Η αφήγηση (Storytelling) είναι η αλληλεπιδραστική τέχνη της χρήσης λέξεων και δράσεων για την αναπαράσταση των στοιχείων και των εικόνων μιας ιστορίας με τρόπο που να κεντρίζει τη φαντασία του ακροατή.
Η πρόοδος που πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια στον τομέα της τεχνολογίας δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστο τον τομέα της αφήγησης.. Στην εποχή του Web 2.0 οι χρήστες δεν είναι απλοί καταναλωτές της διαθέσιμης πληροφορίας, αλλά έχουν τη δυνατότητα να δημοσιεύουν υλικό στο διαδίκτυο, να επεξεργάζονται τις διαθέσιμες πληροφορίες και να συμμετέχουν στο σχολιασμό αλλά και τη μετάδοση αυτών.
Η τεχνολογική πρόοδος όταν εφαρμόζεται κατάλληλα, μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την εκπαιδευτική αποτελεσματικότητα της στρατηγικής της αφήγησης. Σύμφωνα με τους Robin και Pierson η ψηφιακή αφήγηση (digital storytelling) μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως στρατηγική μάθησης σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Ωστόσο, για την ανάπτυξη της δυνατότητας παραγωγής ψηφιακών αφηγήσεων, απαιτείται μια αποτελεσματική διδακτική προσέγγιση.
Η δημιουργία ψηφιακών αφηγήσεων έχει αποδειχτεί πως συμβάλει στην απόκτηση και ανάπτυξη απαραίτητων δεξιοτήτων του 21ου αιώνα. Πιο συγκεκριμένα οι δεξιότητες αυτές περιλαμβάνουν: Eρευνα και Information Literacy, κριτική σκέψη, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και λήψης αποφάσεων, συνεργατικότητα, επικοινωνία, πρωτοβουλία και αυτό-καθοδήγηση, δημιουργικότητα και καινοτομία, ανάπτυξη ψηφιακού γραμματισμού (digital & media literacy) και ανάπτυξη οπτικού γραμματισμού επίσης.
Στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+/δράση ΚΑ2 μέσω διμερούς σύμπραξης Ελλάδας και Τουρκίας με συντονιστή την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Σμύρνης πραγματοποιείται το σχέδιο «Visual teaching and Digital Storytelling as an Educational Tool». Στο σχέδιο συμμετέχουν ως εταίροι το Πανεπιστήμιο Dokuz Eylul της Σμύρνης, το Cengiz Sani IIkokulu και το Alsancak Melih Ozakat Δημοτικά Σχολεία της Σμύρνης, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κρήτης, δύο Δημοτικά Σχολεία της Π.Ε. Ηρακλείου, το 4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αλικαρνασσού και το 45ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου και ο Σύλλογος Φίλων του Μουσείου Σχολικής Ζωής Χανίων.
Η σύμπραξη θα διαρκέσει έως τον Αύγουστο του 2018 και στο διάστημα της υλοποίησης του σχεδίου οι εταίροι μοιράζονται τεχνογνωσία και καλές πρακτικές για την ψηφιακή διδασκαλία και μάθηση, σχεδιάζουν και θέτουν σε εφαρμογή διαδραστικά ψηφιακά παιχνίδια με αφετηρίες από χώρους πολιτισμικής αναφοράς της Ελλάδας και της Τουρκίας και συγκεκριμένα από την Κνωσό, την Έφεσο και την Πέργαμο. Επιπλέον οργανώνουν e-courses αξιοποιώντας ποικίλα ψηφιακά εργαλεία και αποτυπώνουν με αναλυτικά βήματα οδηγίες για την υλοποίηση ψηφιακής διδασκαλίας στο Δημοτικό Σχολείο σε έναν εμπεριστατωμένο και πλήρη ψηφιακό οδηγό που θα αποτελέσει και ένα από τα παραγόμενα του σχεδίου Επιπλέον με τη συνεργασία των παιδαγωγικών ομάδων των οργανισμών που συμμετέχουν στη σύμπραξη η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης της Σμύρνης αναπτύσσει την υποστήριξη πλατφόρμας ανοικτών ψηφιακών πόρων για τη διεθνή εκπαιδευτική κοινότητα που θα μεταφραστεί στην ελληνική και τούρκικη γλώσσα καθώς και στην αγγλική η οποία αποτελεί και την επίσημη γλώσσα επικοινωνίας του σχεδίου. Η πλατφόρμα θα περιλαμβάνει επίσης όλα τα παραγόμενα του σχεδίου.
Στο πλαίσιο του προγράμματος ERASMUS+ και του συγκεκριμένου σχεδίου ο Σύλλογος Φίλων του Μουσείου Σχολικής Ζωής επιχειρεί από την Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου έως και το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου να προσφέρει παιδαγωγικές προτάσεις ψηφιακής αφήγησης συνδεδεμένες όμως με βιωματικές δραστηριότητες σε πρωτότυπα εργαστήρια που αξιοποιούν ελεύθερα ψηφιακά εργαλεία WEB 02, στοιχεία πολιτιστικής κληρονομιάς της Κρήτης και επιλεγμένα εκθέματα από τη συλλογή του Μουσείου. Τα εργαστήρια διάρκειας τριών ωρών θα πραγματοποιηθούν στην αγγλική γλώσσα και θα συμμετάσχουν σε αυτά 25 εκπαιδευτικοί από Σμύρνη και Κρήτη.
Συγκεκριμένα την Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου θα πραγματοποιηθεί το πρώτο εργαστήριο που έχει ως στόχο να εισάγει τους συμμετέχοντες στο περιβάλλον του Μουσείου Σχολικής Ζωής με μια ψηφιακή αφήγηση που θα αποτελέσει ταυτόχρονα και προτρεπτική δραστηριότητα για το βιωματικό παιχνίδι που θα ακολουθήσει με στοιχείο πολιτισμικής αναφοράς το Δίσκο της Φαιστού. Το απόγευμα της ίδιας μέρας θα ακολουθήσει εργαστήριο που επικεντρώνεται στα χαρακτηριστικά μνημεία των Χανίων τα οποία θα προσεγγίσουν βιωματικά οι συμμετέχοντες και στη συνέχεια θα συνθέσουν την ιστορία της πόλης μέσω μιας πρωτότυπης ψηφιακής αφήγησης
Την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου στον χώρο conference του ξενοδοχείου ΚΡΗΤΗ το Εργαστήριο Συστημάτων Πληροφορικής Πολυμέσων και Εφαρμογών της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πολυτεχνείου Κρήτης με τους κ.Νεκτάριο Μουμουτζή και κ. Μάριο Χριστοδουλάκη ερευνητές και καθηγητές του εργαστηρίου θα πραγματοποιήσει εργαστήριο 6 ωρών για την αξιοποίηση του e-shadow στην παιδαγωγική διαδικασία. Το e-shadow είναι μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή του παραδοσιακού θεάτρου σκιών .που όπως είναι γνωστό συνδέει τη λαϊκή παράδοση της Ελλάδας και της Τουρκίας.
.Το Σάββατο 3 Φεβρουαρίου στο Μουσείο Σχολικής Ζωής θα πραγματοποιηθούν 3 εργαστήρια αντίστοιχα στην αίθουσα δραστηριοτήτων, στην αίθουσα μόνιμης συλλογής και στην αίθουσα των περιοδικών εκθέσεων. Στην αίθουσα δραστηριοτήτων το εργαστήριο θα έχει ως στοιχείο πολιτισμικής αναφοράς το ζατρίκιο και θα συνδεθεί με τα έργα του γλύπτη Γιάννη Μαρκαντωνάκη που φιλοξενούνται στο Μουσείο στο πλαίσιο της έκθεσης «ΜΕΣΑ ΜΑΘΗΣΗΣ»
Στην αίθουσα της μόνιμης συλλογής το εργαστήριο θα αξιοποιήσει τις κοινές μνήμες από τη σχολική ζωή των συμμετεχόντων από τις δύο χώρες οι οποίες θα αναδειχθούν μέσα από δραστηριότητες τέχνης και θα συλλεχθούν σε ιστολόγιο που θα δημιουργηθεί στο πλάισιο της εβδομαδιαίας συστηματικής κατάρτισης που θα λάβει χώρα σε Ηράκλειο και Χανιά στο πλαίσιο της διμερούς σύμπραξης.
Τέλος στην αίθουσα των περιοδικών εκθέσεων θα αξιοποιηθεί ο κώνος της εμπειρίας του DALE που αποτελεί και τη βάση του θεωρητικού υπόβαθρου της έκθεσης του Μουσείου, το αποθετήριο ΠΡΩΤΕΑΣ του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας ως ανοικτός ψηφιακός πόρος και ελεύθερο εργαλείο δημιουργίας ιστοεξερευνήσεων, προκειμένου οι συμμετέχοντες να δημιουργήσουν πρωτότυπες ιστοεξερευνήσεις με δραστηριότητες που θα αξιοποιούν εκθέματα από το περιβάλλον του Μουσείου. Οι δραστηριότητες που θα σχεδιαστούν από τους συμμετέχοντες στις ιστοεξερευνήσεις τους θα έχουν ως προϋπόθεση την ταξινόμηση των μέσων μάθησης όπως δίνεται από τον κώνο προτάσσοντας τη μάθηση με δράση στη βάση του κώνου, την μάθηση με παρατήρηση στη μέση του και τη μάθηση με εξήγηση στην κορυφή .
Αξίζει να επισημανθεί ότι όλα τα εργαστήρια του Σαββάτου στο Μουσείο Σχολικής Ζωής είναι ανοικτά προς την εκπαιδευτική κοινότητα και τους πολίτες που θα ήθελαν να τα παρακολουθήσουν ή να συμμετάσχουν ενεργά.
Το Δ.Σ του Συλλόγου Φίλων του Μουσείου Σχολικής Ζωής ευχαριστεί θερμά το ΔΣ της ΚΕΠΕΔΗΧ-ΚΑΜ για την παραχώρηση του χώρου του ΚΑΜ, τον Δήμο Χανίων και ιδιαίτερα την Αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Βαρβάρα Περράκη για την υποστήριξη της στο δύσκολο εγχείρημα καθώς και το ξενοδοχείο ΚΡΗΤΗ για την παραχώρηση της συνεδριακής αίθουσας. Επίσης ευχαριστεί θερμά τους εισηγητές εμψυχωτές του εργαστηρίου e-shadow του Πολυτεχνείου Κρήτης για τον πολύτιμο χρόνο που θα αφιερώσουν στην ομάδα των εκπαιδευόμενων μας.
“Τα βιωματικά εργαστήρια του Συλλόγου Φίλων του Μουσείου Σχολικής Ζωής θα υποστηρίξουν οι εξής εκπαιδευτές -εμψυχωτές: Μαρία Δρακάκη, Κωνσταντίνος Μανωλάκης, Ευαγγελία Ρήνου, Μαρία Σκορδύλλη, Ευγενία Ψαλτάκη από την παιδαγωγική ομάδα του Συλλόγου Φίλων και από το Πολυτεχνείο Κρήτης οι Νεκτάριος Μουμουτζής και Μάριος Χριστοδουλάκης”
Περισσότερα για την ψηφιακή αφήγηση:
Αφήγηση (Storytelling)
National Strorytelling Network στο https://storynet.org/gr
http://www.visi-teaching.com/haber/hakkinda/37
Robin, B. R., & Pierson, M. E. (2005). A multilevel approach to using digital storytelling in the classroom. Paper presented at the Annual Meeting of the Society for Information Technology Teacher Education. Phoenix, AZ
