“Οπισθεν ολοταχώς”

Κύριε δήμαρχε
λίγο πριν την παράδοση και μετά από δύο παρατάσεις, του έργου της Ακτής Παπανικολή, ξαφνικά σας παρουσιάστηκε η ανάγκη κι η ανάλογη πρεμούρα για κυκλοφοριακές ρυθμίσεις. «Άλλα ’λεγες κι άλλα ’κανες, άλλα πες κι άλλα κάνεις, άλλα λογιάζεις κι άλλα λες κι άλλα στο νου σου βάνεις», λέει η παλιά μαντινάδα που έχει σχέση με τον Ελ. Βενιζέλο.
Ας δούμε τα δεδομένα, τα γεγονότα και τις δηλώσεις προσπαθώντας να εξηγήσουμε την αλλαγή στάσης σας και της δημοτικής αρχής (όσης σας στηρίζει ακόμη).
Το σχέδιο του έργου της ανάπλασης παρουσιάστηκε στο 5ο Γυμνάσιο το Νοέμβρη του 2016 και ένα χρόνο αργότερα (13/11/17) άρχισαν οι πρώτες εργασίες.
Στην τεχνική έκθεση της μελέτης ανάπλασης που εκπονήθηκε από τις τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου κι εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων, για το ζήτημα των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων στην Ακτή Παπανικολή υπάρχουν αρκετές αναφορές.
Στην περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης (σελ. 4) τονίζεται: «Η οδός Παπανικολή αποτελεί ένα κύριο άξονα κίνησης πεζών και οχημάτων για λόγους διασκέδασης και αναψυχής αλλά και για λόγους πρόσβασης στην περιοχή της Νέας Χώρας. Σήμερα από την οδό Παπανικολή διέρχεται λεωφορείο (της διαδρομής Λενταριανά – Νέα Χώρα) και ανεβαίνει από την οδό Χάου».
Στη συνέχεια (σελ. 5) δηλώνεται: «η οδός Παπανικολή προτείνεται να γίνει οδός μικτής χρήσης οχημάτων και ποδηλάτου (cycle street). Πρόκειται για οδό που η κίνηση των ποδηλάτων είναι ομόρροπη με αυτήν της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας. Τα ποδήλατα έχουν προτεραιότητα έναντι της μηχανοκίνητης κυκλοφορίας και το προσπέρασμα τους συνίσταται να γίνεται όταν οι ποδηλάτες το επιτρέψουν. Η επιτρεπόμενη ταχύτητα είναι 30χλμ/ώρα».
Λίγο μετά (σελ. 7) αναφέρεται: «Δίπλα στο χώρο αναψυχής στην ίδια στάθμη διαμορφώνεται δρόμος ήπιας κυκλοφορίας πλάτους 3,5 μ. για κίνηση αυτοκινήτων και ποδηλάτων (cycle street)».
Παρακάτω (σελ. 18) επισημαίνεται: «Από την οδό Παπανικολή διέρχεται το λεωφορείο. Διατηρείται και επανασχεδιάζεται η στάση του λεωφορείου. Η τοποθέτηση του αστικού εξοπλισμού έχει γίνει με γνώμονα τη διέλευση του λεωφορείου και τη στροφή του στην οδό Χάου».
Τα παραπάνω, τόσο εύγλωττα και καθαρά που είναι μελετημένα και εγκεκριμένα, προβάλατε κ. δήμαρχε με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία εσείς προσωπικά και στελέχη της δημοτικής αρχής. Από κοντά άκριτα χειροκροτητές σύλλογοι και πρόσωπα της συνοικίας.
Στις 9 Ιουνίου 2018 κ. Δήμαρχε, απαντώντας σε ανακοίνωση της συλλογικότητας «Ποδηλάτρεις», που σας ασκούσε κριτική στην πολιτική σας για το ποδήλατο, αναφέρετε: «Η φιλική προς το ποδήλατο πολιτική της παρούσας Δημοτικής Αρχής, αποδεικνύεται με πολλούς ακόμα τρόπους. […] Από τον παραλιακό της Νέας Χώρας, όπου έχει προτεραιότητα ο ποδηλάτης έναντι των άλλων οχημάτων και που θα διασυνδεθεί με το πάρκο των Αγίων Αποστόλων […]». Στην ίδια ρότα και ο αρμόδιος αντιδήμαρχος κ. Γιώργος Ξανθουδάκης ο οποίος στο ρεπορτάζ των Χανιώτικων Νέων (8 Μαρτίου 2018) για το ότι τα έργα στη Νέα Χώρα προχωρούν με βήμα σημειωτόν, μεταξύ των άλλων, δηλώνει ότι: «Το βόρειο τμήμα του μετώπου της Νέας Χώρας προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί για δράσεις αναψυχής, περιπάτου, ποδηλατόδρομο, στη συνέχεια θα διαμορφωθεί η οδός μικτής χρήσης οχημάτων και θα ακολουθήσει το πεζοδρόμιο».
Βέβαια από τον Φλεβάρη του 2017 ως Ανοιχτή Συνέλευση Κατοίκων Νέας Χώρας (Α.Σ.Κ.Ν.Χ.) ρωτούσαμε έγγραφα το Δήμο, αν με τον σχεδιασμό του η οδός Παπανικολή σαν δρόμος μικτής χρήσης οχημάτων και ποδηλάτου (cycle street) συνδεθεί με τον ορφανό και «προκλητικά επικίνδυνο» ποδηλατόδρομο της οδού Πειραιώς και ευρύτερα με το δίκτυο ποδηλατοδρόμων που σχεδιάζεται. Επίσης ρωτούσαμε το Δήμο «αν θα υπάρξει μέριμνα για τα οχήματα των μόνιμων κατοίκων της Ακτής Παπανικολή» διότι «οι κάθετοι και οι εσωτερικοί στενοί δρόμοι είναι υπερπλήρεις».
Και ως συνήθως, πέρα από κάποιες προφορικές κουβέντες στην τότε συνάντησή μας (έπεα πτερόεντα), ποτέ δεν πήραμε γραπτή απάντηση. Ο δήμος και οι υπηρεσίες του (τεχνική και ΔΕΥΑΧ) που είναι από το νόμο υποχρεωμένοι να απαντούν στους πολίτες που υποβάλουν εγγράφως αιτήματα, μας απαξίωσε, μας αγνόησε. Σιωπή ιχθύος. Κι εμείς οι αφελείς θεωρούσαμε πως πιθανόν θα πάρουμε απαντήσεις για τον πρόσθετο λόγο ότι συμμετείχαμε στην επιτροπή Διαβούλευσης του Δήμου με εποικοδομητικές προτάσεις. Για το σημαντικό πρόβλημα της έλλειψης χώρων στάθμευσης και των οχημάτων των μονίμων κατοίκων, ένα χρόνο μετά δίκην απάντησης (;), χωρίς έρευνα και με πολλή προχειρότητα κ. Δήμαρχε, δηλώσατε σύμφωνα με το ρεπορτάζ των Χανιώτικων Νέων (20-3-2018) «πως θα μπορούσαν να ισχύσουν για τη Ν. Χώρα ανάλογες ρυθμίσεις που ισχύουν στην παλιά πόλη. Με τους ίδιους όρους έναντι ενός μικρού αντιτίμου να έχουν το δικαίωμα οι κάτοικοι για στάθμευση για ένα αυτοκίνητο ανά οικογένεια. Δήλωσε πως ο Δήμος θα εξετάσει το συγκεκριμένο θέμα χωρίς να είναι βέβαιος ότι μπορούν να εξυπηρετηθούν όλοι οι κάτοικοι της Ν. Χώρας».
Το καλοκαίρι του 2018 ξεκινά από τον δήμαρχο η επιχείρηση ανατροπής της μελέτης και της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου για τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις. Το έναυσμα δίνεται με έγγραφο των συλλόγων της Νέας Χώρας στις 26 Ιουνίου 2018 (Αρ. Πρωτ. 29831) στο οποίο γράφουν: «αιτούμαστε για την αλλαγή χρήσης του δρόμου από αυτοκινητόδρομο σε πεζόδρομο σε όλο το 24ωρο πλην 7-10 π.μ. κατά τα πρότυπα του Ενετικού λιμένα».
Ικανοποιώντας τον προνομιακό σας συνομιλητή πρόεδρο των καταστηματαρχών και ξενοδόχων Νέας Χώρας, ασμένως ανταποκρίνεστε, και στις 2 Ιουλίου 2018 συσκέπτεστε με τα στελέχη σας μαζί τους σε καφενείο της παραλίας και εκφράζετε τη βούληση να εξετάσετε σοβαρά το ζήτημα της τήρησης ωραρίου κυκλοφορίας στο παραλιακό μέτωπο της Νέας Χώρας για την τροφοδοσία των καταστημάτων, με κυκλοφορία των οχημάτων έκτακτης ανάγκης, όπως στο Ενετικό Λιμάνι, δηλώνοντας: «Επειδή στην πράξη δοκιμάστηκε μια διαδικασία, καθώς ο συγκεκριμένος δρόμος παρέμεινε κλειστός, λόγω των εργασιών, έγιναν εμφανή ακόμη και σε αυτούς, που είχαν αντιρρήσεις τα οφέλη της πεζοδρόμησης και της περιορισμένης χρήσης του δρόμου από οχήματα, κάτι που στο παρελθόν δεν ήταν δεδομένο» (flashnews.gr).;
Με το τέλος της συνάντησης και καθώς τα έργα προχωρούσαν, ορισμένοι πολίτες που έτυχε να βρισκόμαστε εκεί, επιχειρούσαμε να μαντέψουμε την αντίδρασή σας ως θεματοφύλακα της νομιμότητας στην παρανομία κάποιων καταστηματαρχών της παραλίας να έχουν βγάλει τραπεζοκαθίσματα στο βόρειο πεζοδρόμιο. Ποια αντίδραση; Αντίθετα καθώς ο δήμαρχος πλησίαζε, οι επαγγελματίες έβαλαν τις φωνές κι αυτός μ’ ένα αδιάφορο σφύριγμα αποχώρησε.
Η κυβίστηση ετελέσθη. Αρχίζει η μεθόδευση. Αφού πέρασε ένα διάστημα ωρίμανσης(;), το θέμα συζητήθηκε στις 7-12-2018 στη Δημοτική Επιτροπή Κυκλοφοριακών Θεμάτων τα 10 παρόντα μέλη (από τα 17) της οποίας ενημερώθηκαν για το αίτημα των φορέων της Νέας Χώρας και ο πρόεδρος εισηγήθηκε ότι «[…] παρίσταται ανάγκη επανακαθορισμού των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων της παραπάνω οδού καθώς και των καθέτων σε αυτήν οδών […]».
Αυτόματα προκύπτει το θεμελιώδες ερώτημα. Πώς, με μόνον ένα αίτημα ορισμένων που εκπροσωπούν ελάχιστους, χωρίς άλλη τεκμηρίωση, προτείνεται αλλαγή των γενικών κατευθύνσεων που προβλέπει η μελέτη, αφού στην επιτροπή δεν συμμετέχει ούτε ένας ειδικός επιστήμονας π.χ. συγκοινωνιολόγος, ή έστω να ερωτηθεί, αλλά συμμετέχουν ιδιώτες και άλλοι με παραταξιακές λογικές που ουδεμία σχέση έχουν με το αντικείμενο;
Με το νέο έτος κ. δήμαρχε, έχοντας μαζέψει τα πάντα πάνω σας, προσπαθείτε να συντονίσετε και αυτό. Συγκαλείτε στις 22 Φεβρουαρίου 2019 στο γραφείο σας συνάντηση με τα μέλη και τον πρόεδρο του Συλλόγου Καταστηματαρχών, Ξενοδόχων, Ν. Χώρας, τον αρμόδιο αντιδήμαρχο, την πρόεδρο της Δημοτ. Κοινότητας Χανίων, όπου εξετάστηκαν οι προτεινόμενες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, που θα εφαρμοστούν με την ολοκλήρωση του έργου της ανάπλασης της Ακτής Παπανικολή. Κύριε δήμαρχε τονίσατε: «Παρατηρείται μια αναρχία από τη στιγμή που άνοιξε ο δρόμος, καθώς αρκετοί συμπολίτες μας θεωρούν ότι μπορούν να σταθμεύουν ανεξέλεγκτα τα οχήματά τους. Η τακτική αυτή θα πρέπει να σταματήσει, αφού πρόκειται για έναν δρόμο ήπιας κυκλοφορίας, όπου θα τηρείται συγκεκριμένο ωράριο για τα οχήματα ανεφοδιασμού των επιχειρήσεων, από τις 07.00 έως τις 11.00». (ρεπορτάζ σε διαδικτυακά ΜΜΕ). Το ζήτημα συζητήθηκε στη Δημοτική Κοινότητα Χανίων η οποία στη 2η συνεδρίαση (η 1η στις 28-2 αναβλήθηκε λόγω μη απαρτίας) στις 7 Μαρτίου, με παρόντα τον Δήμαρχο, τον Αντιδήμαρχο και τους παρατρεχάμενους συμφώνησε με τις ήδη ειλημμένες αποφάσεις μειοψηφούντων 3 μελών της. Στη συνέχεια οι σχετικές αποφάσεις θα ληφθούν από την Επιτροπή Κυκλοφοριακών Θεμάτων και από το Δημοτικό Συμβούλιο.
Από την έκθεση του παραπάνω χρονικού γίνεται φανερό ότι εσείς και το επιτελείο σας, χωρίς καμιά επιστημονική τεκμηρίωση και εν όψει εκλογών επιμένετε ν’ αλλάξετε τα προβλεπόμενα από τη μελέτη που έχουν γίνει αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου. Η εμμονή για ικανοποίηση της άποψης λίγων ανθρώπων στη συνοικία που ονομάζονται «φορείς», γεννά αρκετά ερωτήματα. Επιπρόσθετα η μονόπλευρη επιμονή σας στην επιχειρηματικότητα δίχως να διερευνά τις δυσάρεστες κοινωνικές επιπτώσεις που σε πολλές περιπτώσεις αυτή γεννά, επιτείνει ακόμη περισσότερο τις ανησυχίες.
1. Τη συνοικία διαπερνούν δύο οδικοί άξονες η Σελίνου και η παραλιακή, οι οποίοι σύμφωνα και με την τεχνική έκθεση της μελέτης μπορούν και διοχετεύουν το κυκλοφοριακό φορτίο της συνοικίας. Με την κατάργηση της διέλευσης των οχημάτων και του λεωφορείου από τη μισή παραλιακή και με δεδομένο ότι το εσωτερικό της συνοικίας είναι γεμάτο από στενά δρομάκια τα προβλήματα αυξάνονται αντί να λύνονται. Τι εξυπηρετεί μια τέτοια απόφαση;
2.  Στις 2-7-18 με μια παραπλανητική και συνάμα εξοργιστική δήλωση σας, προσπαθήσατε να πείσετε πως «έγιναν εμφανή… τα οφέλη της πεζοδρόμησης και της περιορισμένης χρήσης του δρόμου από οχήματα», καταργώντας τη διέλευση και του αστικού λεωφορείου που για 35 με 40 χρόνια έκανε το δρομολόγιό του περνώντας από την Ακτή Παπανικολή κι εξυπηρετώντας το 60% της συνοικίας και όλο τον πληθυσμό που το χρησιμοποιεί (ηλικιωμένοι, ανήμποροι, μαθητές, αθλητές για το κολυμβητήριο, πολίτες της υπόλοιπης πόλης κ.λπ.). Ποια οφέλη μετρήσατε; Οικονομικά; Κοινωνικά; Επιχειρηματικά; Φιλικά; Με ποια κριτήρια; Από πού αντλήσατε τις πληροφορίες; Από την παραλία; Από την εφορία; Από τις υπηρεσίες του Δήμου; Από το αστικό ΚΤΕΛ; Ο πρόεδρός του σε ερώτηση κατοίκου της συνοικίας γιατί στην επιτροπή Κυκλοφοριακών Θεμάτων ψήφισε την κατάργηση της διέλευσης του λεωφορείου από την Ακτή Παπανικολή, απάντησε: «Εκτελώ τις εντολές του Δημάρχου». Άβυσσος. Ποτέ δεν θα μάθουμε. Εμείς πάντως που σχεδόν κάθε μέρα είμαστε στην παραλία έχουμε μια διαφορετική εικόνα περί της γνώμης των κατοίκων που ζουν εκεί.
3. Ενώ στις 9 Φεβρουαρίου 2017 ρωτούσαμε ως Α.Σ.Κ.Ν.Χ. έγγραφα τον Δήμο, αν θα υπάρξει μέριμνα για τα οχήματα των μόνιμων κατοίκων της Ακτής Παπανικολή, αναζητώντας χώρο στάθμευσης και συνεργασία με συγκοινωνιολόγο (π.χ. τον κ. Θάνο Βλαστό καθηγ. Ε.Μ.Π. που κατ’ επανάληψη έχει βοηθήσει στα Χανιά) αλλά φωνή βοώντος…! Κι αφού δεν έγινε τίποτα, ήρθε (17-12-18) η απόφαση της επιτροπής κυκλοφοριακών θεμάτων η οποία προσπαθώντας να μπαλώσει τα αμπάλωτα προβλέπει 10 περίπου θέσεις στάθμευσης στις παρόδιες της Παπανικολή οδούς. Μέτρησε κανείς πόσες οικογένειες ζουν στην Παπανικολή και στις παρόδιες έως το ύψος της Κ. Παλαιολόγου; Θα καλυφθούν από τις προβλεπόμενες θέσεις ή όποιος τρέξει πρώτος; Οι κάτοικοι της Στ. Μακράκη στην οποία απαγορεύτηκε η στάση και η στάθμευση πού θα βάζουν τα αυτοκίνητά τους; Θα υπάρξουν επιτέλους πειστικές απαντήσεις ή μόνο χάντρες και καθρεφτάκια στους ιθαγενείς;
Υ.Γ. κ. Δήμαρχε των Χανίων στις 27 Αυγούστου 2018 η Α.Σ.Κ.Ν.Χ. σας είχαμε καταθέσει θεσμικά στην Επιτροπή Διαβούλευσης ως μέλη της, με κοινοποίηση στον Δήμαρχο Χανίων, 4 προτάσεις που αφορούν τον πολιτισμό της πόλης (κι ορισμένες να συμπεριληφθούν στην σύνταξη του προϋπολογισμού του Δήμου για το 2019) κι ανάμεσά τους την επανέκδοση του βιβλίου «Η αλίβρεκτος Νέα Χώρα». Η πρόταση κατατίθεται συνεχώς από το 2015 και το βιβλίο πιεστικά το ζητούν αρκετές εκατοντάδες πολιτών (τουλάχιστον 10) μέχρι και τα πέρατα της γης. Γι’ άλλη μια φορά στο καλάθι των αχρήστων. Κρίμα. Αλλά «έχουσι γνώσιν οι φύλακες…».
Γιώργος Πιτσιτάκης
δάσκαλος – ιστορικός ερευνητής