“Η ταυτόχρονη αντίθεση κάνει το χρώμα κατάλληλο για αισθητική χρήση”
Johann Wolfgang von Goethe
Το χρώμα είναι κρίσιμη παράμετρος της εκφραστικής ταυτότητας ενός έργου τέχνης. Πηγή του χρώματος είναι το φως. Ένα έργο τέχνης είναι ένα δυναμικό σύνολο από στοιχεία που συναντώνται με ρυθμό αρμονία ισορροπία, ένταση. Είναι το αποτέλεσμα μιας δημιουργικής πράξης με ολοκληρωμένη διεργασία οργάνωσης στην οποία συμμετέχει και ο παρατηρητής.
Ο Γιοχάννες Ίττεν ζωγράφος που αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του στη μελέτη του χρώματος έγραψε για το χρώμα στο έργο τέχνης: «Γνωρίζω ότι το βαθύτερο και ουσιαστικότερο μυστικό της δράσης των χρωμάτων παραμένει αόρατο ακόμη και για το μάτι και μόνο η καρδιά μπορεί να το παρατηρήσει προσεκτικά. Η ουσία ξεφεύγει από τις συνταγές».
Σύμφωνα με την επιστήμη της ψυχολογίας τα συναισθήματα χρωματίζουν έντονα όλες μας τις αισθήσεις και έχουν μεταξύ τους συνάφεια. Το συναίσθημα αποτελεί αντίδραση ψυχολογική προς κάποιο ερέθισμα.( Fredrickson ,1998) Αντίδραση ψυχική σε κάποιο ερέθισμα με θετικό ή αρνητικό πρόσημο ανάλογα. Ο οργανισμός αντιδρά σε ένα ερέθισμα ,αλλά μπορεί και να μην υπάρξει αντίδραση, να υπάρξει δηλαδή πρόσληψη, ερμηνεία , αλλά όχι αντίδραση. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει απουσία συναισθήματος..
Η ατομική έκθεση του Ιωάννη Σταθογιάννη με τον τίτλο“Ioannis Stathoyiannis Is & Zhu pillows collection Αφηγήσεις & Διάλογοι 21 ΣΥΝ 8 Καλλιτεχνών θα διεξαχθεί σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης από 1-10 Ιουλίου στο ξενοδοχείο OLYMPIC στο Ηράκλειο. Με τον συντονισμό από τον ίδιο της επιστημονικής επιμελητικής ομάδας και με τους 21 συν 8 καλλιτέχνες να συνδιαλέγονται με έναν ευρύ φάσμα έργων τέχνης και εκφραστικών μέσων σε αλληλεπίδραση με ένα έργο τέχνης –μαξιλάρι επιλογής τους από τις
4 θεματικές ενότητες της έκθεσης:
Η Δρ Αλεξάνδρα Κουρουτάκη, Ιστορικός Τέχνης, Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό (μέλος ΕΔΙΠ) Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνείο Κρήτης, η οποία διαμόρφωσε τις ενότητες της έκθεσης με τα τεχνοκριτικά της κείμενα μέλος της επιμελητικής ομάδας επισημαίνει για την τρίτη ενότητα της έκθεσης με τίτλο «Emotions.Το χρώμα ως αίσθημα & συναίσθημα»:
«Ο Σταθογιάννης χρησιμοποιεί πλούσια παλέτα χρωμάτων με έντονο συναισθηματικό φορτίο που ηχεί μέσα από τις εκκωφαντικές τους αντιθέσεις ή τις αρμονικές παραθέσεις..»
Στην τρίτη θεματική ενότητα συμμετέχουν οι καλλιτέχνες : Ε. Βολακάκη, G. Grama, Δ. Λαμπρετσα, Β. Μπέλλου, Ν. Σκιαδά, Ε. Πυτικάκη, Π. Χατζηδάκη όπου εκτός από το έργο τους προσφέρουν τη γραφή τους η οποία τεκμηριώνει τον διάλογο και τη σχέση που ανέπτυξαν με το έργο τέχνης μαξιλάρι που συνομιλούν:
Ο Γ. Ορφανίδης, Ιστορικός Τέχνης–Αρχαιολόγος, Υποψήφιος Διδάκτωρ ΑΠΘ &Πανεπιστημίου Τουλούζης ΙΙ μέλος επίσης της επιμελητικής ομάδας μιλώντας για το χρώμα αναφέρει χαρακτηριστικά :
«Οι καλλιτέχνες της 3ης Ενότητας αξιοποιούν τη σημειωτική δυναμική του χρώματος, βάσει των δικών τους γνώσεων, εμπειριών και προσλήψεων για τη ζωή. Το χρώμα συνδέεται με την έκφραση συγκεκριμένων συναισθημάτων ήδη από την αρχαιότητα, όπως μας πληροφορούν πολλές σχετικές πηγές (π.χ. Αριστοτέλης, Βιτρούβιος). Το γεγονός αυτό λειτουργεί για τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες ως κοινή γνώση, ή ακόμα και ως μια ανάγκη (επαν)αναζήτησης και (επαν)ανακάλυψης του συναισθηματικού τους «εγώ». Από την κατακόκκινη φωτιά του Προμηθέα μέχρι την κυανή αποτύπωση της – γεωμετρικής, συμπαντικής και ψυχικής – αρμονίας, μεσολαβούν δεκάδες συναισθηματικές εκδηλώσεις, έτοιμες να αποτυπωθούν σε έναν καμβά φτιαγμένο από ίνες (κρητικής) ιστορίας»
Σταχυολογώ αποσπάσματα από τον λόγο των καλλιτεχνών της συγκεκριμένης ενότητας και ολόκληρα θα τα απολαύσετε μαζί με τα έργα στον τρίγλωσσο κατάλογο που πλαισιώνει την έκθεση:
Ευαγγελία Βολακάκη: […] «Οι εκτυπώσεις του στο ύφασμα έμοιαζαν με μικρά παράθυρα σ’έναν διαφορετικό κόσμο, με έναν συνδυασμό εικόνων σχημάτων και χρωμάτων. Αυτό είναι και το συναίσθημα που σε κατακλύζει κάτω από το νερό. Το φως διαμορφώνει τα πάντα και σε κάνει να αισθάνεσαι τα πάντα….»
Gabriel Grama:[…] «Η ποικιλία των χρωμάτων και η κίνηση των σχεδίων του με οδήγησαν σε μια εκφραστική διάθεση γεμάτη ορμή, σχεδόν χορευτική , συμπληρωμένη από χαρακτηριστικά σημεία του αρχαίου ελληνικού κόσμου, με επίκεντρο τη γεωπολιτιστική σύνθεση της Κρήτης»
Δήμητρα Λαμπρέτσα: […] «Χρειάστηκαν οκτώ χρόνια για να συναντήσει το έργο μου Χαρτογράφηση μνήμης το έργο Storm του Ιωάννη και να πει μια ιστορία…».
Βερόνικα Μπέλλου: […] «Η ονομασία του μαξιλαριού είναι «Fire» Το μαξιλάρι για εμένα απεικονίζει ένα μονοπάτι. Το μονοπάτι αυτό με παραπέμπει στα δικά μου προσωπικά βιώματα και επιλογές. Επιλογές που χαρακτηρίζονται από πάθος και δυναμισμό, ρίσκο και λάθη..»
Νάντια Σκιαδά: […] «Το έργο μου «Saree»είναι ένα είδος ταξιδιού με αφετηρία το συναίσθημα, μια ένωση θα έλεγα Δύσης και Ανατολής, η γέννηση της οποίας βασίζεται στο χρώμα και σε συμβολισμούς με πανανθρώπινο εννοιολογικό υπόβαθρο…»
Ελευθερία Πυτικάκη: […] «Πολύπλοκο συναίσθημα. Ψυχρά και θερμά. Εικόνα στο τώρα, στο σήμερα στο χθες. Γεμάτη η ψυχή σου ανοιγμένες καρδιές.Παγώνει ο χρόνος!»
Πέπη Χατζηδάκη: […] «Τα δύο αυτά έργα συνομιλούν και συνυπάρχουν έχοντας την ίδια αφετηρία αλλά και τον ίδιο προορισμό.Όπως το Δέντρο έτσι και η Χορεύτρια πατούν μεν στη γη υψώνονται δε προς τον ουρανό σε μια κάθετη στάση συμβολίζοντας την αρμονία, την εξέλιξη και τη δύναμη που μας ωθεί σε ένα καλύτερο μέλλον….»
Ο Λεωνίδας Θωμόπουλος, υπεύθυνος του τεχνικού έργου της έκθεσης απαντώντας σε ένα ενδεικτικό μου ερώτημα αναδεικνύει εύληπτα τον σύνθετο του έργου:
Μ.Δ: Έχετε τον συντονισμό του τεχνικού έργου της ατομικής έκθεσης του Ιωάννη Σταθογιάννη η οποία με τον πρωτότυπο διάλογο που θα φιλοξενήσει με 21 συν 8 καλλιτέχνες διαμορφώνει ένα απαιτητικό τεχνικά εκθεσιακό αφήγημα Επιπλέον η έκθεση παρουσιάζεται σε ένα ξενοδοχείο που υιοθετεί για πρώτη φορά αυτό το εγχείρημα στην αιχμή της τουριστικής περιόδου. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για το επιθυμητό αποτέλεσμα σε ένα τόσο απαιτητικό έργο ?
Λ.Θ: Βασική προϋπόθεση νομίζω, είναι το να έχεις στο μυαλό σου ένα σαφές “job description”. «Υποστηρίζω τεχνικά» ένα τέτοιο project, σημαίνει «βρίσκω πρακτικές λύσεις». Κατάλογος, Αφίσες, λοιπό έντυπο υλικό, προωθητικά videos και banners, η ανάρτηση/τοποθέτηση έργων, ο οπτικοακουστικός εξοπλισμός και τα υλικά που θα χρειαστούν, η μεταφορά έργων & εξοπλισμού, το στήσιμο και η αποξήλωση της έκθεσης είναι μερικά από τα απαιτούμενα.
Έπειτα τα πράγματα απλοποιούνται. Οι πυλώνες του project θέτουν από μόνοι τους τις προϋποθέσεις και όλο αυτό μοιάζει με μία χορογραφία τραγουδιού.
Ο χώρος θέτει τους βασικούς κανόνες του οι οποίοι και δίνουν τον ρυθμό. Ο Ιωάννης, οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες, η προσωπική άποψη και το γούστο του καθενός, βάζουν την μελωδία. Τα έργα και η συνομιλία τους βάζουν τους στίχους.
Ειδικά για φέτος, η πανδημία και τα υγειονομικά πρωτόκολλα, βάζουν τις «φιγούρες» που ξεχωρίζουν από τα απλά βήματα της χορογραφίας (πχ η ανάγκη σε ανοιχτούς χώρους για εγκαίνια και Gala, η ύπαρξη VR στην περίπτωση που η έκθεση δεν θα ήταν δυνατό να είναι επισκέψιμη από το κοινό κλπ).
Ένας μαέστρος με την επιμονή, την θετική ενέργεια για συνεργασία, αλλά και την «σοφία» του πότε και πως να πει «όχι» χρειάζεται, ώστε να «ενορχηστρώσει και χορογραφήσει» το όλο εγχείρημα.
Αναλυτικότερα στις διευθύνσεις:
https://ioannisstathoyiannis.gr/
http://artnart.eu/?p=648
https://www.maxmag.gr/synenteukseis/ioannis-stathogiannis/
Διάρκεια έκθεσης: 1-10 Ιουλίου 2021.
Ώρες Λειτουργίας Έκθεσης: 09:30 – 13:30 και 18:00 – 21.30.
Το Gala της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί στον αίθριο χώρο του Πολιτιστικού & Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου, το Σάββατο 3 Ιουλίου 2021, στις 20:30, στο πλαίσιο του ΦΕΣΤΙΒΑΛ «ΤΕΧΝΗ ΚΑΘ ΟΔΟΝ» 2021 του Δήμου Ηρακλείου και θα είναι κλειστού τύπου. Θα αποσταλούν ατομικές προσκλήσεις
Τα εγκαίνια της Ατομικής έκθεσης του Ιωάννη Σταθογιάννη “Stathoyiannis IS & Zhu Pillows Collection Αφηγήσεις και Διάλογοι 21 συν 8 Καλλιτεχνών” θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 2 Ιουλίου 2021, στις 20:30, στο Hotel Olympic, Πλατεία Κορνάρου 43, Ηράκλειο Κρήτης. Η είσοδος στους χώρους του ξενοδοχείου Olympic θα είναι ελεύθερη για το κοινό. Θα τηρηθούν όλα τα μέτρα προστασίας από τον covid-19.
Βιβλιογραφία -Πηγές
Fredrickson, B. (1998). What good are positive emotions? Review of General Psychology, 2, 300 – 319.
