Συµµετέχοντας στο 8ο Παγκόσµιο Συνέδριο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο Γκέτεµποργκ της Σουηδίας το 2015, στα περίπτερα των φορέων που συµµετείχαν έπεσα πάνω σε ένα βιβλιαράκι που µοίραζε ο ∆ήµος του Γκέτεµποργκ µε τίτλο ‘‘∆ηµοτικό Πρόγραµµα Γευµάτων για την Πόλη του Γκέτεµποργκ’’.
Αφορούσε το ∆ηµοτικό Πρόγραµµα Γευµάτων που είχε εγκριθεί από το 2004 κι είχε επικαιροποιηθεί το 2011, µε στόχο την παροχή δωρεάν γευµάτων σε νηπιαγωγεία, σχολεία Πρωτοβάθµιας και ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης και διάφορες κοινωνικές δοµές της πόλης. Το Γκέτεµποργκ διαθέτει 530 δηµοτικές κουζίνες που ετοιµάζουν 20 εκατοµµύρια γεύµατα ετησίως για νηπιαγωγεία, σχολεία και κοινωνικές δοµές. Στόχος του ∆ήµου του Γκέτεµποργκ ήταν έως το 2019 να αποτελείται από βιολογικά προϊόντα τουλάχιστον το 40% και παντού να προσφέρεται επιλογή για χορτοφάγους.
Για τα νηπιαγωγεία και τα σχολεία προβλέπει ότι σε όλα τα παιδιά πρέπει να προσφέρεται σχολικό γεύµα, το οποίο να είναι καλό, καλά προετοιµασµένο και θρεπτικό. Πρέπει να περιλαµβάνει µαγειρεµένο πιάτο, δυο τουλάχιστον εναλλακτικές επιλογές, µαγειρικά λίπη σύµφωνα µε τον οδηγό Keyhole label του Σουηδικού Οργανισµού Τροφίµων, σαλάτα, γάλα και νερό. Για τα νηπιαγωγεία υπάρχει σύσταση να µοιράζεται σε πρωινό, δεκατιανό, γεύµα και απογευµατινό.
Τα δωρεάν σχολικά γεύµατα στη Σουηδία υπάρχουν ήδη από το 1959 µε ευεργετικά αποτελέσµατα για την υγεία των µαθητών.
Στη Σουηδία, η παροχή δωρεάν σχολικού γεύµατος στα παιδιά 6-16 ετών προβλέπεται από το νόµο. Γύρω στα 260 εκατοµµύρια σχολικά γεύµατα παρέχονται δωρεάν το χρόνο. Καθηµερινά προσφέρονται 1,3 εκατοµµύρια δωρεάν σχολικά γεύµατα. Το µέσο κόστος είναι γύρω στα 616 ευρώ για κάθε παιδί. Το κόστος για ένα µέσο γεύµα για κάθε παιδί είναι µόλις πάνω από 1 ευρώ, ενώ τα γεύµατα ακολουθούν τις οδηγίες του Εθνικού Οργανισµού Τροφίµων. Υπεύθυνες για την παροχή των σχολικών γευµάτων είναι οι 290 αυτοδιοικητικές περιφέρειες. Τα σχολεία είτε έχουν δικές τους κουζίνες είτε θερµαίνουν το µαγειρεµένο φαγητό που τους παραδίδεται από κεντρικές κουζίνες τοπικά. Περιλαµβάνει ζεστό κύριο πιάτο, σαλάτα, ψωµί και γάλα ή νερό. Υπάρχει και επιλογή για χορτοφάγους. Οι εκπαιδευτικοί συνήθως τρώνε µαζί µε τα παιδιά κι είναι µια ευκαιρία να διδάσκουν για τη διατροφή («παιδαγωγικό γεύµα»).
Αυτά συµβαίνουν στη Σουηδία. Στην Ελλάδα, µε τα χίλια ζόρια και µετά από ευρωπαϊκές επιδοτήσεις που είχαν αφήσει αναξιοποίητες επί χρόνια, τελικά υλοποιεί η κυβέρνηση ένα πρόγραµµα σχολικών γευµάτων σε µερικά σχολεία σε ορισµένες περιοχές. Θα πρέπει άµεσα κυβέρνηση και ∆ήµοι να πάρουν σοβαρά το ζήτηµα και να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν πρόγραµµα δωρεάν υγιεινής διατροφής για όλα τα παιδιά στο σχολείο αξιοποιώντας πχ επαγγελµατικές κουζίνες που ήδη διαθέτουν νοσοκοµεία, γηροκοµεία και άλλες δοµές και επενδύοντας χρήµατα για την υγιεινή διατροφή των παιδιών µε βιολογικά προϊόντα. Η χώρα µας παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών. Προσωπικά, περιµένω να δω πότε θα υπάρξει η πρώτη απόφαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου Χανίων για το ∆ηµοτικό Πρόγραµµα Σχολικών Γευµάτων στα Χανιά.
*Ο Φώτης Ποντικάκης είναι εκπαιδευτικός
