«Ἡ λύπη, ἡ χαρὰ καὶ ὁ καφές, τὴν αὐτὴν ἔχουσιν ἐπὶ τῶν βλεφάρων ἐνέργειαν…».
Εμμανουήλ Ροΐδης (Eλληνας λογοτέχνης και δοκιμιογράφος, 1836-1904)
Η έννοια του πολιτισμού στη σύγχρονη πραγματικότητα περιλαμβάνει αναμφισβήτητα όχι μόνο τις διάφορες μορφές τέχνης, αλλά αφορά επίσης στον τρόπο ζωής, στην πρόσληψη της ιστορίας, στην αυτοσυνειδησία της κοινωνίας, στην συλλογική ταυτότητα. Ως εκ τούτου, το εύρος του πεδίου της πολιτιστικής πολιτικής συνδέεται άμεσα όχι μόνο με τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά και με άλλα ουσιώδη θέματα όπως είναι η κοινωνική ενσωμάτωση και συνοχή, η πολιτιστική ποικιλομορφία, η αστική αναζωογόνηση, η εθνική οικονομία, η παιδεία ,ο πολιτιστικός τουρισμός καθώς επίσης και η ανάπτυξη της πολιτιστικής διπλωματίας
Η ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό (που δημιουργήθηκε το 2007) προάγει:
• την πολιτιστική πολυμορφία και τον διαπολιτισμικό διάλογο·
• τον πολιτισμό ως καταλυτικό παράγοντα για τη δημιουργία και την καινοτομία·
• τον πολιτισμό ως αναπόσπαστο στοιχείο των διεθνών σχέσεων της ΕΕ.
με σκοπό τη σύνδεση της σύγχρονης έκφρασης με την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά.
Το πρόγραμμα Πολιτιστικών Διαδρομών του Συμβουλίου της Ευρώπης ξεκίνησε το 1987 με σκοπό να αναδείξει, μέσα από ένα ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο, τους τρόπους με τους οποίους η πολιτιστική κληρονομιά των διαφόρων χωρών και πολιτισμών της Ευρώπης συμβάλλει στην κοινή ευρωπαϊκή υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά. Οι πιστοποιημένες Πολιτιστικές Διαδρομές του Συμβουλίου της Ευρώπης εφαρμόζουν στην πράξη τις θεμελιώδεις αρχές του Οργανισμού: ανθρώπινα δικαιώματα, πολιτιστική δημοκρατία, πολιτιστική πολυμορφία και ταυτότητα, διάλογος, αμοιβαίες ανταλλαγές και πολιτιστικός πλούτος πέρα από σύνορα, δια μέσου των αιώνων.
Τον Δεκέμβριο 2010 με το Ψήφισμα CM/Res(2010)53 της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης θεσπίστηκε, για μια αρχική περίοδο τριών ετών, η Διευρυμένη Μερική Συμφωνία Πολιτιστικών Διαδρομών (ΔΜΣ). Η σύσταση της ΔΜΣ επιβεβαιώθηκε το 2013 με το Ψήφισμα CM/Res( 2013) 66 με σκοπό να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των κρατών που ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη των Πολιτιστικών Διαδρομών. Η Διευρυμένη Μερική Συμφωνία επιδιώκει να ενισχύσει το δυναμικό των Διαδρομών για πολιτιστική συνεργασία, βιώσιμη εδαφική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή, με ιδιαίτερη έμφαση στις θεματικές που έχουν συμβολική σημασία για την ευρωπαϊκή ενότητα, ιστορία, πολιτισμό και αξίες, καθώς και την ανακάλυψη λιγότερο γνωστών προορισμών.
Ο Σύνδεσμος Ιστορικών Καφέ Ευρώπης επιθυμεί να αποτελέσει «γέφυρα» πολιτιστικής διασύνδεσης και επικοινωνίας που θα ενώνει τα Ιστορικά Καφέ της Ευρώπης σε μια πολιτιστική διαδρομή με τίτλο, «Δρόμος Ιστορικών Καφέ Ευρώπης», με κύριους στόχους:
• Την ανάδειξη της μοναδικότητας κάθε Ιστορικού Καφέ – μέλους, μέσα από κοινές συνέργειες, δράσεις και εκδηλώσεις με αμετακίνητο στόχο την ανθρώπινη αναψυχή και την πνευματική ανάταση σε συνδυασμό με την προαγωγή ποικίλων εκφάνσεων πολιτισμού.
• Την ανταλλαγή πολύτιμων εμπειριών, γνώσεων και επαγγελματικών πρακτικών στο σύγχρονο περιβάλλον της καφεστίασης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως επίσης και την ενθάρρυνση για αξιοποίηση δυνατοτήτων βελτίωσης και εμπλουτισμού μοντέλων ανάπτυξης.
• Tη δημιουργία μιας νέας αναπτυξιακής οπτικής που ως στόχο θα έχει τη διεύρυνση των δυνατοτήτων του πολιτιστικού τουρισμού και την ανάπτυξη της κουλτούρας των Ευρωπαϊκών Ιστορικών Καφέ ως τουριστικού προϊόντος, το οποίο μπορεί να προωθηθεί σε διεθνές επίπεδο, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη και τοπική οικονομία των πόλεων όπου εδρεύουν.
• Την προώθηση και διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε ιστορικού καφέ και την ένταξή του στην αναπτυξιακή στρατηγική κάθε πόλης – έδρας Καφέ, σε συνεργασία και με την υποστήριξη των τοπικών κρατικών φορέων και υπηρεσιών.
• Την ανάπτυξη της κουλτούρας των Ευρωπαϊκών Ιστορικών Καφέ ως τουριστικό προϊόν, το οποίο, εμπορευματοποιημένο, μπορεί να προωθηθεί σε διεθνές επίπεδο, προς π.χ. την αμερικανική και ασιατική τουριστική αγορά. Με τον τρόπο αυτό η τουριστική ανάπτυξη των Καφέ θα συμβάλλει στην οικονομία των πόλεων όπου εδρεύουν.
Στη δημιουργίας αυτής της πρωτότυπης πολιτιστικής διαδρομής πρωταγωνιστεί η Ελλάδα και τα Χανιά, αφού Ιδρυτής και Πρόεδρος του Συνδέσμου Ιστορικών Καφέ Ευρώπης, με τη συμμετοχή διαρκώς να διευρύνεται, είναι ο κ. Βασίλης Σταθάκης, ιδιοκτήτης του ιστορικού καφέ “Κήπος” Χανίων, που ιδρύθηκε το 1870. Αναφερόμενος στην ιδέα του Συνδέσμου ο κ. Σταθάκης επισημαίνει:
«Μια μακραίωνη διαδρομή στην ιστορία και τον πολιτισμό…Οι άνθρωποι των Ιστορικών Καφέ έχουν να διηγηθούν αμέτρητες ιστορίες. Όπως και οι ίδιοι οι χώροι, μέσα στους οποίους αποτυπώθηκαν ανεξίτηλα κοινωνικοπολιτικές αλλαγές, πολιτιστικές επαναστάσεις, γεννήθηκαν ρεύματα και τάσεις. Όλα αυτά, παραμένουν ζωντανά μέσα από εκδόσεις, ιστορικά αντικείμενα, αρχιτεκτονική, πίνακες, δημοσιεύματα, εκδηλώσεις, αλλά και τις αναμνήσεις των ίδιων των θαμώνων,χάρη στις αφηγήσεις των οποίων, η παράδοση και ο πολιτισμός διατηρούνται αναλλοίωτα και μεταλαμπαδεύονται από γενιά σε γενιά… Έτσι, διανθισμένη με προσωπικά βιώματα & συναισθήματα,η διαχρονική διαδρομή των Ιστορικών Καφέ συνεχίζει αέναα το μαγευτικό της ταξίδι…»
“Τη διαδικασία κατάθεσης φακέλου για την πιστοποίηση της διαδρομής από το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει αναλάβει η Διεύθυνση Διεθνών Σχέσεων του Υπουργείου Πολιτισμού προς το Ινστιτούτο Πολιτιστικών Διαδρομών της Ευρώπης έχει πλέον αγκαλιάσει η Διεύθυνση Διεθνών Σχέσεων του υπουργείου Πολιτισμού, ενώ ο κ.Βασίλης Σταθάκης έχει ενημερώσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρωθυπουργό, τις περιφερειακές και τοπικές αρχές για την μεγάλη προσπάθεια και τα βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί και είναι σε εξέλιξη σε ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Περιφέρεια Κρήτης και ο Δήμος Χανίων υποστηρίζουν ενεργά το φιλόδοξο εγχείρημα που αναμένεται να κορυφωθεί την επόμενη χρονιά με την φιλοξενία στα Χανιά του 10ου Συμβουλευτικού Forum των Πολιτιστικών Διαδρομών. . Όπως έχει αποφασιστεί, τον Οκτώβρη του 2020 θα φιλοξενηθεί στην Κρήτη με επίκεντρο την πόλη των Χανίων, η σημαντική αυτή διοργάνωση, το 10ο Διεθνές Συμβουλευτικό Forum των Πολιτιστικών Διαδρομών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Στο Forum θα αναδειχθούν καλές πρακτικές πολιτιστικών διαδρομών στην Ευρώπη και εμπειρογνώμονες του πολιτισμού θα μοιραστούν ιδέες και προτάσεις για την δημιουργική αξιοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσα από τα δίκτυα διαδρομών πολιτισμικής αξίας.
Τα ιστορικά καφέ μέσα από ενιαίες αρχές διαχείρισης και προϋποθέσεων μπορούν να λειτουργούν ως πολιτιστικοί κόμβοι και ως ικανοί διαμεσολαβητές σε πολτιστικούς προορισμούς, συμβάλλοντας καταλυτικά στην αστική ανασυγκρότηση και τον πολιτισμικό τουρισμό στην Ευρώπη.
Οι πιστοποιημένες πολιτιστικές διαδρομές του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπως διαβάζουμε σε σχετική έκδοση για την πολιτιστική διαδρομή των αρχαίων θεάτρων της Ηπείρου ( 2017) δεν γεννήθηκαν για να δημιουργήσουν οικονομική αξία. «Πρόκειται για έναν θεσμό επιτυχημένο σε ό,τι αφορά τους διακηρυγμένους στόχους του, που ήταν εξ αρχής μη οικονομικοί, που όμως μελετώνται σήμερα και από την οικονομική τους πλευρά, η οποία αποδεικνύεται δυνητικά πολύ σημαντική . Η ταχεία διεθνής ανάπτυξη προορισμών που επικεντρώνονται στην παροχή υπηρεσιών πολιτισμικού τουρισμού σημαίνει ότι πιστοποιημένες πολιτιστικές διαδρομές του Συμβουλίου της Ευρώπης και παρεμφερή project, αντιμετωπίζουν σήμερα την πρόκληση της αυξημένης ανταγωνιστικότητας και ποιοτικής παροχής υπηρεσιών για να προσελκύσουν τουρίστες στην σημερινή παγκοσμιοποιημένη αγορά …»
Αυτό επιβεβαιώνει την ανάγκη να εφαρμόζονται υψηλά πρότυπα ποιότητας και βιώσιμου τουρισμού. Είναι καθοριστικό όμως να μπαίνει πάντα σε προτεραιότητα η παιδαγωγική συνιστώσα της πολιτιστικής κληρονομιάς στις αξιακές ποιοτικές παραμέτρους των πολιτιστικών διαδρομών, προκειμένου να υποστηρίζεται η δια βίου μάθηση. Μονάχα έτσι είναι βέβαιο ότι κάθε κοινότητα, κάθε πόλη, η Ευρώπη, η οικουμένη, θα μπορέσει να διαχειριστεί αποτελεσματικά κάθε είδους αναπτυξιακή πρόκληση.
Αναλυτικότερα στις διευθύνσεις:
http://www.kiposcafe.gr/history.html
https://www.coe.int/en/web/cultural-routes
https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectID=09000016805cdb50
file:///C:/Users/Lenovo/Desktop/ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ%20ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ/Ευρώπη%20και%20πολιτιστικά%20φεστιβάλ.pdf
