«Το να ζεις τη ζωή είναι το σπανιότερο πράγμα στον κόσμο. Οι περισσότεροι άνθρωποι απλώς υπάρχουν…» Oscar Wilde
Η στάση απέναντι στο θάνατο έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής του ανθρώπου, στην ιεράρχηση των αξιών του και στη γενική στρατηγική της ύπαρξης του. Ο θάνατος είναι απαραίτητο στοιχείο της ζωής και όταν συστηματικά και όχι αποσπασματικά ασκούμαστε στο να αντιμετωπίζουμε το νόημα του θανάτου, μπορούμε πολλά να μάθουμε για το πώς να διαχειριζόμαστε πρώτιστα το νόημα της ζωής
« Η ζωή κινείται, όπως κι ο χρόνος, γραμμικά, με πυκνώματα κι αραιώματα. Κρύβει εκπλήξεις, στήνει παγίδες, ενίοτε ακολουθεί τον κανόνα του εκκρεμούς, μια από δω και μια από κει. Απεχθάνεται την ακινησία. Αρέσκεται στις προκλήσεις και τις ονειροφαντασιώσεις. Οι ανατροπές καραδοκούν και έρχονται ξαφνικά, έτσι όπως μες στο κατακαλόκαιρο η μπόρα. Κανένα σχέδιο δεν θεωρείται τετελεσμένο. Τίποτα δεν μπορεί να αποτυπώσει οριστικά τη ζωή. Δεν έχει πρόσωπο. Ρέπει προς την αφάνεια, την πρόκληση, ίσως γι’ αυτό είναι ενδιαφέρουσα. Πολλές φορές βρισκόμαστε ασύνετοι να κολυμπάμε σε αχαρτογράφητα νερά· να βυθιζόμαστε, να αναδυόμαστε και πανικόβλητοι ν’ αναζητούμε σανίδα σωτηρίας…» Το παραπάνω απόσπασμα πλαισιώνει το οπισθόφυλλο του βιβλίου και αποτελεί την πεμπτουσία του πρώτου μυθιστορήματος του Χρήστου Κωσταντουδάκη «Κι έτσι… η ζωή είναι ωραία», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις “Ραδάμανθυς”.
Η ζωή είναι απρόβλεπτη, εξελίσσεται αιφνίδια και ανατρεπτικά, είναι πολύπλοκη και πολυδιάστατη και διακρίνεται για τον πλουραλισμό της . Όμως αν την προσεγγίζουμε ως ακολουθία σταθμών ενός ταξιδιού που εμείς ορίζουμε το ενδιαφέρον του, αναζητώντας και προσδίδοντας νόημα σε κάθε στιγμή που διανύουμε, τότε η ζωή διαδραματίζεται στο σήμερα και διαδραματίζει ενεργά το τώρα, όχι απλώς σε επίπεδο αναφορών, αλλά κυρίως σε επίπεδο προβληματισμού και τρόπων. Και τότε η ζωή αποσπά δικαιωματικά τον χαρακτηρισμό «ζώσα».
To νέο βιβλίο του Χρήστου Κωνσταντουδάκη είναι μια λογοτεχνική αποκάλυψη που τεκμηριώνει με ευρηματικά μέσα τον τίτλο του, υιοθετώντας στην πλοκή στους χαρακτήρες, στους διαλόγους, όλα εκείνα τα συστατικά που η ζωή πρέπει να εμπεριέχει για να είναι «ζώσα» κατά τα μεστά δίδυμα των λέξεων που αξιοποιεί ο συγγραφέας: «πονηρή υποψία, αγώνας για τη νίκη , προσωπικό αφήγημα ευρυγώνια λήψη , μάργαρο δικαίωμα στο όνειρο εσωτερική ελευθερία αλληλοδιάδοχες επιλογές, μικρές φλόγες επείγουσες αναθεωρήσεις νοσταλγικές θύμησες απρόβλεπτο ταξίδι ανάπλαση επιθυμιών εγρήγορση πνεύματος ,τέχνη ψυχής, χλευασμός του χρόνου…»
Με αυτές τις λέξεις και αναρίθμητες άλλες ζωντανές και ακαριαίες ο συγγραφέας αναδεικνύει ευθαρσώς με ποιους τρόπους η ζωή είναι ωραία και δεν διστάζει μέσα από μια επιδέξια ύφανση βιωματικής αφήγησης και μυθοπλασίας να δημιουργήσει ένα μυθιστόρημα που πείθει τον αναγνώστη να εντρυφήσει στα ελκυστικά μονοπάτια της λογοτεχνίας.
Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη συμμετοχή στο Πολύκεντρο Νεολαίας του Δήμου Ηρακλείου την Τετάρτη 16 Οκτώβρη, αξίζει επίσης να παρατεθεί αυτούσιο το κείμενο του Χρήστου Τσαντή, υπεύθυνου έκδοσης :
.”Το πρώτο μυθιστόρημα του Χρήστου Κωσταντουδάκη συνδυάζει τις συγγραφικές αρετές του δημιουργού του με την ιδιαίτερη βιωματική εμπειρία του. Ο φιλοσοφικός στοχασμός, η εσωτερική αναζήτηση των πρωταγωνιστών, παρασέρνει τον αναγνώστη σε μία βαθιά αυτογνωσιακή κατάδυση. Όπως έγραφε ο Βίλχελμ Ντίλταϋ: «Το υπόβαθρο κάθε αληθινής δημιουργίας είναι το βίωμα, δηλαδή μια ζώσα εμπειρία και τα κάθε είδους ψυχικά συστατικά που πηγάζουν από αυτήν». Οι ήρωες του Χ. Κωσταντουδάκη δεν έχουν βγει μέσα από «σκηνικά υλικά, χαρτόνια και πούλιες», δεν είναι φανταχτεροί και ψεύτικοι. Έχουν βγει μέσα από την ίδια την πραγματικότητα και είναι αυτόφωτοι. Λάμπουν με την αλήθεια τους…”.
Οι χαρακτήρες του μυθιστορήματος πραγματικά αναδύονται με μια αυθεντική ψυχογραφική αποτύπωση που εντυπωσιάζει για τα ρεαλιστικά της στοιχεία τα οποία δεν παρεκκλίνουν ακόμη και στην περίπτωση της γυναικείας υπόστασης! Όλοι παρουσιάζονται ως πρωταγωνιστές της ίδιας τους της ζωής που συναντά τη ζωή του βασικού ήρωα μέσα από τις διαχρονικές αξίες του έρωτα που μεταπλάθεται σε ήρεμη συντροφικότητα, και της αληθινής φιλίας που όχι μόνο δεν αλλοιώνεται, αλλά ενδυναμώνεται καθώς ο χρόνος κυλά… Καθένας διεκδικεί την αλήθεια του, παλεύει με τα προσωπικά του αδιέξοδα, αναμετριέται με την ίδια του την ύπαρξη προσφέροντας στο αναγνωστικό κοινό μαθήματα νοηματοδότησης της ζωής
Επιπρόσθετα οι διάλογοι στους χαρακτήρες του βιβλίου, χαρακτηρίζονται από λιτό λόγο που όμως μεταγγίζει μια αίσθηση απροσδιόριστης πληρότητας στον αναγνώστη, καθώς ξεδιπλώνονται στην πλοκή του μυθιστορήματος . Οι λέξεις που αξιοποιούνται εντυπωσιάζουν για το σημασιολογικό τους υπόβαθρο και τον νοηματικό τους πλούτο αντικατοπτρίζοντας το έμφυτο χάρισμα του συγγραφέα «στο λακωνίζειν εστίν φιλοσοφείν» .
Επιπλέον ο συγγραφέας καταφέρνει αβίαστα μέσα στη ροή του λόγου να ενσωματώσει αξιοσημείωτες φράσεις ανθρώπων του πνεύματος, υπηρετώντας ευρηματικά τη διακειμενικότητα της λογοτεχνίας αιχμαλωτίζοντας το ενδιαφέρον του αναγνώστη και ταυτόχρονα ενισχύοντας αριστοτεχνικά τους αρμούς του μυθιστορήματος Έχει απίστευτο ενδιαφέρον και αποτελεί σαφώς συγκριτικό πλεονέκτημα του βιβλίου ότι στους διαλόγους του βιβλίου σταχυολογούνται ψήγματα λόγου και σκέψης από το πνευματικό θησαυροφυλάκιο ανθρώπων της τέχνης, του πολιτισμού, της φιλοσοφίας και των επιστημών. Ο ονομαστικός κατάλογος των ανθρώπων που στρατολογούνται στην υπηρεσία της λογοτεχνικής αφήγησης παρατίθεται στο τέλος του βιβλίου και εντυπωσιάζει με τον αριθμό και την πολυπρισματικότητα που υποδηλώνει, υπονοώντας ταυτόχρονα το τεράστιο εύρος των αναγνωστικών επιλογών του συγγραφέα.
Το βιβλίο του Χρήστου Κωνσταντουδάκη με βάση όσα παρατέθηκαν παραπάνω τεκμηριώνει εν τέλει με απόλυτη επιτυχία όχι μόνο τον τίτλο του, αλλά και τις κύριες ιδιότητες της λογοτεχνίας :
• « Η λογοτεχνία είναι αινιγματική γιατί χρησιμοποιεί και μεγεθύνει τις δυνατότητες της γλώσσας να παραπέμπει σε πολλές άλλες υπονοούμενες σημασίες, που δεν συνδέονται άμεσα με το σώμα των λέξεων ούτε απορρέουν από την υλικότητα των λέξεων, αλλά συνοδεύουν τις λέξεις μ’ έναν τρόπο αδιόρατο και εν πολλοίς αδιευκρίνιστο
• Η λογοτεχνία είναι αυτοαναφορική γιατί δεν προβάλλει μόνο μια γλώσσα με ιδιαίτερο τρόπο, μια γλώσσα αποσυνδεδεμένη από την καθιερωμένη της χρήση, αλλά και τον εαυτό της ως φορέα αυτής της ιδιότυπης χρήσης της γλώσσας, που την κάνει να ξεχωρίζει
• Η λογοτεχνία είναι διακειμενική γιατί είναι αποτέλεσμα της αλληλεξάρτησης που υπάρχει μεταξύ των λογοτεχνικών κειμένων, και αυτή η αλληλεξάρτηση συνδέεται παραδοσιακά με την αναζήτηση των πηγών ενός κειμένου
• Η λογοτεχνία είναι αναπαράσταση γιατί αποτελείται από λέξεις και όχι από πράγματα, όπως άλλωστε και κάθε αφήγηση που μαζί με όλες τις άλλες αφηγήσεις (μύθοι, φιλοσοφία, επιστήμη, κλπ.) συνθέτουν την εικόνα που έχουμε για τον κόσμο και τον άνθρωπο
• Η λογοτεχνία υπονοεί και είναι πλασματική αφήγηση την οποία καλούμαστε να ανιχνεύσουμε και να αποκωδικοποιήσουμε. Οι λέξεις μέσα στο κείμενο μας προτρέπουν λοιπόν να αναζητήσουμε επιπρόσθετες, διαφορετικές σημασίες,
• Η λογοτεχνία λειτουργεί ως αισθητικό αντικείμενο γιατί προκαλεί την αναζήτηση νοημάτων εκ μέρους του αναγνώστη…»( Καρακάση, Κοτελίδης Σπυριδοπούλου, 2015)
• Περισσότερα για τον συγγραφέα και το βιβλίο του στην παρουσίαση που θα πραγματοποιηθεί στα Χανιά τη Δευτέρα 25 Νοεμβρίου στο Νεώριο Moro με συντονιστή τον αγαπημένο σε όλους μας Δάσκαλο-Λογοτέχνη-Δημοσιογράφο Βαγγέλη Κακατσάκη.
• Το εξώφυλλο του βιβλίου έχει σχεδιάσει η Magdalena Wozniak-Mellisourgaki, ενώ τη φιλολογική επιμέλεια έχει κάνει η Κυριακή Αθανασιάδου
• Τα έργα τέχνης που πλαισιώνουν το άρθρο ανήκουν στον σπουδαίο Έλληνα γλύπτη και καθηγητή στη Σχολή Καλών Τεχνών Γιώργο Λάππα. και αποτελούν αυθόρμητη επιλογή της γράφουσας με βάση τη συνάντηση των κειμένων του βιβλίου με τα προσωπικά νοήματα και τις ερμηνείες της.
