«Όσο η ανθρώπινη ύπαρξη υφίσταται, ερωτεύεται, αγαπά, αναζητά το παιχνίδι, τόσο έργα όπως το “Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας” θα είναι επίκαιρα και αναγκαία.
Έργο γραμμένο 429 χρόνια πριν και παραμένει ακόμη μια μαγευτική υπενθύμιση της φύσης του έρωτα, της σαγήνης, των ψευδαισθήσεων, του παιχνιδιού, των ονειρικών αλμάτων και αλληλουχιών που διανθίζουν και εμπλουτίζουν τις ζωές μας». Αυτό επισημαίνει ο ηθοποιός Σταύρος Καστρινάκης που συμμετέχει στο ανέβασμα του έργου “Όνειρο Καλοκαιρινής νύχτας” του Ουίλιαμ Σαίξπηρ που θα παρουσιάσει η θεατρική ομάδα “Loxodox”, από σήμερα Πέμπτη 18, Παρασκευή 19, Σάββατο 20 (στις 21:00) και Κυριακή 21 Απριλίου (στις 19:00) στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων.
Όπως λέει, μιλώντας μαζί με άλλους συντελεστές της παράστασης στα “Χ.ν.”, «επιλέξαμε το έργο μέσα από την επιθυμία για επαφή με τον ποιητικό λόγο, την ανάγκη για παιχνίδι και την πρόκληση που φέρει το έργο αυτό ως προς την εξερεύνηση και κατ’ επέκταση πραγμάτωση της διαφορετικής ατμόσφαιρας που φέρει κάθε σκηνή του». «Θέλαμε ένα έργο που η σύνδεση με το κοινό να προκύπτει μέσα από το παιχνίδι και το χιούμορ, το όνειρο καλοκαιρινής νύχτας, το προσφέρει απλόχερα και κάνει τους θεατές να θέλουν να συμμετέχουν στη σκηνή μαζί με εμάς, σαν παιδιά», σημειώνει.
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΓΟΗΤΕΙΑ
Πού όμως οφείλεται τη διαχρονική γοητεία του σαιξπηρικού λόγου; «Ζούμε σ’ ένα κόσμο αρκετά γρήγορων ρυθμών», απαντά ο ηθοποιός Γιάννης Μπάτσης και συμπληρώνει: «Καθημερινά επικοινωνούμε με τους γύρω μας προσπαθώντας αμέσως να φτάσουμε στον επίλογο, αυτό που λείπει από τις σχέσεις που αναπτύσσουμε στον παρόν είναι η διαδρομή. Διαβάζοντας τα κείμενα του Σαίξπηρ, προσεγγίζοντας τους ρόλους του, ακούγοντας τους στο θέατρο ή στον κινηματογράφο, αυτό που πάντα μου δημιουργείται είναι ένα μεγάλο άνοιγμα. Οι χαρακτήρες διεκδικούν τον χώρο και τον χρόνο τους όταν μιλάνε, η μια εικόνα “λιώνει” μέσα στην επόμενη, και συχνά όταν μιλάει κάποιος κάνει ένα νοερό ταξίδι μέσα στις έννοιες. Ένας χαρακτήρας που θέλει για παράδειγμα να μιλήσει για την αγάπη, θα διασχίσει μέσα στον λόγο του μια πορεία και θα πάρει μαζί του όλα όσα έχουν αναφερθεί ποτέ για την αγάπη, για να τα προσφέρει στον συνομιλητή του. Φαίνεται σαν η κάθε λέξη σ’ αυτά τα κείμενα να έχει βρει την κατάλληλη στιγμή για να ειπωθεί και τίποτα δεν είναι περιττό. Έννοιες που μας απασχολούν φιλοξενούνται με τρόπο ανοιχτό και ελεύθερο. Ο έρωτας, ο θάνατος, η ανθρώπινη ύπαρξη και άλλα σημαντικά κεφάλαια της ζωής μας εμφανίζονται μέσα στις πλούσιες εικόνες του Σαιξπηρικού λόγου, ενός λόγου που πράττει, και συχνά δεν χρειάζεται τίποτα άλλο σκηνικά, παρά μόνο να ακουστεί. Ακόμα και σήμερα, που η ζωή μας κατακλύζεται από πολυμέσα, αναδυόμενα μηνύματα και υπερσυμπυκνωμένες πληροφορίες, ο Σαιξπηρικός λόγος μπορεί να φτάσει στο αυτί του θεατή, και γιατί όχι και στην ψυχή του, χωρίς καμία βοήθεια. Η ομορφιά αυτού του λόγου, που χρειάζεται φροντίδα, έρχεται για να μας θυμίσει πώς αυτά που μας απασχολούν, αυτά που θέλουμε να μοιραστούμε με τους άλλους χρειάζονται χώρο, χρόνο και φροντίδα».
ΕΡΓΟ – ΚΑΝΟΝΑΣ
Ρωτάω τι πρέπει να προσέξει κανείς όταν καλείται να αποδώσει ένα κλασικό έργο: «Ο όρος “κλασικό” αφορά περισσότερο την αντοχή που έχει μέσα στο χρόνο ένα θεατρικό έργο», τονίζει ο σκηνοθέτης της παράστασης Αλκίνοος Δωρής και προσθέτει: «Το “Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας” δεν είναι απλά κλασικό, είναι ένας κανόνας μέσα στο χώρο της τέχνης. Ένα μνημείο που πρέπει να γνωρίζει κάποιος. Το να αποδώσεις λοιπόν την εικόνα που έχεις για ένα μνημείο είναι μια προσωπική λειτουργία πολύ βαθειά και συνειδητή. Μετράει πολύ η πρόθεση που έχεις, αν θέλεις πραγματικά να συνεργαστείς με τους ηθοποιούς, πρέπει να είσαι καθαρός και ακριβής. Το έργο βρίσκεται πάντα εκεί να σε βοηθήσει, θα έλεγα σε χρειάζεται λιγότερο από όσο το χρειάζεσαι εσύ σαν συνδημιουργός καθώς μιλάμε πάντα για τον Σαίξπηρ».
Ο Σταύρος Καστρινάκης σημειώνει για το ίδιο θέμα πως «η δυσκολία που ενδεχομένως έχει ένα κλασικό έργο στην προσέγγιση του από υποκριτικής πλευράς, είναι το να καταφέρεις να το προσεγγίσεις απαλλαγμένο από τα στερεότυπα και τις περιττές προσθήκες που του έχουν φορεθεί στο πέρασμα του χρόνου».
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Οι κωμωδίες είναι, όπως λέγεται, πιο δύσκολο είδος από το δράμα, ρωτάω τους συνομιλητές μου: «Δεν θα έλεγα ότι είναι πιο δύσκολο από κάτι άλλο, καθώς ακόμα και τα ρεαλιστικά έργα δωματίου για παράδειγμα, μπορεί να έχουν κωμικές πτυχές», απαντά ο σκηνοθέτης Αλκίνοος Δωρής και συμπληρώνει: «Νομίζω πως το “Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας” είναι περισσότερο ένα τρισχαριτωμένο παιχνίδισμα παρά μια κλασική κωμωδία, και αυτό ναι! Αυτό είναι το πιο δύσκολο είδος θεάτρου. Να μπορείς να διατηρήσεις την ελαφριά ατμόσφαιρα, θέλει προσοχή και σωστό πιλοτάρισμα».
Από τη μεριά του ο ηθοποιός Γιάννης Μπάτσης υπογραμμίζει: «Αυτό που έχω αντιληφθεί δουλεύοντας πάνω σε κωμικά κείμενα, είναι ότι ένας μεγάλος σύμμαχος στην κωμωδία είναι ο ρυθμός και ο τρόπος που προσλαμβάνουν αυτά που συμβαίνουν τα πρόσωπα στο έργο. Κάτι που για τον θεατή φαίνεται αστείο και μπορεί στην παράσταση να προκαλεί γέλιο, για τους χαρακτήρες που δρουν μπορεί να μην είναι καθόλου. Συχνά υπάρχει το αδιανόητο, καταστάσεις που φαίνονται εξωπραγματικές για τα πρόσωπα, και μοιάζει σαν να φουσκώνουν από αυτό που τους συμβαίνει, σαν να γίνονται μπαλόνια έτοιμα να σκάσουν από το πόσο αδιανόητα είναι αυτά που συμβαίνουν. Οι αντιδράσεις τους σε όσα γίνονται και το πόσο αστραπιαία ή όχι θα δράσουν είναι αυτό που διαφοροποιεί το κωμικό από το δραματικό. Όσον αφορά το ερώτημα για το ποιο είδος είναι πιο δύσκολο από το άλλο, επιλέγω να μην τα συγκρίνω. Κάθε κείμενο έχει έναν γραμμένο ρυθμό μέσα του, σαν μια καρδιά, οπότε δουλεύοντας το κάθε κείμενο, ακολουθώντας αυτό που έχει γράψει ο συγγραφέας, σιγά σιγά ο ηθοποιός αντιλαμβάνεται τον παλμό που υπάρχει στο κείμενο. Άλλωστε όταν σκεφτόμαστε ότι κάτι είναι δύσκολο, έχουμε δημιουργήσει ήδη ένα επιπλέον εμπόδιο στον εαυτό μας, ενώ στην προκειμένη περίπτωση, ο ηθοποιός καλείται να βουτήξει στον κόσμο του κειμένου, και ελεύθερα να βρει το ρυθμό του σε αυτό».
ΚΑΤΙ ΑΠΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ
Αναρωτιέμαι τι θα ήθελαν οι συντελεστές του έργου να κρατήσει φεύγοντας από την παράσταση το κοινό: «Προσωπικά, θα ήθελα να πάρει από το υλικό που πήραμε κι εμείς για να ανεβάσουμε αυτό το έργο. Το “Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας” είναι ένα έργο που μιλάει για τον έρωτα, για τη φαντασία, για τη μαγεία, το ονειρικό, το άπιαστο. Και όλοι αυτοί οι ετερόκλητοι κόσμοι και τα πλάσματα που σμίγουν σε αυτό έργο θυμίζουν κάτι από παραμύθι», λέει ο ηθοποιός Βασίλης Σταματάκης και προσθέτει: «Είναι αδύνατον να ανεβάσει κάποιος το “Όνειρο” αν δεν ξυπνήσει το παιδί που έχουμε μέσα μας. Θέλει κάτι από την αθωότητα, την περιέργεια, τη φαντασία και τη σκανδαλιά που είχαμε μικροί. Τότε που ένα σεντόνι ήταν αρκετό για να πιστέψεις ότι είσαι φάντασμα, όσο κι αν ήξερες ότι φαντάσματα δεν υπάρχουν. Δεν θα ήταν χαρά να θυμηθούν κι οι θεατές μας πώς είναι να κοιτάς τον έρωτα -και τη ζωή στο σύνολό της- με τη ματιά που έχει αυτό το παιδί που κρύβουμε μέσα μας;».
Η παράσταση “Όνειρο Καλοκαιρινής νύχτας” του Ο. Σαίξπηρ θα παρουσιαστεί Παρασκευή 19 και Σάββατο 20 (στις 21:00) και Κυριακή 21 Απριλίου (στις 19:00) στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων, τελεί υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού κι είναι κατάλληλη και για παιδιά.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Αλκίνοος Δωρής. Μετάφραση: Διονύσης Καψάλης. Κίνηση: Αγγελική Τσούπρα. Πρωτότυπη Σύνθεση: Στέλλα Γαδέδη. Σκηνογραφία: Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου. Φωτισμοί: Θωμάς Οικονομάκος. Κοστούμια: Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, Ισμήνη Ασημάκη. Πίνακας ζωγραφικής: Ισμήνη Ασημάκη. Φωτογραφίες παράστασης: Sabrina Brodescu. Παίζουν: Μαρίζα Θεοφυλακτοπούλου, Σταύρος Καστρινάκης, Δήμητρα Κολοκυθά, Νάσος Κρέτσης, Κατερίνα Κωνσταντίνου, Γιάννης Μπάτσης, Μηνάς Πασπαλάς, Μπέτυ Σαράντη, Δήμητρα Σπανούλη, Βασίλης Σταματάκης. Φλάουτο: Κατερίνα Κωνσταντίνου. Βιολί, κιθάρα: Νάσος Κρέτσης, Μηνάς Πασπαλάς. Νταούλι: Νάσος Κρέτσης. Γενική Είσοδος: 15€. Φοιτητικό/ Μειωμένο: 12€. Τηλέφωνο Κρατήσεων: 6948199103.
