Η ενότητα των Κρητικών αποτυπώνεται μέσα από πολύχρονους αιματηρούς αγώνες για αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού. Με λίγα όπλα, όπως οι σπαθόβεργες, οι χουρχούδες και οι σφεντόνες, οι Κρητικοί αγωνίστηκαν αντιμετωπίζοντας τους πολυάριθμους και καλά οπλισμένους Τούρκους και τα κατάφεραν.
Η πλούσια συλλογή παλιού κρητικού οπλισμού που διαθέτει ο συλλέκτης Ευτύχης Τζιρτζιλάκης αρχίζει να γίνεται γνωστή σε όλη την Κρήτη, με τη συμμετοχή του σε διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις και την επίσημη έκθεση που πραγματοποιείται αυτή την περίοδο από τον Δήμο Μαλεβιζίου Ηρακλείου.
Συναντήσαμε τον ιστορικό συλλέκτη το απόγευμα του Σαββάτου στα Χανιά, στις προετοιμασίες του Πολιτιστικού Συλλόγου “Το Ρόδο”, ο οποίος έδινε οδηγίες για τη συμμετοχή της ομάδας “Καλησπέριδων“ στην παρέλαση της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου, όπου για σημαία τους θα έχουν αντίγραφο της Κρητικής σημαίας του 1821.
Με δήλωση του στα “Χ.ν.” ο κ. Ευτύχης Τζιρτζιλάκης υπογράμμισε τα εξής: «Αυτή την περίοδο στον Δήμο Μαλεβιζίου Ηρακλείου διεξάγεται μία έκθεση για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και έχει τον τίτλο: “Των Αντρειωμένων τ’ άρματα” και αφορά στα όπλα και τα εφόδια που είχαν οι Κρητικοί όταν ξεκίνησε η Επανάσταση του 1821. Στην έκθεση αυτή που αποτυπώνεται το υλικό της και σε αυτό τον τόμο που βλέπετε με τον ίδιο τίτλο, θέλει να δείξει με τι πρωτόγονα και αυτοσχέδια όπλα ξεκίνησε η Επανάσταση. Με πολύ σπάνια παραδείγματα από χουρχούδες, σπαθόβεργες και σφεντόνες δείχνει τα όπλα πριν από εκείνη την περίοδο, τα εφόδια του πολεμιστή και τέλος για πρώτη φορά ποια ήταν τα όπλα τα οποία κατασκευάζονταν στην Κρήτη εκείνη την εποχή -γιατί εκτός από τα Κρητικά μαχαίρια που ξέρουμε- κάναμε και Κρητικά γιαταγάνια δερμάτινα και ασημένια, Κρητικές πιστόλες και Κρητικά τουφέκια που λεγόταν λαζαρίνες. Υπήρχε δηλαδή μια χειροτεχνία των όπλων ειδικής αισθητικής και σχολής τοπικής, όπως ξέρουμε για τα Κρητικά υφαντά και τα ξυλόγλυπτα. Έτσι είναι άγνωστα μέχρι σήμερα και τα Κρητικά όπλα που όμως υπάρχουν»”.
Από μεριάς του Πολιτιστικού Συλλόγου ο πρόεδρος κ. Νίκος Μαθιουδάκης, σημείωσε ότι «ο Σύλλογος μας λειτουργεί από το 2003 με πολλαπλές δραστηριότητες. Μία από αυτές είναι η δραστηριότητα της ομάδας των ιστορικών αναπαραστάσεων η οποία ασχολείται με τον οπλισμό της εποχής του 1821, ενώ έχει επίσης και ομάδα για τη Μάχη της Κρήτης η οποία ετοιμάζεται και αυτή να παρουσιάσει στον επίσημο εορτασμό ένα αντίστοιχο θέμα. Επ’ ευκαιρίας του εορτασμού της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου 1821 κάνουμε αυτή την προετοιμασία που, εκτός τον οπλισμό, θα συμπεριλαμβάνει και αντίγραφο της αυθεντικής Κρητικής σημαίας που θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην παρέλαση. Είναι για εμάς μεγάλη τιμή που βρίσκεται στον σύλλογο μας το αντίγραφο της. Πρόκειται για ένα ιερό πολεμικό λάβαρο που βρισκόταν πάνω από 190 χρόνια στη Σύρο, όπου μεταφέρθηκε από τον πρόεδρο της Καγκελαρίας Σφακίων, Χατζή Ανδρέα Κριαρά το 1830 μετά το άδοξο τέλος της Κρητικής Επανάστασης, που επιφύλαξε η υπογραφή του πρωτοκόλλου του Λονδίνου. Έκτοτε αυτό το ιερό πολεμικό λάβαρο παρέμενε κλεισμένο σε μπαούλο της οικίας της οικογένειας στη Σύρο”.
