Ξεκίνημα χρονιάς με «Μια παρήγορη ιδέα» και σημείο πολιτισμικής αναφοράς έναν χώρο τέχνης που αιφνιδιάζει θετικά και ευρηματικά! Ο λόγος σήμερα στην πινακοθήκη Βιάννου «Σάββας Πετράκης»
Η «παρήγορη ιδέα» είναι ο τίτλος της πρωτότυπης κινητής εικαστικής έκθεσης της συγκεκριμένης πινακοθήκης που ξεκίνησε τον Νοέμβριο από τον Άγιο Νικόλαο. Η έκθεση που μόνο με τον τίτλο της προξενεί έντονο ενδιαφέρον, είναι ο πρεσβευτής μιας πρωτοβουλίας που σημειωτικά παραπέμπει στην ελπίδα στο πεδίο των τεχνών και του πολιτισμού . Υπονοεί συνειδητά και τεκμηριώνει εύστοχα ότι όλα μπορούν να γίνουν ακόμη και μια σπουδαία πινακοθήκη σε ένα μακρινό σημείο της Κρήτης που δεν περιμένει κανείς. Η Πινακοθήκη Βιάννου «Σάββας Πετράκης» γεννήθηκε από την τόλμη και το όραμα ενός μαθηματικού, ανθίζει σεμνά και ουσιαστικά μέσα από τις πρωτοβουλίες των μελών του Σωματείου Φίλων της και μεταγγίζει με πείσμα το μήνυμα ότι μια ιδέα είναι και μπορεί να είναι πραγματοποιήσιμη και επιτυχημένη ακόμη και σε μια συνθήκη που τίποτα δεν συνηγορεί για τα ελληνικά δεδομένα στον χώρο του πολιτισμού ότι θα αναπτυχθεί.
Η Πινακοθήκη Βιάννου «Σάββας Πετράκης» βρίσκεται στον Κερατόκαμπο, επίνειο της Βιάννου, στα νότια του Ηρακλείου, στις ακτές του Λιβυκού. Την έχουν χαρακτηρίσει ως τη «νοτιότερη πινακοθήκη της Ευρώπης» και παραμένει, ακόμα και σήμερα, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, ένας σημαντικός θύλακας πολιτισμού.«Ο επισκέπτης της πινακοθήκης εκπλήσσεται με την είσοδό του στο πέτρινο κτήριο της πινακοθήκης, βιώνει ένα ξάφνιασμα, καθώς εισέρχεται σε έναν αναπάντεχο κόσμο τέχνης, που τον ταξιδεύει πέρα από τον Κερατόκαμπο, επισημαίνει η Ζωή Παπαδάκη, Αντιπρόεδρος του Σωματείου Φίλων Πινακοθήκης Βιάννου , γραμματέας του Πνευματικού Ιδρύματος Βιάννου, φιλόλογος, αρθρογράφος. « Η πινακοθήκη στεγάστηκε σ’ ένα παλιό ελαιοτριβείο που μεταμορφώθηκε σε μουσειακό χώρο, σχεδιασμένο από την αρχιτέκτονα Ρίτα Μάστορα Κατσαράκη (κόρη του σπουδαίου συνθέτη της ελληνικής οπερέτας Στάθη Μάστορα, ενός από τα θύματα του Ολοκαυτώματος της Βιάννου του 43 και του οποίου πορτραίτο υπάρχει στην πινακοθήκη).
Στη συλλογή της ανήκουν πάνω από 200 έργα σημαντικών σύγχρονων καλλιτεχνών, όπως η Νίκη Καναγκίνη, ο Νίκος Κεσσανλής, ο Γιάννης Μόραλης, ο Δημήτρης Μυταράς, η Μαρία Ξενάκη, ο Αλέκος Φασιανός κ.ά.. Ψυχή της ήταν ο αφοσιωμένος οραματιστής Σάββας Πετράκης που συνέλαβε και πραγματοποίησε την τολμηρή ιδέα να ζητήσει αρχικά από κρητικούς καλλιτέχνες και στη συνέχεια από καλλιτέχνες όλης της Ελλάδας, άγνωστούς του ως επί το πλείστο, να του προσφέρουν από ένα έργο, αποκλειστικά για τη χαρά της προσφοράς σε έναν μικρό τόπο. Μέσα από τη διπλή αυτή προσφορά, των καλλιτεχνών στον Σάββα Πετράκη, του Σάββα Πετράκη στην Πινακοθήκη, φτιάχτηκε μια μοναδική συλλογή που αξίζει να γίνει σημείο αναφοράς, όχι μόνον για τα έργα της αλλά και για τον τρόπο που συγκροτήθηκε και το όραμα που υπηρετεί. Εκεί όπου «το Φαράγγι διασχίζει την τελευταίαν προς την θάλασσαν βουνοσειράν και το άνοιγμά του ομοιάζει με γελαστόν στόμα», όπως έγραφε ο περίφημος Βιαννίτης συγγραφέας του 19ου αι. Ιωάννης Κονδυλάκης, η Πινακοθήκη «Σάββας Πετράκης» εισάγει τον επισκέπτη σε μια φαντασιακή κοινότητα που πηγαίνει πέρα από τον Κερατόκαμπο: περιλαμβάνει τους κατοίκους της περιοχής, όλους εκείνους που έχουν αγκαλιάσει το μοναδικό εγχείρημα του Σάββα Πετράκη, αλλά και τους καλλιτέχνες της έκθεσης και τους επισκέπτες της και τα πρόσωπα που εικονίζονται στα έργα, ζώντα και τεθνεώτα, και στο κέντρο της τον ίδιο τον Σάββα Πετράκη που έδωσε ζωή σε αυτήν την παρήγορη ιδέα.
Παράλληλα με το εικαστικό έργο η Πινακοθήκη προχώρησε και σε εκδοτικό έργο. Το 2008 κυκλοφορεί την πρώτη της έκδοση, το βιβλίο «Αποτυπώματα» με κείμενα του αείμνηστου Ν. Γιανναδάκη, εφόρου της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης. Στη συνέχεια δημοσίευσε λαογραφικά κείμενα, χρονογραφήματα και ανέκδοτα διηγήματα του Βιαννίτη λογοτέχνη Ιωάννη Κονδυλάκη.
Το 2010 με ευθύνη της Πινακοθήκης και σε συνεργασία με το τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης διοργανώνει συνέδριο για τον Κονδυλάκη και δημοσιεύει τα Πρακτικά του.
Το 2010 διοργανώνεται σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας και την κ. Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα, έκθεση με τίτλο «Νέα Αποκτήματα της Εθνικής Πινακοθήκης 1992–2010. Ένας αιώνας νεοελληνικής τέχνης» με έργα σπουδαίων Ελλήνων ζωγράφων όπως: Μπουζιάνης, Βασιλείου, Νικολάου, Σικαλιώτης, Τέτσης, Μυταράς, Φασιανός, Μπότσογλου, Σκουλάκης, Μανουσάκης.
Κάθε καλοκαίρι διοργανώνονται υπό την αιγίδα της πινακοθήκης αξιόλογες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις στο γραφικό θέατρο «Κοκόλας», με τον τίτλο «Τέχνες του Νότου». Έχουν γίνει βιβλιοπαρουσιάσεις, θεατρικά έργα, μουσικοθεατρικές παραστάσεις, διαλέξεις για την ιστορία της τέχνης, συναυλίες κρητικής μουσικής, αυθεντικής μουσικής από παραδοσιακούς λυράρηδες και μαντιναδολόγους της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Κρήτης, καθώς και συναυλίες κλασικής μουσικής, όπως του κουαρτέτου εγχόρδων «Έβενος» και έντεχνου ελληνικού τραγουδιού, όπως Θάνου Μικρούτσικου και Αλκίνοου Ιωαννίδη.
Στην πινακοθήκη φιλοξενούνται έργα επίσης Χανιωτών καλλιτεχνών όπως: Ανδρεαδάκης Δημήτρης, Θεοδωράκης Γιάννης, Κανά Ειρήνη, Μανουσάκης Μιχάλης, Μποβιάτσου Λαμπρινή, Μυλονογιάννη Βάσω, Ξενάκη Αγλαϊα, Ξενάκης Πέτρος, Ορνεράκης Σπύρος και Τζομπανάκης Μανώλης
Όσοι ασχολούμαστε ως μέλη των συμβουλίων που δραστηριοποιούνται γύρω από την πινακοθήκη, τονίζει η κ. Ζωή Παπαδάκη , πιστεύουμε ακράδαντα ό, τι και ο Σάββας: «Η τέχνη μπορεί να προσφέρει χαρά, απόλαυση και διέξοδο σε όλους, αφού όλοι μπορούν να θαυμάσουν το ωραίο ενστικτωδώς κι ότι σε μια εποχή που απαιτεί επαναπροσδιορισμό αξιών, η πινακοθήκη δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη.»
Και ξαφνικά με τόλμη γεννιέται η κινητή έκθεση «Μια παρήγορη ιδέα» με επιλεγμένα έργα της Πινακοθήκης σε επιμέλεια Θεόφιλου Τραμπούλη στον Άγιο Νικόλαο καταφέρνοντας να δώσει πολλαπλά δυνατά μηνύματα και να επιβεβαιώσει την αδιαμφισβήτητη εκφραστική και επικοινωνιακή δυναμική της τέχνης όταν συντελείται με σχεδιασμό, γνώση, μεράκι, σεβασμό, όραμα. Από τον Νοέμβριο έως και 21 Ιανουαρίου η Πινακοθήκη Βιάννου «Σάββας Πετράκης», ο Πολιτιστικός Αθλητικός Οργανισμός Δήμου Αγίου Νικολάου και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Κερατόκαμπου «Η Βίγλα» και τον Σύλλογο Φίλων της Πινακοθήκης «Σάββας Πετράκης» διοργανώνουν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Νικολάου την έκθεση «Μια παρήγορη ιδέα» με επιλεγμένα έργα της Πινακοθήκης σε επιμέλεια Θεόφιλου Τραμπούλη η οποία σημειώνει θεαματική επιτυχία και προγραμματίζεται να ταξιδέψει σύντομα και στα Χανιά. Ο κ. Θεόφιλος Τραμπούλης σημειώνει χαρακτηριστικά για το εγχείρημα:
«H Πινακοθήκη «Σάββας Πετράκης» στον Κερατόκαμπο της Βιάννου είναι από πολλές απόψεις ένα ξάφνιασμα. Σε έναν μικρό παράλιο οικισμό, βρίσκεται ένας θησαυρός της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, μια συλλογή που περιλαμβάνει πάνω από 200 έργα. Είναι ξάφνιασμα ακόμη γιατί αποτελεί ένα πρότυπο δώρου και προσφοράς. Η κίνηση του Σάββα Πετράκη να ζητήσει από καλλιτέχνες να δωρίσουν από ένα έργο τους στην πινακοθήκη ενεργοποίησε δυνάμεις αλληλεγγύης που βρίσκονται στη καρδιά και της καλλιτεχνικής πράξης και της κοινωνικής συνοχής. Ταυτόχρονα, η Πινακοθήκη «Σάββας Πετράκης» ξαφνιάζει γιατί είναι ένα ξεχωριστό παράδειγμα υπερτοπικότητας. Στον Κερατόκαμπο έχουν μαζευτεί έργα και καλλιτέχνες που υπερβαίνουν την περιοχή, την καθιστούν χωνευτήρι για μύθους, ιστορίες και κοινότητες πέρα από τα όρια του τόπου. Η εξαιρετική ιδέα του Δήμου Αγίου Νικολάου να φιλοξενήσει μια επιλογή από τα έργα της Πινακοθήκης «Σάββας Πετράκης» στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης αναδεικνύει αυτό το τριπλό ξάφνιασμα. Αρχικά, γιατί εμπλουτίζει την ιδέα της υπερτοπικότητας: η Πινακοθήκη που, όπως είπαμε, είναι σημείο σύγκλισης έργων από όλη την Ελλάδα, φεύγει με τη σειρά της από τον Κερατόκαμπο και επισκέπτεται αυτή καινούργιους τόπους, ανταποδίδοντας με κάποιον τρόπο την κίνηση της προσφοράς. Επιπλέον, η έκθεση με τον τίτλο «Μια παρήγορη ιδέα» έχει στο κέντρο της την ξεχωριστή προσωπικότητα του Σάββα Πετράκη, ενός ακούραστου και εμπνευσμένου εραστή του πολιτισμού. Κατά τρίτο λόγο, προσπαθήσαμε το αρχικό ξάφνιασμα που προκαλεί μια σπουδαία πινακοθήκη σε έναν μικρό τόπο να το αναπαράγουμε στην εκθεσιακή εμπειρία: θέλαμε η πρώτη εντύπωση που προκαλείται στον θεατή από την έκθεση να είναι γεμάτη χρώματα, εικόνες, πρόσωπα, ιστορίες, μια καρναβαλική έκθεση χαράς και ευφορίας. Και αφού τον γοητεύσουμε με αυτή την έκρηξη εντυπώσεων να τον οδηγήσουμε σε έργα πιο μελαγχολικά, πιο εσωτερικά, πιο κοντά στην ανθρώπινη μοίρα, έργα που εξηγούν γιατί η τέχνη είναι πάντα «Μια παρήγορη ιδέα»
Αναλυτικότερα για τους καλλιτέχνες που συμμετέχουν και την ταυτότητα της έκθεσης στο :
#parigoriidea
Σελίδα έκθεσης: Μια παρήγορη ιδέα
Πολιτιστικός Αθλητικός Οργανισμός Αγίου Νικολάου
Πολιτιστικός Σύλλογος Βιάννου «Η Βίγλα»
Πινακοθήκη Βιάννου «Σάββας Πετράκης»
Κατεβάστε το πρόγραμμα της έκθεσης μέσω της εφαρμογής Mirabello, από τους παρακάτω συνδέσμους:
– για iOS (i-phone , i-pad):
https://itunes.apple.com/gr/app/mirabello/id1024940246?mt=8
-για Android
https://play.google.com/store/apps/details
Λίστα Καλλιτεχνών της έκθεσης και η ταυτότητα της
Γιάννης Αδαμάκης, Στάθης Ανδρουτσάκης, Άγγελος Αντωνόπουλος, Κλεοπάτρα Απέργη-Βερβεροπούλου, Καλλιόπη Ασπαργιωτάκη, Μαργαρίτα Βασιλάκου, Αλέξης Βερούκας, Αριστείδης Βλάσσης, Γιώργος Γκολφίνος, Βούλα Γουνελά, Παναγιώτης Γράββαλος, Γιώργος Γυπαράκης, Πέτρος Ζουμπουλάκης, Όπυ Ζούνη, Δημήτρης Ζουρούδης, Χρήστος Θεοφίλης, Ειρήνη Κανά, Νίκη Καναγκίνη, Ηλίας Κασάπης, Κυριάκος Κατζουράκης, Νίκος Κεσσανλής, Δημοσθένης Κοκκινίδης, Γιάννης Λασιθιωτάκης, Λίλλιαν Λυκιαρδοπούλου, Μιχάλης Μανουσάκης, Γιάννης Μόραλης, Νίκος Μόσχος, Χρήστος Μποκόρος, Χρόνης Μπότσογλου, Δημήτρης Μυταράς, Nelly’s, Μαριάννα Ξενάκη, Πέτρος Ξενάκης, Pino Pandolfini, Μαρία Παπαχαραλάμπους, Ελένη Παρμακέλη, Γιάννης Παρμακέλης, Τριαντάφυλλος Πατρασκίδης, Γιώργος Πάτσας, Κωνσταντίνος Περάκης, Σοφία Πορταλάκη, Βαγγέλης Ρήνας, Κυριάκος Ρόκος, Παύλος Σάμιος, Ρουμπίνα Σαρελάκου, Δημήτρης Σαριδάκης, Γρηγόρης Σεμιτέκολο, Βέρα Σιατερλή, Δήμητρα Σιατερλή, Δήμος Σκουλάκης, Βασίλης Σολιδάκης, Ευγένιος Σπαθάρης, Γιάννης Στεφανάκις, Βαγγέλης Τζερμιάς, Γιάννης Τζερμιάς, Αλέκος Φασιανός, Μανώλης Χάρος
