«Φρόντιζε οι ρυτίδες του προσώπου σου να μην επεκτείνονται και στην καρδιά…»
Honoré de Balzac (Γάλλος λογοτέχνης)
Το κοινωνικό αποτύπωμα είναι όρος που κατά κύριο λόγο συναρτάται με επιχειρήσεις και οργανισμούς που υλοποιούν δράσεις με προστιθέμενη αξία για τον πολιτισμό και την κοινωνία. Δεν συνεισφέρουν μόνο στην ενίσχυση της οικονομίας, αλλά δημιουργούν με το έργο τους παράλληλα οφέλη σε ομάδες της κοινότητας με έμφαση στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Ο πολιτισμός είναι κοινωνικό αγαθό και χαρακτηριστικό μιας ευνομούμενης και ευημερούσας κοινωνίας είναι να διασφαλίζει ισότητα στην πρόσβαση των αγαθών και των υπηρεσιών του και να μεριμνά για την ενδυνάμωση των αποδεκτών τους. Το πρόγραμμα Θάλλω εστιάζει στο «γήρας με χαμόγελο» , στην ενεργοποίηση των ατόμων τρίτης ηλικίας μέσω της δια βίου μάθησης και της πολυδιάστατης μέριμνας που προσφέρεται ώστε οι ηλικιωμένοι να παραμείνουν δραστήριοι και να νιώθουν κοινωνικά ενεργοί και χαρούμενοι..
Η συνομιλία μας με τον κ. Νότη Παρασκευόπουλο, ιδρυτή της SEVEN ELEVEN και ψυχή της πρωτοβουλίας ΘΑΛΛΩ, αναδεικνύει ενδεικτικές πτυχές των καινοτόμων δράσεων της. Η θεωρητική τεκμηρίωση της αρχής στην οποία στηρίζεται, οι συνέργειες με ελληνικούς και ευρωπαϊκούς πολιτιστικούς και κοινωνικούς οργανισμούς, αλλά και η επιτυχημένη εφαρμογή όσων παρεμβάσεων ήδη εφαρμόζονται, δηλώνουν εύγλωττα το μοναδικό κοινωνικό αποτύπωμα του ΘΑΛΛΩ και κυρίως την προοπτική του στη χώρα μας
ΜΔ: Θα θέλατε να μας αναπτύξετε τη θεωρία της αρχής της συνειρμικής σκέψης που διέπει τις παρεμβάσεις που σχεδιάζετε και εφαρμόζετε σε ηλικιωμένους και άτομα με άνοια;
ΝΠ: Η Αρχή Συνειρμικής Σκέψης είναι ο πυρήνας της φιλοσοφίας που ονομάζεται θάλλω. Το θάλλω είναι μία μη-φαρμακολογική ψυχοκοινωνική παρέμβαση που απευθύνεται σε ηλικιωμένους και άτομα που ζουν με άνοια και αναπτύχθηκε μέσα από πολυετή παρατήρηση των αναγκών, της καθημερινότητας και των επιθυμιών τους. Στην εφαρμογή της, η μέθοδος θάλλω είναι μία προσωποκεντρική προσέγγιση επικοινωνίας και ενίσχυσης της ανεξαρτησίας και αυτοπεποίθησης των ανθρώπων μέσω ενός συνδυασμού προτάσεων και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων οι οποίες υλοποιούνται πάνω στον άξονα της Αρχής Συνειρμικής Σκέψης. Παρατηρήθηκε πως η συμμετοχή των ατόμων που ζουν με άνοια σε καθημερινές δραστηριότητες γινόταν πιο ενεργητική, παραγωγική και κάποιες φορές με παρουσία δείγματος λογικής ροής σκέψης, όταν το μήνυμα μεταφερόταν με τη μορφή αλλεπάλληλων συνειρμών. Οι συνειρμοί αυτοί ήταν είτε λεκτικοί, είτε οπτικοί, σε κάθε περίπτωση συνδυαστικά αισθητηριακοί και προσαρμοσμένοι στις ανάγκες και προτιμήσεις κάθε ανθρώπου χωριστά. Ακολουθώντας στην πράξη αυτήν την διαπίστωση και αλλάζοντας τα διαστήματα ανάμεσα στους συνειρμούς παρατηρήθηκε πως ανεξάρτητα από τη νοητική κατάσταση και το βιωματικό, βιοτικό και κοινωνικό ιστορικό τους, οι άνθρωποι συμμετείχαν ολοένα και συχνότερα στις δραστηριότητες, κοινωνικοποιούνταν και η διάθεσή τους βελτιωνόταν αισθητά. Η διαπίστωση αυτή οδήγησε στην ανάπτυξη της θεωρίας που ονομάσαμε Αρχή Συνειρμικής Σκέψης. Σκοπός δεν είναι μόνο η συμμετοχή αλλά και η ενθάρρυνση ανάπτυξης σχέσεων εμπιστοσύνης και εξωστρέφειας. Από τον Μάρτιο του 2020 η πρωτοβουλία θάλλω έχει προσαρμοστεί και υλοποιείται σε ψηφιακό περιβάλλον διατηρώντας την αποτελεσματικότητά της.
ΜΔ: Ποιο είναι το όραμα και η αποστολή της πρωτοβουλίας θάλλω και με ποιους φορείς αναπτύσσει συνέργειες για το κοινωνικό της αποτύπωμα;
ΝΠ: Επιθυμία μας είναι η φιλοσοφία του θάλλω να συνεχίσει να αποτελεί έναν φάρο ενημέρωσης, καθοδήγησης και αποφόρτισης καθώς και κόμβο ανταλλαγής εμπειριών και πρακτικών ανάμεσα στους ανθρώπους που αναζητούν μία λύση για εκείνους που φροντίζουν. Οραματιζόμαστε την αλλαγή της στερεοτυπικής εικόνας που έχει ο κόσμος για την Τρίτη Ηλικία και την σταδιακή απαλοιφή του στίγματος που συνοδεύει την κατάσταση της άνοιας. Η προσπάθειά μας ενισχύεται μέσα από τιμητικές συνεργασίες όπως με το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης σχεδιάζοντας πρότυπες δράσεις αισθητηριακού προσανατολισμού και εικονικής πραγματικότητας που υλοποιούνται στα κατά τόπους γηροκομεία και απευθύνονται σε ανθρώπους που ζουν με άνοια, καθώς και με το νέο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή σχεδιάζοντας μία πρότυπη δράση τόσο στους χώρους του μουσείου όσο και ψηφιακά, απευθυνόμενης σε άτομα άνω των 60 ετών συμπεριλαμβανομένων εκείνων με ήπια διαταραχή γνωστικών λειτουργιών. Το συνολικό μας έργο έχει υποστηριχθεί από μεγάλους οργανισμούς όπως το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα και το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, ενώ χαίρει της υποστήριξης της Ελληνικής Πρωτοβουλίας Ενάντια στη Νόσο Αλτσχάιμερ. Την προσπάθειά μας ενισχύει η έκδοση του βιβλίου 365 μέρες κοντά στην Τρίτη Ηλικία το οποίο περιλαμβάνει την επεξήγηση της μεθόδου θάλλω με πλήθος συνοδευτικών διαγραμμάτων καθώς και περισσότερα από 2.500 ερεθίσματα και προτάσεις που καλύπτουν κάθε ημέρα του έτους.
ΜΔ: Ποιες είναι κατά κύριο λόγο οι ωφελούμενες ομάδες της πρωτοβουλίας θάλλω;
ΝΠ: Όταν πριν χρόνια ξεκινούσαμε κύρια ομάδα στόχου της πρωτοβουλίας μας ήταν η ομάδα των ηλικιωμένων που διαμένει σε κάποια δομή φροντίδας στην περιοχή της Αττικής. Σήμερα, οι παρεμβάσεις, οι δράσεις που σχεδιάζονται και υλοποιούνται καθώς και οι προσφερόμενες υπηρεσίες, απευθύνονται σε όλη την Ελλάδα. Παράλληλα, επιθυμώντας να ενισχύσουμε το κοινωνικό μας αποτύπωμα, σε συνεργασία με την Ελληνική Πρωτοβουλία Ενάντια στην Νόσο Αλτσχάιμερ (Hellenic Initiative Against Alzheimer’s Disease – HIAAD.org) και με την υποστήριξη του ΤΙΜΑ Κοινωφελούς Ιδρύματος, σχεδιάσαμε μία υπηρεσία τηλεφωνικής ενημέρωσης και υποστήριξης για άτομα με άνοια και τους φροντιστές τους παρέχοντας μία σειρά από εργαλεία που εξελίσσουν ολοένα και περισσότερο την ποιότητα φροντίδας μέσα από την έγκυρη ενημέρωση. Η συγκεκριμένη υπηρεσία αποτελεί το αποτέλεσμα συντονισμένης προσπάθειας με την Ελληνική Πρωτοβουλία, ενώ αντικατοπτρίζει την συνεργατική προσαρμογή των πρακτικών της Αμερικανικής Εταιρείας Αλτσχάιμερ στα ελληνικά δεδομένα και ακολουθεί διεθνώς αποδεκτές κατευθυντήριες οδηγίες με Ευρωπαϊκές πρακτικές. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αναζητήσετε στο call.thallo.care.
Οι ωφελούμενες, λοιπόν, ομάδες της πρωτοβουλίας θάλλω είναι:
• Άτομα που ζουν με άνοια,
• Άτομα που ζουν με Ήπια Γνωσιακή Διαταραχή (MCI),
• Οικογένεια, φίλους και φροντιστές ανθρώπων που ζουν με άνοια,
• Επαγγελματίες Υγείας που εργάζονται σε περιβάλλον φροντίδας ηλικιωμένων και ατόμων με άνοια,
• Το ευρύ κοινό που επιθυμεί να ενημερωθεί ή να συμμετέχει στις δράσεις μας και
• Άνθρωποι άνω των 65 ετών που αισθάνονται την ανάγκη να μιλήσουν.
ΜΔ: Η διαγενεακή επικοινωνία πώς κατά τη γνώμη σας μπορεί να συμβάλλει στη συνοχή και την ανάπτυξη της κοινότητας; Οι χώροι πολιτισμού ποιο ρόλο έχουν ή μπορεί να έχουν σε αυτό τον οραματικό στόχο;
ΝΠ: Στα χρόνια που ασχολούμαστε με την Τρίτη Ηλικία έχουμε καταλήξει σε πολύτιμα συμπεράσματα, αναφορικά με νέες προσεγγίσεις που οφείλουμε να αναπτύξουμε στον τομέα της ψυχαγωγίας των ηλικιωμένων. Μία από αυτές τις δράσεις αφορά την επαφή των ηλικιωμένων με παιδιά και εφήβους. Η ανάπτυξη σχέσεων ανάμεσα σε διαφορετικές γενιές παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς έρευνες δείχνουν πως τα οφέλη είναι ευεργετικά και για τις δύο πλευρές. Οι νεότεροι άνθρωποι δείχνουν μία προσωπική ωρίμανση και αποκτούν γνώση για την τρίτη ηλικία και την άνοια κάτι που με τη σειρά του μεταφράζεται σε αυξημένη κοινωνική ευαισθησία, πιο θετική στάση προς στους ανθρώπους και αυξημένη ενσυναίσθηση απέναντι στα άτομα που ζουν με άνοια. Ομοίως, τα οφέλη για τους μεγαλύτερους ενήλικες είναι εξίσου σημαντικά καθώς βελτιώνεται η διάθεσή τους, ενεργοποιείται ο νους και η μνήμη, μειώνεται το αίσθημα κοινωνικής απομόνωσης και αναπτύσσεται ένα πιο υγιές πλαίσιο αναφορικά με την ποιότητα ζωής τους .Οι χώροι πολιτισμού πιστεύω ήδη επαναπροσδιορίζονται ως χώροι παραγωγικού διαλόγου και εξερεύνησης νέων τόπων αλληλεπίδρασης με το κοινό τους μέσα από συμπεριληπτικές δράσεις που απευθύνονται σε όλους. Ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση μπορεί να είναι και η υλοποίηση διαγενεακών δράσεων. Η εικόνα ενός παππού που επισκέπτεται ένα μουσείο με την εγγονή του και μοιράζονται παρέα την εμπειρία μέσα από μια δράση που απευθύνεται και στους δύο είναι εκτός από όμορφη και ενθαρρυντική για μία υγιή και παραγωγική κοινωνία αποδοχής. Σε κάθε περίπτωση ο πολιτισμός, εκτός από επιλογή, αποτελεί και όχημα βελτίωσης της ψυχικής, πνευματικής και κοινωνικής υγείας των ανθρώπων.
Αναλυτικότερα στις διευθύνσεις:
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο και τις δράσεις της εταιρείας seveneleven μπορείτε να βρείτε στις ιστοσελίδες www.seveneleven.me και www.thallo.care.
