Ομιλούμε Ελληνικά;

Τα τελευταία χρόνια πολλές εισαγόμενες λέξεις έχουν κατακλύσει το λεξιλόγιο μας. Λογικό.

H γλώσσα είναι κάτι το οποίο εξελίσσεται στην πορεία των ετών. Ο λόγος είναι, ενδεχομένως, οι νέες συσκευές, που παράγονται, αλλά και τα νέα ήθη, που αναφύονται.

Επί πολλές δεκαετίες η χώρα μας ταλανιζόταν από το γλωσσικό ζήτημα. Μετά την Επανάσταση του 1821 υπήρχαν φωνές που διατυμπάνιζαν ότι η γλώσσα των νεοελλήνων πρέπει να “καθαριστεί” από τις τουρκικές και δυτικές επιρροές. Πρωτεργάτης αυτής της προσπάθειας ήταν ο Αδ. Κοραής. Η δημοτική εθεωρείτο χυδαίο και πτωχό ιδίωμα. ΄Ετσι το έθνος έπρεπε να διδαχθεί μία νέα γλώσσα που να μοιάζει στην αρχαϊζουσα. Μην λησμονούμε ότι είμασταν σε μια περίοδο εθνικής αφύπνισης, αλλά και προσπάθειας απόδειξης της ιστορικής συνέχειας των αρχαίων Ελλήνων.

Το εγχείρημα της διδασκαλίας της “καθαρεύουσας” δεν πέτυχε. Παρόλο που σε μεγάλο βαθμό εμπλούτισε το λεξιλόγιο των νεοελλήνων, η “καθαρεύουσα” δεν υιοθετήθηκε στην καθημερινή ζωή.

Αποτέλεσμα είναι ότι για πολλά χρόνια είχαμε μια μορφή διγλωσσίας.

Μετά την πτώση της δικτατορίας, η δημώδης γλώσσα γίνεται η επίσημη του κράτους. Άρα τα έντυπα-επίσημα κείμενα συντάσσονται στη “γλώσσα του λαού”.

Συμπερασματικά θα τονίζαμε ότι ορθώς υιοθετήθηκε η “λαϊκή γλώσσα”. Η άνωθεν προσπάθεια επικράτησης της “καθαρεύουσας” δεν είχε κανένα νόημα και δεν συμβάδιζε με τους καιρούς.

Η επιβολή μίας τεχνητής γλώσσας δεν μπορεί να ευδοκιμήσει, όταν ήδη υπάρχει μια γλώσσα πηγαία και αυθόρμητα δημιουργημένη διαχρονικά από έναν πληθυσμό.

Τα τελευταία χρόνια, όμως, με την δυναμική έλευση του διαδικτύου, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, της τράπ και χιπ-χοπ μουσικής, αλλά και του μαζικότατου πια τουριστικού προϊόντος, η έλευση ξένων λέξεων και εκφράσεων έχει γίνει καθημερινότητα και έχει παραγκωνίσει πολλές αντίστοιχες ελληνικές.

Τραγελαφικό είναι ότι οι διεθνείς οργανισμοί χρησιμοποιούν περισσότερο την ελληνική γλώσσα απο εμάς τους ιθαγενείς ομιλούντες την. Θυμάμαι τις ονομασίες των μεταλλάξεων του κορωνοϊού, που προέρχονται από το ελληνικό αλφάβητο.

Ο γράφων θεωρεί ότι η γλώσσα μας είναι πολύ πλούσια σε λέξεις και νοήματα. Είναι ανεπανάληπτη, γιατί πολλές λέξεις μπορούν να περιγράψουν ένα πράγμα. Αυτό υποδηλώνει φαντασία, ευρηματικότητα και κυρίως πολιτισμό.

Πλέον δεν μιλάμε για ελληνοποιήσεις λέξεων. Μιλάμε για πλήρη υιοθέτηση ξένων όρων.

Αυτό δημιουργεί σύγχυση και λεξιπενία, ειδικά στους μαθητές, οι οποίοι σκέφτονται, δυστυχώς, πρώτα τη λέξη στα αγγλικά και μετά τη μεταφράζουν στα ελληνικά.

Το άρθρο αυτό δεν θέλει, ούτε να πανικοβάλει, ούτε να κιδυνολογήσει για την ύπαρξη του ελληνικού έθνους, όπως συνήθως κάνουν κάποιοι. Θέλει, όμως, μέσα στις λίγες αυτές γραμμές να προβληματίσει, αλλά και να στρέψει το ενδιαφέρον του αναγνώστη στην πηγή της γλώσσας, που είναι η λογοτεχνία.

Εάν αγκαλιάσουμε την ελληνική γλώσσα στους χώρους εργασίας , στα καταστήματα , στα άσματα μας και εν τέλει στην καθημερινότητα, ίσως να σκεφτόμαστε ορθότερα.

Για κάποιο διάστημα, -στη “βρεφική” εμφάνιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, λόγω μη ενσωμάτωσης του ελληνικού αλφαβήτου στις ηλεκτρονικές συσκεύες- είχαν κάνει την εμφάνιση τους τα greeknglish. Με την κατάληλλη εκστρατεία ενημέρωσης, ευτυχώς, γρήγορα εγκαταλείφθηκαν.

Η σύγχρονη Ελλάδα δεν έχει συνεισφέρει τόσα πολλά στη δημιουργία του παρόντος δυτικού κόσμου, σε αντίθεση με την αρχαία. Μήπως, όμως, αν ξέρει να μιλάει και να γράφει ελληνικά κάνει μία αρχή; Μήπως πέραν της οικονομικής άνθησης, που είναι ο πρωταρχικός λόγος που διαδίδεται μία γλώσσα, σημασία έχει και ο πολιτισμικός;