«Την αρμονία του σύμπαντος μπορείς να τη βρεις σ’ ένα τραγούδι, σ’ ένα ποίημα, σ’ έναν στίχο. Η τέχνη είναι αυτή που μας ενώνει με τη συμπαντική αρμονία και τότε γινόμαστε άνθρωποι…»
Μίκης Θεοδωράκης(1925-αιωνιότητα)
Έτος 2005 και η πόλη των Χανίων έχοντας νωπή και πολύ ισχυρή την θετική επίδραση του σχεδίου γενίκευσης του προγράμματος «ΜΕΛΙΝΑ-Εκπαίδευση και Πολιτισμός» (2001-2004) με όλες εκείνες τις ρηξικέλευθες πολιτισμικές και παιδαγωγικές παρεμβάσεις στην τοπική κοινότητα που την κατέστησαν ως πρώτη πόλη και μοναδική πόλη πιλότο για την πολιτισμική αγωγή, ανταποκρίνεται στον πλούτο των επιρροών που δέχτηκε με καινοτόμα βήματα σε πολλά πεδία. Το πρόγραμμα ΜΕΛΙΝΑ στόχευσε και επένδυσε στη διαμόρφωση θετικής στάσης των εκπαιδευτικών για την Τέχνη και τον Πολιτισμό και στην αναγνώριση της παιδαγωγικής τους σημασίας.(1995-2004.)Ανέδειξε την ανάγκη της ευαισθητοποίησης, της συμμετοχής και της συνειδητοποίησης κάθε πολίτη και της κοινότητας, στην πρόσληψη με απόλαυση των πολιτισμικών αγαθών, με πρωταρχική κινητήρια δύναμη την εμψύχωση και την ενδυνάμωση στην εκπαίδευση.
Έτος 2005 και δεν είναι τυχαίο ότι ιδρύονται στα Χανιά δύο πολύ δραστήριο ι Σύλλογοι Φίλων με εθελοντικό χαρακτήρα και όραμα που συνδέεται με τον δημιουργικό διάλογο του πολιτισμού με την εκπαίδευση. Πρωτεργάτες και στους δύο Συλλόγους, άνθρωποι που μυήθηκαν μέσα από τους θεσμικούς τους ρόλους στην αναπτυξιακή διεργασία των συνεργειών της διεπιστημονικότητας, της πολυπρισματικής θεώρησης και τεκμηρίωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς, της προοπτικής της εκπαίδευσης με παιδαγωγική και πολιτισμική συνιστώσα δια των τεχνών. Πρόκειται για πρόσωπα που συμμετείχαν σε δημιουργικές εθελοντικές ομάδες υπηρετώντας διάφορους ρόλους και βίωσαν πολιτικές και σχεδιασμούς, με κινητήρια αρχή την συνοχή και ανάπτυξη της κοινότητας μέσω της εκπαίδευσης και του πολιτισμού, σύμφωνα με το σχέδιο γενίκευσης. «ΜΕΛΙΝΑ». Οι άνθρωποι αυτοί συσπείρωσαν με τη σειρά τους εθελοντικούς πυρήνες που σήμερα διαμορφώνουν ένα πολύ δυναμικό πεδίο των stakeholders στο πολιτισμικό και παιδαγωγικό γίγνεσθαι της κοινότητας. Η αναφορά στις παράλληλες πορείες, στον Σύλλογο Φίλων του Μουσείου Σχολικής Ζωής που οδήγησε στη γέννηση και λειτουργία του Μουσείου Σχολικής Ζωής και στον Παγκρήτιο Σύλλογο Φίλων Μίκη Θεοδωράκη που οδήγησε επίσης στο Μουσείο- Οικία του Μίκη Θεοδωράκη. Κυρίαρχο μέσο σύνδεσης και ενδυνάμωσης των μελών τους από το ξεκίνημα της πορείας τους οι συνέργειες χωρίς στεγανά και το μέλημα της παραγωγής καινοτόμου εκπαιδευτικού υλικού.
Σήμερα ακούμε πολλές φορές για δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού που προτείνεται σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα στην τυπική και μη τυπική εκπαίδευση και σχεδιάζεται από διαφορετικούς φορείς και συλλογικότητες. Ένα εκπαιδευτικό υλικό όμως αξιολογείται ως αποτελεσματικό και καινοτόμο , «όταν παρακινεί τον εκπαιδευτικό να το υπερβεί και να λειτουργήσει ο ίδιος ως εμπνευστής στη διδακτική διαδικασία. Το εκπαιδευτικό υλικό «ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ» δίνει αυτή την ευκαιρία στον εκπαιδευτικό ο οποίος μπορεί να το χρησιμοποιήσει ως ιστορική πηγή, οπτικό ντοκουμέντο, προφορική μαρτυρία, ερέθισμα συγκινήσεων μέσο ενεργοποίησης του ενδιαφέροντος και της δημιουργικότητας των μαθητών…»,διαβάζουμε στις παιδαγωγικές προτάσεις του υλικού (σ.16) «ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ» στην εισαγωγή των προτεινόμενων δραστηριοτήτων για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
Με αφορμή το «ταξίδι» του ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ, 16 χρόνια μετά, ας μιλήσουμε λοιπόν για ένα πρωτότυπο εκπαιδευτικό υλικό το μοναδικό που προσέγγισε το έργο ζώντα δημιουργού-καλλιτέχνη πολιτικού. Το 2006 έγινε η παραγωγή του από την Ν.Α.Χ. ( Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων) και διατέθηκε δωρεάν σε όλα τα σχολεία της Κρήτης, Δημοτικά Γυμνάσια και Λύκεια. Σχεδιάστηκε και γράφτηκε πολύ μπροστά από την εποχή του, αλλά δυστυχώς με την κατάργηση των Νομαρχιών τότε έμεινε χωρίς την αναγκαία εμψύχωση-παρουσίαση-εφαρμογή στους αποδέκτες του. Και βέβαια διακρίνεται εκτός από το πολύ πρωτότυπο και υψηλής αξίας αισθητικής και συλλεκτικής περιεχόμενο του, για τον πολυεπιστημονικό χαρακτήρα της συνέργειας που συντελέστηκε τότε το έτος 2005, συνέργεια που δεν έχει επιτευχθεί άλλη φορά και η οποία προσδίδει στο έργο επιπλέον πολύ δυναμικά και καινοτόμα χαρακτηριστικά.
Συγκεκριμένα:
• Περιλαμβάνει παιδαγωγικές προτάσεις για την Πρωτοβάθμια, αλλά και την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση που μπορούν να εφαρμοστούν ενδυναμώνοντας τους μαθησιακούς στόχους σε κάθε γνωστικό αντικείμενο
• Στους συντελεστές του υπάρχει ένα θαυμαστό εύρος ειδικοτήτων όπως Μηχανικός, Δημοσιογράφος, Κοινωνιολόγος, Δάσκαλος, Νηπιαγωγός, Ηθοποιός, Μουσικός, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, Καθηγητής Αγγλικής Γλώσσας, Νομικός, Φιλόλογος, Θεατρολόγος,
Σχολικός Σύμβουλος (σ.110-111)
Σήμερα ο δραστήριος Παγκρήτιος Σύλλογος Φίλων Μίκη Θεοδωράκη, στον οποίο έχουν μεταβιβαστεί όλα τα δικαιώματα από τις σχετικές με το Μίκη Θεοδωράκη παραγωγές της Ν.Α. Χανίων, διαθέτει μέσω των ιστοσελίδων του το εκπαιδευτικό υλικό και καλεί τους εκπαιδευτικούς της χώρας να το αξιοποιήσουν:[…]Για την πραγματοποίηση αυτού του έργου εργάσθηκαν, πάρα πολλοί άνθρωποι, εργαζόμενοι στη Νομαρχία, αλλά και εθελοντές, με επικεφαλής την Έμυ Παπαβασιλείου η οποία είχε την ευθύνη της σύνταξης, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά. Τα ονόματα όλων των συντελεστών θα τα βρείτε στο τέλος του βιβλίου. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι εργάσθηκαν αφιλοκερδώς, ακόμη και οι επαγγελματίες ηθοποιοί Αλέξανδρος Λογοθέτης και Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, κάνοντας μια ευγενική προσφορά στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων και τους ευχαριστούμε θερμά γι΄ αυτό. Επίσης ευχαριστούμε, τον Γιώργο Μαλούχο, τον δημοσιογράφο ο οποίος είχε πάρει τη μεγάλη βιογραφική συνέντευξη του Μίκη, από την οποία προέρχονται οι περισσότερες από τις ΙΣΤΟΡΙΕΣ του, καθώς και τη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας «Λίλιαν Βουδούρη», που μας έδωσε το φωτογραφικό και άλλο υλικό, όπως και τα άλλα ιδιωτικά αρχεία τα οποία αναφέρουμε στο βιβλίο. Επίσης ευχαριστούμε την ΑΕΠΙ, η οποία μας καθοδήγησε σωστά στο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων.
[…]Το εκπαιδευτικό υλικό αποτελείται από ένα βιβλίο που περιέχει ένα διπλό ηχητικό cd. Η δημιουργία ενός ηχητικού cd και όχι ενός dvd που θα περιείχε και οπτικό υλικό, θεωρήθηκε καταλληλότερη για δύο λόγους: Πρώτον, διότι δίνει την πρωτοκαθεδρία στον ήχο, ο οποίος αποτέλεσε την πρώτη ύλη για τον συνθέτη και δεύτερο, διότι δίνει μεγαλύτερη ελευθερία στη φαντασία των παιδιών, που μπορούν να φτιάξουν τις δικές τους εικόνες.Το υλικό αυτό εδώ παρουσιάζεται ηλεκτρονικά, το μεν βιβλίο σε μορφή e-book για ανάγνωση από τον υπολογιστή με δυνατότητα κατεβάσματος σε μορφή pdf και οι δίσκοι σε μορφή audio για ακρόαση από το υπολογιστή. Tα cd περιλαμβάνουν προσωπικές ΙΣΤΟΡΙΕΣ του Μίκη Θεοδωράκη, τις οποίες αφηγείται ο ηθοποιός Αλέξανδρος Λογοθέτης, και οι οποίες συνοδεύονται από αντιπροσωπευτικά μουσικά δείγματα από το πολύπλευρο έργο του συνθέτη αλλά και από μουσικά αποσπάσματα έργων που επηρέασαν αποφασιστικά τη μουσική του πορεία. Κατευθυντήριο άξονα για τη δόμηση του υλικού αποτέλεσαν οι ΙΣΤΟΡΙΕΣ που προέρχονται από βιογραφικά ή αυτοβιογραφικά βιβλία του Μίκη Θεοδωράκη και ακολουθούν κατά κανόνα, χρονολογική σειρά. Πολλές από τις ιστορίες, αναφέρονται στις εμπειρίες, στους προβληματισμούς και τα ερωτήματα του μικρού μαθητή και του έφηβου Μίκη, τα οποία απασχολούν με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από τις επιφανειακές αλλαγές, τα παιδιά και τους νέους όλων των εποχών…»
Ο Γιώργος Αγοραστάκης Αντινομάρχης Χανίων (2006) – υπεύθυνος παραγωγής
και Πρόεδρος του Παγκρήτιου Συλλόγου Φίλων Μίκη Θεοδωράκη επισημαίνει:
«Το εκπαιδευτικό αυτό υλικό πιστεύουμε ότι ξεπερνά κατά πολύ τους αρχικούς μας στόχους. Και αυτό οφείλεται, στον ίδιο τον Μίκη. Ο πλούτος των εμπειριών του ανθρώπου, του δημιουργού, του μουσικού, του πολίτη, του στοχαστή, του Κρητικού και του Οικουμενικού Μίκη, καθιστούν το εκπαιδευτικό υλικό, ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των δασκάλων, για να φέρουν σ΄ επαφή τα παιδιά όχι μόνο με το έργο και τη δράση του, αλλά και με τη σύγχρονη ιστορία και τον πολιτισμό, τον ελληνικό και τον παγκόσμιο. Σκοπός του εκπαιδευτικού αυτού υλικού, που ξεπερνά τα όρια μιας βιογραφίας, δεν είναι να «διδάξει» τον Θεοδωράκη, ο οποίος έτσι κι αλλιώς δε χωράει στα στενά πλαίσια ενός αναλυτικού προγράμματος, ούτε «διδάσκεται» και ούτε θα ήθελε να «διδάσκεται», αλλά να λειτουργήσει σαν ένα ερέθισμα, για γνώση, για δημιουργία και για στοχασμό μέσα από μια διαδικασία που δίνει χαρά και αισθητική απόλαυση. Νομίζουμε ότι το πετύχαμε. Θα μας το επιβεβαιώσετε εσείς, μέσα από τη διδακτική πράξη. Το δικό μας έργο έχει ολοκληρωθεί στο σημείο αυτό. Σ΄ εσάς , τους δασκάλους και τους καθηγητές που έχετε αναλάβει την εκπαίδευση των παιδιών μας, εναπόκειται η δημιουργική χρήση του. Σας παραδίδουμε το υλικό αυτό, με τη βεβαιότητα ότι πάει σε καλά χέρια.»’
Αναλυτικότερα στις διευθύνσεις :
https://mikisguide.gr/miki-theodoraki-istories/
https://www.openbook.gr/miki-theodoraki-istories/
https://www.lifo.gr/culture/music/o-mikis-theodorakis-mila-ston-stathi-tsagkaroysiano-me-mahairi-skotoneis-alla-kobeis
*Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από την Μ.Α.Δρακάκη από την πρωτότυπη έντυπη έκδοση ‘ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ» αφού η ίδια είναι ένα από τα μέλη της συγγραφικής ομάδας(Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας) του υλικού, που είχε την τύχη να βιώσει την πολυεπιστημονική συνέργεια στη διαδικασία σχεδιασμού και έκδοσης
