσεις. Το Ψηφιακό Πελατολόγιο θα ξεκινήσει από κλάδους όπως συνεργεία, φανοποιεία, πλυντήρια αυτοκινήτων και χώρους στάθμευσης και θα επεκταθεί και σε άλλους κλάδους εντός του 2025.
– Έναρξη της υποχρεωτικής εφαρμογής του Ψηφιακού Δελτίου Αποστολής στις αρχές του 2025. Με το Ψηφιακό Δελτίο Αποστολής, οι επιχειρήσεις υποχρεώνονται να εκδίδουν ψηφιακά παραστατικά διακίνησης και να διαβιβάζουν τα δεδομένα τους στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA. Με αυτόν τον τρόπο οι φορολογικές αρχές θα έχουν μια πλήρη εικόνα του υπό διακίνηση προϊόντος, σε όλα τα στάδια διακίνησης. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, τα ψηφιακά δελτία αποστολής θα διασταυρώνονται αυτόματα με τα εκδοθέντα τιμολόγια, ενώ οι Αρχές έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν άμεσα τη διακίνηση των αγαθών. Όπως αναφέρουν από τη φορολογική διοίκηση, πρόκειται για ένα ουσιαστικό βήμα για τις επιχειρήσεις, καθώς απλοποιούνται οι διαδικασίες, ενώ ταυτόχρονα γίνεται ένα σημαντικό βήμα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου.
– Καθολική επέκταση του Ηλεκτρονικού Τιμολογίου. Το Ηλεκτρονικό Τιμολόγιο είναι ήδη στην καθημερινότητα χιλιάδων επιχειρήσεων και πρόκειται να επεκταθεί η υποχρεωτική του χρήση σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Προηγουμένως, αναμένεται η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στόχος είναι η σημαντική αυτή δράση να ξεκινήσει εντός του 2ου εξαμήνου.
Οι νέες ελεγκτικές μονάδες
1. Η νέα ομάδα, με την επωνυμία “Δυνάμεις Ελέγχου Οικονομικών Συναλλαγών” (ΔΕΟΣ), αποτελείται από τελωνειακούς και εφοριακούς οι οποίοι θα χειρίζονται τις πιο απαιτητικές υποθέσεις φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου στο πεδίο. Με τη δράση και τον συντονισμό εφοριακών και τελωνειακών και με την πλήρη αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων και φορολογικών δεδομένων από το αρχείο της ΑΑΔΕ, θα διενεργούνται εξπρές έλεγχοι σε υποθέσεις υψηλού φορολογικού και τελωνειακού ενδιαφέροντος, με στόχο τον εντοπισμό περιπτώσεων απόκρυψης εισοδημάτων και τζίρου, καθώς και λαθραίας διακίνησης προϊόντων για μη απόδοση του ΦΠΑ και των ειδικών φόρων κατανάλωσης. Στην πρώτη γραμμή των ελέγχων θα μπουν επιχειρήσεις και κλάδοι με μεγάλο μερίδιο στην “πίτα” της οικονομικής δραστηριότητας.
2. Το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Φορολογουμένων (ΚΕΜΕΦ) απορροφά τα υφιστάμενα, Κέντρο Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (ΚΕΦΟΜΕΠ) και το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων (ΚΕΜΕΕΠ), τα οποία καταργούνται από τον Φεβρουάριο και όλες οι εκκρεμείς υποθέσεις που ελέγχουν ή διαχειρίζονται περνούν στη νέα ελεγκτική υπηρεσία. Η αρμοδιότητα του Κέντρου Ελέγχου Μεγάλων Φορολογουμένων (ΚΕΜΕΦ) εκτείνεται σε όλη την Επικράτεια και οι επιχειρησιακοί του στόχοι είναι ο εντοπισμός και η καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής, για τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, καθώς και ο περιορισμός των φορολογικών στρεβλώσεων που διαπιστώνονται σε μεγάλες επιχειρήσεις (οντότητες) και στους φορολογουμένους μεγάλου πλούτου, όλης της Επικράτειας, στους κατοίκους εξωτερικού, όπως επίσης και των προσώπων που υπηρετούν σε υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, μέσω της εφαρμογής βελτιωμένων διαδικασιών ελέγχου και είσπραξης.
Οι αρμοδιότητες του ΚΕΜΕΦ
– Η διενέργεια φορολογικού ελέγχου επί φυσικών προσώπων με μεγάλα εισοδήματα και μεγάλη ακίνητη περιουσία.
– Οι έλεγχοι των επιχειρήσεων με ετήσια ακαθάριστα έσοδα άνω των 25 εκατ. ευρώ.
– Οι έλεγχοι τραπεζικών και ασφαλιστικών εταιρειών ανεξάρτητα από τη νομική μορφή με την οποία λειτουργούν, καθώς και όλων των ανώνυμων εταιρειών με μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών που έχουν ετήσιο τζίρο άνω των 10 εκατ. ευρώ.
– Οι έλεγχοι των συνδεδεμένων επιχειρήσεων ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων τους, εφόσον τα ακαθάριστα έσοδα έστω μίας των εν λόγω επιχειρήσεων υπερβαίνουν τα 25 εκατ. ευρώ.
– Οι έλεγχοι για τη διαπίστωση της συμμόρφωσης των Δηλούντων Ελληνικών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων με τους κανόνες δέουσας επιμέλειας για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών χρηματοοικονομικών λογαριασμών.
– Οι φορολογικοί έλεγχοι για τη διαπίστωση της συμμόρφωσης των φορολογουμένων και για τον εντοπισμό εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων που δεν έχουν δηλωθεί.
– Οι έλεγχοι δέουσας επιμέλειας για την τήρηση του συνόλου των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διατάξεις του νόμου 4557/2018, για την πρόληψη και την καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες από τα υπόχρεα πρόσωπα.
– Η λήψη διασφαλιστικών μέτρων για υποθέσεις μεγάλης φοροδιαφυγής (δεσμεύσεις καταθέσεων, ακινήτων, περιεχομένων θυρίδων κ.λπ.).
– Η διενέργεια φορολογικού ελέγχου επί υποθέσεων που αφορούν τόσο κατοχή ακίνητης περιουσίας όσο και μεταβίβαση κινητής και ακίνητης περιουσίας (κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και μεταβίβασης ακινήτων).
– Η διενέργεια φορολογικών ελέγχων για τη διαπίστωση της συμμόρφωσης των κατοίκων εξωτερικού και τον εντοπισμό εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων που δεν έχουν δηλωθεί, όπως υποχρεούνται σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Μείωση φορολογίας
Οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις προσπάθειες για περιορισμό της φοροδιαφυγής. Οι ίδιες κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ο περιορισμός της φοροδιαφυγής είναι μονόδρομος και ο μόνος τρόπος για αλλαγές στη φορολογία. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση στα τέλη του πρώτου τριμήνου θα θέσει το πλαίσιο προκειμένου να ξεκινήσει διάλογος με τους κοινωνικούς φορείς για τις επερχόμενες αλλαγές στη φορολογία.
Οι αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος θα αποτελέσουν τη σημαντικότερη παρέμβαση, με το κυβερνών κόμμα να εστιάζει στην ελάφρυνση της μεσαίας τάξης, και συγκεκριμένα σε όσους έχουν εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ. Επίσης θα επανεξεταστεί και ο ανώτατος συντελεστής 44%, ο οποίος επιβάλλεται σε εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ και είναι πολύ μεγαλύτερος από τον συντελεστή για μερίσματα, υπεραξίες, κέρδη επιχειρήσεων κ.λπ.
Η νέα κλίμακα
Τα σενάρια για τη φοροελάφρυνση των εισοδημάτων έχουν ξεκινήσει, με το οικονομικό επιτελείο να εστιάζει στις ομάδες με εισοδήματα από 20.000 μέχρι 50.000 ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζονται τα εξής:
– Μείωση του συντελεστή στο κλιμάκιο από 10.001 έως 20.000 ευρώ, ο οποίος ανέρχεται σήμερα στο 22%.
– Επανασχεδιασμός της φορολογικής κλίμακας με προσθήκη νέων ενδιάμεσων φορολογικών συντελεστών που θα στοχεύουν στην ελάφρυνση των φορολογουμένων με εισοδήματα μεταξύ 30.000 και 50.000 ευρώ.
– Αύξηση του εισοδήματος πάνω από το οποίο θα εφαρμόζεται ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής. Σήμερα ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής 44% επιβάλλεται στο τμήμα του εισοδήματος που υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ.
Στο επίκεντρο θα βρεθούν και τα τεκμήρια διαβίωσης, με στόχο να περιοριστούν κατά 30% από το 2026. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι περισσότεροι φορολογούμενοι που εγκλωβίζονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι με χαμηλά εισοδήματα, που καλούνται να πληρώσουν έξτρα φόρο σε σχέση με τα πραγματικά τους εισοδήματα με βάση τα τεκμήρια για κατοικίες, αυτοκίνητα κ.λπ.
Οι αλλαγές που εξετάζονται στα τεκμήρια διαβίωσης
– Αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής.
– Τροποποιήσεις στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους αγάμους και των 5.000 ευρώ για τους εγγάμους ή τους συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης.
– Εξάλειψη στρεβλώσεων και αδικιών που προκαλεί ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
Το περυσινό έτος στην παγίδα των τεκμηρίων πιάστηκαν 1,4 εκατ. φορολογούμενοι, με την ΑΑΔΕ να τους προσθέτει επιπλέον εισόδημα 5,2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία, επιβαρύνθηκαν με πρόσθετο εισόδημα ύψους:
– 1,5 δισ. ευρώ οι εισοδηματίες
– 1,34 δισ. ευρώ οι μισθωτοί
-1,15 δισ. ευρώ οι συνταξιούχοι
– 877,6 εκατ. ευρώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες
– 278,8 εκατ. ευρώ οι αγρότες
Σημειώνεται ότι η ιστορία των τεκμηρίων έχει παρελθόν και εντοπίζεται αρκετές δεκαετίες πίσω. Εμφανίστηκαν το 1977 (εφαρμόστηκαν το 1978), εξαιτίας της αδυναμίας του κράτους να δημιουργήσει φορολογική συνείδηση και να περιορίσει ταυτόχρονα τη φοροδιαφυγή. Ωστόσο, για πρώτη φορά συναντάμε τα τεκμήρια το 1955 στην ελληνική φορολογική νομοθεσία.
Συγκεκριμένα, ο νομοθέτης το 1955 καθιέρωσε την αρχή ότι πρέπει να φορολογούνται τα πραγματικά εισοδήματα και όχι με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, υποστηρίζοντας ωστόσο ότι αυτά μπορούν να εφαρμοστούν μόνο στις εξαιρετικές περιπτώσεις που ο τρόπος διαβίωσης του φορολογούμενου είναι τέτοιος ώστε να μαρτυρά την ύπαρξη αφανούς πηγής εισοδήματος.
