Ομορφα είναι τα Χανιά…

«σωτηρία είναι να λυτρωθείς απ όλους τους σωτήρες…»
Ν. Καζαντζάκης

Στις 18 Φεβρουαρίου το 1883 γεννήθηκε στο τουρκοκρατούμενο Ηράκλειο ο δικός μας, ο πιο πολυμεταφρασμένος Ελληνας συγγραφέας, Νίκος Καζαντζάκης.
Συγγραφέας, φιλόσοφος, ποιητής, γλωσσοπλάστης, δημοσιογράφος, πολιτικός, αλλά κυρίως ανήσυχο πνεύμα.
Τελειώνοντας με τις σπουδές της νομικής, επηρεασμένος από τις φιλοσοφικές αρχές του Μπέρξονα και του Νίτσε, πραγματοποίησε πλήθος ταξιδιών στο εξωτερικό και σαν ανταποκριτής εφημερίδων. Διετέλεσε υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου το 1945, ενώ το 1946 εργάσθηκε ως σύμβουλος της UNESCO. Προτάθηκε ως υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας πέντε φορές.
Ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του πρωτίστως ποιητή, έχοντας γράψει την Οδύσσεια με 24 ραψωδίες και 33.333 στίχους …«Ήλιε μεγάλε Ανατολίτη μου, χρυσό σκουφί του νου μου, αρέσει μου στραβά να σε φορώ πεθύμησα να παίξω…».
Πολλές γενιές, μεγαλώσαμε με τα μυθιστορήματα του… γιατί μ’ αυτά έγινε γνωστός, και μαζί μ’ αυτόν η χώρα μας και ιδιαίτερα η αγαπημένη του Κρήτη, αφού το έργο του έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 50 χώρες.
Κι όμως η πάλαι ποτέ ιστορική πρωτεύουσα της Κρήτης, τα πνευματικά Χανιά φαίνεται ν απαξιώνουν όλα τα παραπάνω και αρνούνται πεισματικά να τιμήσουν τον ποιητή-συγγραφέα-φιλόσοφο. Κι ένας τέτοιος φόρος τιμής ανάμεσα στα άλλα θα ήταν, η προτομή του να κοσμεί μια κεντρική πλατεία της πόλης μας, όπως επίσης ενός άλλου μεγάλου Κρητικού του Π. Πρεβελάκη και γιατί όχι του Μεγάλου Μ Χατζιδάκι.
Στην εποχή μας όπου το κυρίαρχο είναι ο καταναλωτισμός και το χρήμα, όπου τα βιβλία… η σκέψη… έχουν μπει στο περιθώριο, οι Δημοτικές Αρχές και οι τοπικοί άρχοντες θα έπρεπε να δίνουν μηνύματα, προβάλλοντας πνευματικούς – σκεπτόμενος ανθρώπους. Πόσο μάλλον για τον Καζαντζάκη που έκανε την Κρήτη γνωστή στα πέρατα της οικουμένη… περιγράφοντας τον λαϊκό της πολιτισμό, το κρητικό τοπίο… μαδάρες γυμνές, τραχιές, αγέλαστες… την αρχιτεκτονική του κρητικού σπιτιού, αλλά και την δίψα του κρητικού για την ελευθερία.
Χωρίς να είναι τοπικιστής, γιατί εύκολα διακρίνει κανείς στο έργο του μια παγκόσμια συνείδηση είχε μια ιδιαίτερη σχέση με το Νησί και τους προγόνους του. Ηταν αυτός που μίλησε για την “Κρητική ματιά”… μια σύνθεση Ανατολής και Δύσης. «Κοιτάζεις από το αεροπλάνο την Κρήτη ν’ απλώνεται στη θάλασσα και νιώθεις πως αληθινά το νησί τούτο είναι γιοφύρι ανάμεσα στις τρεις ηπείρους. Σημαδεμένο κι απ’ τις τρεις τούτες Μοίρες. Για πρώτη φορά στην Ευρώπη πήδηξε και έχτισε φωλιά στην Κρήτη το πεινασμένο αρπαχτικό πουλί που το λέμε πνεύμα…».
«Ομορφη που ‘ναι η Κρήτη. Ομορφη! Ε και νά ‘μουνα αετός να την καμάρωνα απ’ την κορφή του αέρα!» γράφει στον Καπετάν Μιχάλη.
Ομορφη αλήθεια είναι η Κρήτη κι ακόμα ποιο όμορφα τα Χανιά. Μόνο που για να παραμείνουν όμορφα και ελκυστικά, δεν αρκούν μόνο οι φυσικές ομορφιές. Χρειάζονται πρωτίστως οι δράσεις και οι δημιουργίες των ανθρώπων που τα κατοικούν ή καλύτερα που τα κυβερνούν. Χρειάζονται άνθρωποι που θα ασχοληθούν με τα κοινά, οι οποίοι πρωτίστως θα έχουν όραμα, ικανότητες και δεξιότητες, για να προσθέσουν υπεραξίες… πνευματικές και οικονομικές… στον τόπο τους.
Τα Χανιά σαν πόλη και σαν Νομός παραμένουν στο βάλτο κι όταν δεν υπάρχει εξέλιξη και πρόοδος, το κενό το συμπληρώνει η παρακμή. Τα Μεγάλα… η πόλη και ο νομός τα περιμένουν αρκετά χρόνια τώρα. Απ’ ό,τι φαίνεται θα τα περιμένουν ακόμα για πολύ. Ο λαϊκισμός και οι προσωπικές φιλοδοξίες, βρίσκουν δυστυχώς εύφορο έδαφος σ’ αυτήν την πόλη.