Για δεύτερη συναπτή χρονιά, οι μεταναστευτικές ροές έφτασαν σε «επίπεδα ρεκόρ, αλλά δεν βρίσκονται εκτός ελέγχου», σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).
Επιπλέον, οι μετανάστες που καλύπτουν μια ανάγκη ως εργατικό δυναμικό δεν έχουν επίσης ενσωματωθεί επαρκώς στην αγορά εργασίας.
Το 2023, οι 38 χώρες του ΟΟΣΑ κατέγραψαν 6,5 εκατομμύρια νέους «μόνιμους» μετανάστες (συμπεριλαμβανομένων ατόμων με άδεια παραμονής και ευρωπαίων υπηκόων), μια αύξηση 10% σε σύγκριση με το 2022, μια χρονιά που είχε ήδη καταγράψει ρεκόρ μεταναστευτικών ροών.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος εξελέγη στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές, έχει υποσχεθεί μαζικές απελάσεις, παραμένουν η κορυφαία χώρα προορισμού με 1,2 εκατομμύρια νέους νόμιμους, μόνιμους κατοίκους, το υψηλότερο επίπεδο από το 2006.
Επιπλέον, περίπου ένα τρίτο των χωρών του ΟΟΣΑ έχουν βιώσει επίπεδα ρεκόρ μετανάστευσης, ιδίως το Ηνωμένο Βασίλειο (747.000), αλλά και ο Καναδάς (472.000), η Γαλλία (298.000), η Ιαπωνία (155.000) και η Ελβετία (144.500).
Από την άλλη, το ποσοστό των μεταναστευτικών ροών μειώθηκε σε ένα άλλο τρίτο των χωρών της περιοχής, ιδίως στη Δανία, την Εσθονία, το Ισραήλ, την Ιταλία, τη Λιθουανία και τη Νέα Ζηλανδία.
Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης οφείλεται στην οικογενειακή μετανάστευση (+16%) που αντιπροσωπεύει το 43% των συνολικών εισόδων, αλλά η μετανάστευση για ανθρωπιστικούς λόγους (+20%) βρίσκεται επίσης σε άνοδο, σημειώνει ο ΟΟΣΑ.
Τα ποσοστά μετανάστευσης για λόγους εργασίας παρέμειναν σταθερά. Ωστόσο, η ένταξη των μεταναστών στην αγορά εργασίας συνεχίζει να φτάνει σε πρωτοφανή επίπεδα.
Η μεταπανδημική ανοδική τάση στην απασχόληση των μεταναστών συνεχίστηκε το 2023 με τον ΟΟΣΑ να καταγράφει «συνολικά ιστορικά υψηλά επίπεδα απασχόλησης» στο 71,8%. Το υψηλότερο ποσοστό απασχόλησης είναι στη Νέα Ζηλανδία (82,3%) ενώ φτάνει το 62,4% στη Γαλλία.
Ταυτόχρονα, τα επίπεδα ανεργίας σε αυτούς τους πληθυσμούς είναι χαμηλά (7,3%).
«Σήμερα είναι λίγο πιο πιθανό (για τους μετανάστες) να είναι μακροχρόνια άνεργοι σε σχέση με τους ανέργους που γεννήθηκαν στη χώρα», σημειώνει ο διεθνής οργανισμός.
Δέκα χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Καναδά (75,8%), του Ηνωμένου Βασιλείου (76,3%) και των Ηνωμένων Πολιτειών (73,3%), καθώς και οι 27 χώρες της ΕΕ, κατέγραψαν «τα υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης μεταναστών που έχουν καταγραφεί ποτέ».
«Η ισχυρή ζήτηση εργασίας στις χώρες υποδοχής υπήρξε ένας από τους κύριους μοχλούς της μετανάστευσης τα τελευταία δύο χρόνια», εξηγεί ο διευθυντής απασχόλησης και εργασίας του ΟΟΣΑ Στέφανο Σκαρπέτα.
«Σε πολλές χώρες του ΟΟΣΑ που αντιμετωπίζουν εκτεταμένες ελλείψεις εργατικού δυναμικού και επικείμενες δημογραφικές αλλαγές, ο αυξανόμενος αριθμός μεταναστών εργαζομένων έχει συμβάλει στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη», συνεχίζει.
Το ποσοστό των μεταναστών μεταξύ των επιχειρηματιών έχει αυξηθεί σημαντικά στις χώρες του ΟΟΣΑ τα τελευταία 15 χρόνια. Το 2022, το 17% των αυτοαπασχολούμενων ήταν κατά μέσο όρο μετανάστες, σε σύγκριση με 11% το 2006, σημειώνει η έκθεση.
“Ο δημόσιος διάλογος σχετικά με τον αντίκτυπο της μετανάστευσης στην αγορά εργασίας περιστρέφεται γενικά γύρω από τον ανταγωνισμό για θέσεις εργασίας μεταξύ μεταναστών και εργαζομένων που γεννήθηκαν στην περιοχή. Ωστόσο, οι μετανάστες δεν είναι μόνο ανταγωνιστικοί εργαζόμενοι, αλλά και εργοδότες”, συνοψίζει η έκθεση.
Έχοντας επίγνωση ότι αυτές οι «σημαντικές ροές προκάλεσαν εκτεταμένη ανησυχία» και κυρίως «έντονη ζήτηση για υποδομές υποδοχής», ο ΟΟΣΑ θεωρεί ότι η διαχείριση της μετανάστευσης «απαιτεί ολοένα και πιο λεπτή ισορροπία».
Εκτός από την αυστηροποίηση της νομοθεσίας για το άσυλο, ορισμένες χώρες έχουν επίσης αρχίσει να επιβάλουν περιορισμούς σε άλλες νόμιμες οδούς μετανάστευσης για να μειώσουν την πίεση στην αγορά κατοικίας και τις δημόσιες υπηρεσίες.
