“Οπως το ψωμί”

Κάποτε μια νεαρή κυρία της συντροφιάς, μας είπε ότι ποτέ δεν τρώει ψωμί της προηγούμενης ημέρας, παρά μόνο το φρέσκο, της ίδιας ημέρας.
Μου έκανε εντύπωση και της απάντησα ότι εγώ τρώγω το ψωμί, όχι μόνο το χθεσινό, αλλά και το προχθεσινό ακόμη. Ποτέ δεν πέταξα, ούτε θα πετάξω ψωμί, γιατί το θεωρώ αγίασμα και μού έρχεται να κάμω τον σταυρό μου όταν το πιάνω στα χέρια μου γιατί ξέρω τι κόπο ήθελε (τότε) για να φθάσει στο τραπέζι μου.
Από μικρός συμμετείχα στην σπορά του σταριού, το ζευγάρισμα με το ξυλάλετρο για το σκέπασμα του σπόρου, το θέρισμα, το αλώνισμα, το λίχνισμα, τη μεταφορά του σταριού και των άχυρων στο σπίτι, τη μεταφορά στο μύλο και την επιστροφή του αρωματικού αλευριού.
Θυμάμαι ακόμη το ανάπιασμα, το ζύμωμα, το πλάσιμο από τη μητέρα, το πύρωμα του φούρνου, το φούρνισμα και την παρακολούθηση του ψησίματος από τον πατέρα.
Ηταν ιεροτελεστία να κάθεται ο πάτερ φαμίλιας στην κεφαλή του τραπεζιού, να κόβει με το κατσούνι τις φέτες και να τις μοιράζει στη συνήθως μεγάλη οικογένεια.
Τα γράφω αυτά με αφορμή τον τίτλο της τελευταίας ποιητικής συλλογής του φίλου Βαγγέλη Κακατσάκη με τον τίτλο “Οπως το ψωμί”.
Νομίζω πως ο τίτλος είναι εύστοχος αλλά και αινιγματικός. Αφήνει τον αναγνώστη να μαντέψει τα παραπέρα. Δεν τα δίνει όλα έτοιμα. Σε βάζει σε σκέψη, σε προβληματίζει. Δεν πιστεύω να έζησε ο Βαγγέλης τη συγκλονιστική περιπέτεια του σταριού και του ψωμιού. Σαν γεννημένος όμως και μεγαλωμένος στο χωριό, θα έχει συλλάβει τον απόηχο της συγκλονιστικής αυτής ιστορίας.
Αυτό με το πλάσιμο του βιβλίου και την ανάγνωση του τίτλου.
Ο Βαγγέλης φωτογράφος δεν είναι (λίγο είναι), φωτογραφίζει όμως με τον δικό του τρόπο, ό,τι βλέπει, ακούει ή αισθάνεται και τα αποτυπώνει με στίχους βγαλμένους εκείνη την ώρα από τα κατάβαθα της ψυχής του.
Ο ποιητής, μεταμορφώνει τις σκέψεις και τα αισθήματά του σε στίχους και όχι μόνο τα καταγράφει, αλλά και τα μεταφέρει και στους άλλους.
Και η μητέρα μεταμορφώνει (μεταμόρφωνε) το αλεύρι σε άρτον ηγιασμένον προς θρέψιν όλων. Παραλληλισμός. Κριτική στα ποιήματα δεν θα κάμω, γιατί ίσως δεν είμαι ο κατάλληλος. Αλλωστε το έχουν κάμει πολλοί άλλοι. Ομως μπορώ να τα απολαύσω και να ταυτίσω πολλά από αυτά με δικές μου εμπειρίες και αναμνήσεις. Και είναι πολλές, πάρα πολλές.
Κλείνω με τη γραφή στο οπισθόφυλλο, ελαφρά μεταλλαγμένη. «Το ποίημα της μάνας μου (είναι) το ψωμί, το καλοψημένο. Τα ποιήματα που γράφω θέλω να είναι όπως το ποίημα το δικό της (το ψωμί).
Νομίζω από εδώ βγαίνει ο τίτλος της συλλογής και ότι έλυσα το αίνιγμα. Αν είναι σωστό αυτό, θα μου το πει ο ίδιος.
Και κάτι ακόμη. Πιστεύω ότι οι νεότεροι δεν γνωρίζουν τίποτε από την περιπέτεια του ψωμιού. Το βρίσκουν έτοιμο στον πάγκο του αρτοποιείου, του πρατηρίου ή τα σούπερ μάρκετ. Το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Μόνο ο Ιορδάνης εστράφη (άπαξ) προς τα οπίσω.
Καλοτάξιδο, φίλο Βαγγέλη, το καινούριο σου πόνημα. Ούριοι άνεμοι ας το φέρουν στο λιμάνι της επιτυχίας.