«Η τοποθέτηση χρώματος σε μια επιφάνεια δε χρωματίζει μόνο το μέρος εκείνο πάνω στο οποίο ακούμπησε το πινέλο, αλλά χρωματίζει επίσης τον περιβάλλοντα χώρο με το συμπληρωματικό του χρώμα»
Chevreul
Η αντίληψη του χρώματος προϋποθέτει ευαισθητοποιημένους αισθητικά αποδέκτες στην εικαστική γλώσσα και δεν αποτελεί μια αυτονόητη οριοθετημένη αυστηρά διαδικασία. Το βίωμα όπως και σε κάθε επικοινωνιακή συνθήκη που αξιοποιεί σημειωτικούς κώδικες παίζει κρίσιμο ρόλο για τη διαμόρφωση μιας ολιστικής αντίληψης περί λειτουργίας του χρώματος στη γλώσσα της τέχνης Και όταν μάλιστα το βίωμα έχει καθορίσει τη μνήμη των αισθήσεων σου θετικά σε μια εκπαιδευτική συνθήκη στο παρελθόν, είναι αυτό που αναδύεται με τη δύναμη μιας αιφνίδιας ανατροφοδότησης όταν τα έργα σύγχρονης τέχνης μιας έκθεσης με θέμα τις βασικές αρχές για το χρώμα , αποκαλύπτονται με τη μορφή μιας ευρηματικής χρωματικής εκφραστικής δημιουργίας.
Αποτελεί αναμφισβήτητα μια πρωτότυπη πρόταση σπουδής για το χρώμα στην εικαστική γλώσσα, η έκθεση σύγχρονης τέχνης «CURRICULUM CHROMAE» της εικαστικού Στέλλας Κουκουλάκη που εγκαινιάστηκε την Τετάρτη 9 Γενάρη 2019 στον χώρο της Βασιλικής Αγίου Μάρκου στο Ηράκλειο και θα διαρκέσει ως τις 30 Γενάρη 2019. Η έκθεση επιστρατεύει σε κάποια σημεία της αφήγησης της και την ψηφιακή γλώσσα και έτσι μετατρέπει τη θεωρία για το χρώμα, σε υψηλή αισθητική απόλαυση και συναρπαστικό βίωμα,
Η διάρκεια της βραχύχρονη σχετικά, ωστόσο είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι αν μελλοντικά φιλοξενηθεί σε άλλη πόλη- έδρα θα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει μέριμνα για την παιδαγωγική της αξιοποίηση από τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν την εικαστική αγωγή στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Συντονισμένα όχι μόνο με ξεναγήσεις και διαλέξεις, με σχεδιασμό και επιστρατεύοντας την ερμηνεία από εξειδικευμένους εμψυχωτές με την υλοποίηση εργαστηρίων στα οποία θα κυριαρχεί το βίωμα της γλώσσας του χρώματος .
¨Όπως επισημαίνει η ιστορικός τέχνης Ντενίζ Χλόη Αλεβίζου η δημιουργός Στέλλα Κουκουλάκη «….κοιτώντας το χρώμα ξανά από την αρχή, υιοθετεί στην εικαστική της αφήγηση μεγάλων διαστάσεων μονοχρωμίες που συνταιριάζονται με τη φυσική αναπαράσταση του σχήματος τους, εγχείρημα που έχει επίσης ως παράλληλη αναφορά του τα σχηματοποιημένα τελάρα της δεκαετίας του 1960.Προχωρά στην ενσωμάτωση του λόγου με λέξεις που περιγράφουν συμβολικές, ψυχολογικές και άλλες προεκτάσεις του ρόλου του χρώματος….»
Στην ουσία με την εμπνευσμένη έκφραση της η πρωτότυπη αυτή έκθεση αναδεικνύεται σε ένα πολύ ισχυρό μέσο αντίληψης και ερμηνείας του χρώματος. Η αποκάλυψη της πληροφορίας για την επιρροή του χρώματος στην ψυχολογία επενδύεται μοναδικά με την δυναμική των χρωμάτων ως αυθύπαρκτα έργα τέχνης με αισθητικές ποιότητες που συγκινούν.
« Τα χρώματα επιδρούν στην ψυχή, αφού μπορούν όχι μόνο να διεγείρουν τις αισθήσεις, αλλά μας ξυπνούν συγκινήσεις και συναισθήματα…» υποστήριζε ο Γκαίτε. Στην περίπτωση της γράφουσας η συγκεκριμένη έκθεση εκτός από τη συγκίνηση, ανέσυρε στιγμιότυπα από τη συμμετοχή μου στην άσκηση «Μαγειρεύοντας τα χρώματα» με την καταξιωμένη δημιουργό Χαρίκλεια Μυταρά. Επιπλέον ταυτόχρονα μου έφερε πολύ δυνατές μνήμες από την αξιοποίηση στην τάξη ενός σπουδαίου εκπαιδευτικού υλικού του προγράμματος «ΜΕΛΙΝΑ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» με τον τίτλο: « Η ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ» και έτος έκδοσης 1995.
Το πακέτο αυτό αποτέλεσε τη βάση των εκπαιδευτικών υλικών για τις τέχνες του προγράμματος «ΜΕΛΙΝΑ» που απευθύνθηκε σε εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων και που δεν πρόκειται ποτέ να χαρακτηριστεί παρωχημένο! Γιατί απλά αποτελεί την πεμπτουσία της σπουδής για το χρώμα μέσα από το βίωμα μέσα από τρεις πολύ ενδιαφέρουσες ασκήσεις που προτείνονται από τις σπουδαίες εικαστικούς δημιουργούς Χαρίκλεια Μυταρά , την Ελένη Μωραϊτη και την Άννα Πλαγιάννη Το συγκεκριμένο υλικό υπάρχει σήμερα σε έντυπη μορφή στο Μουσείο Σχολικής Ζωής Χανίων, αλλά και σε ψηφιακή μορφή στην ιστοσελίδα του ΙΕΜΑ στη διεύθυνση που παρατίθεται στο τέλος του άρθρου.
Απόσπασμα από το βιβλίο του δασκάλου που περιλαμβάνει το υλικό επιβεβαιώνει ενδεικτικά τη διαχρονική του αξία:: «Η γνώση για την τέχνη συνδέεται άμεσα με τη γνώση για τη ζωή. Η έρευνα των οπτικών μορφών αποτελεί τον τρόπο για την ανακάλυψη του σημαντικού, του απρόοπτου, του πρωτόγνωρου. Η εικαστική γλώσσα από την πιο απλή (σχήμα, χρώμα, υφή κ.λπ.) ως την πιο σύνθετη μορφή της (δομή, ρυθμός, αντίθεση και αρμονία κ.λπ.) διευκολύνει την προσωπική έκφραση και απόκριση στη ζωή. Η γνώση της εικαστικής γλώσσας και ο χειρισμός της συμβάλλουν στη δια χρονική μεταβίβαση πλήρους και ολοκληρωμένης πληροφόρησης γύρω από οποιαδήποτε μορφή ανθρώπινης δραστηριότητας, είτε αυτή πραγματοποιήθηκε στο παρελθόν, είτε επιτελείται στο παρόν. Η εικαστική αγωγή ενθαρρύνει το παιδί να εκφράσει με οπτικές μορφές τον ψυχικό του κόσμο και τη δική του προσωπική άποψη για το κοινωνικό του περιβάλλον. Αναπτύσσοντας τις αντιληπτικές του ικανότητες, το παιδί αρχίζει να συνειδητοποιεί τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης ως άτομο-μέλος μιας ομάδας. Κατανοεί ότι η τέχνη και οι εφαρμογές της προέρχονται και εκφράζουν διαφορετικούς πολιτισμούς. Είναι σε θέση να αξιολογεί την καλλιτεχνική κληρονομιά του παρόντος αι του παρελθόντος τόσο της δικής του χώρας όσο και των άλλων χωρών Η προσέγγιση της εικαστικής εκ παίδευσης με ζωντανό παιδαγωγικό τρόπο, πράγμα το οποίο θα πρέπει να αποτελεί κεντρικό στόχο της αισθητικής αγωγής, παρέχει τη δυνατότητα της ευρύτερης και ουσιαστικότερης σύνδεσης του μαθητή με το περιβάλλον στο οποίο ζει και την ιστορία του.»
Σημαντικές μουσειακές και εικαστικές εκθέσεις παρουσιάζονται συνεχώς στο σύγχρονο πολιτισμικό τοπίο, πραγματικό και ψηφιακό, όμως αν αυτές πλαισιώνονται μόνο με διαλέξεις από ειδικούς της τέχνης δυστυχώς δεν επιτελούν ολοκληρωμένα την αποστολή τους δηλ. την αναγκαία παιδαγωγική τους αξιοποίηση με ερμηνευτικές τεχνικές που θα χαρίσουν στους αποδέκτες οι οποίοι δεν είναι καλλιτέχνες, το συγκινησιακό βίωμα του γόνιμου διαλόγου. Μιας εμπειρίας που θα τους εμπνεύσει με τέτοιο τρόπο ώστε σε όλη τους τη ζωή να επιζητούν την επικοινωνία με την τέχνη, ως αντίληψη και αισθητική απόλαυση που θα βελτιώσει πολλαπλά τη ζωή τους. Και φυσικά οι ερμηνευτικές τεχνικές με παιδαγωγική συνιστώσα είναι κρίσιμες στα μαθητικά χρόνια, αλλά εξίσου αναγκαίες σε όλες τις ηλικιακές φάσεις των αποδεκτών, αν επιδιώκουμε διά βίου μάθηση , δημιουργία και έμπνευση!!!!
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΙΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ…
https://www.inotos.gr/πολιτισμός/η-έκθεση-σύγχρονης-τέχνης-curriculum-chromae-
