(επιτάφιος Σείκιλου)
Η «αναχώρηση» του φίλου, συντέκνου και εν πολλοίς συνοδοιπόρου Αντώνη Σχετάκη δεν παύει από το να μας θλίβει αλλά και συνειρμικά οριοθετεί σχέσεις ζωής και πολιτικής.
Ήδη από το 1973 που ως καθηγητές, η σύζυγός μου και εγώ υπηρετούμε στην περιοχή, ο εκ των εφηβικών χρόνων Α. Σ. γνώριμος της συζύγου μου γίνεται και δικός μου.
Ο Α. Σ είναι νέος, ωραίος, δυναμικός, συνάδελφος, πλην, έχοντας παραιτηθεί από το Δημόσιο σχολείο εργάζεται ως φροντιστής των Μαθηματικών στην κωμόπολη μας. Έχει μια ευρυμάθεια, η οποία πέρα από τα Μαθηματικά επεκτείνεσαι στην Ιστορία, τη Λογοτεχνία ,το Θέατρο, την πολιτική, αλλά είναι και χαρισματικά ευρηματικός και δημιουργικός.
Εκείνα τα χρόνια -δικτατορίας- μια κατηγορία ανθρώπων ενός επιπέδου ήταν θέμα όσμωσης να προχωρήσομε σε συναντίληψη της παρακμής των πραγμάτων και στην προφητικά σύντομη ελπίδα μιας άλλης κατάστασης για τον τόπο μας, τόσο τον στενό, όσο και τον ευρύτερο. Ο Αντώνης ανήκε στον χώρο των ελεύθερα σκεπτόμενων ανθρώπων και μέλος ομάδος ,ευρύτερα πνευματικά ανήσυχων και αγωνιστών με αμοιβαία εμπιστοσύνη, σχέση φιλίας και συνεκτίμησης.
Η μεταπολίτευση 1974-75 προσφέρει στον Αντώνη την ευκαιρία -με το γνωστό αγωνιστικό του φρόνημα- έχοντας και τον ενθουσιασμό του κόσμου που αναζητά το καινούργιο να αναδειχθεί Δήμαρχος Κισάμου και μάλιστα με εγνωσμένης δημιουργικότητας και αγάπης για τον τόπο, συνεργάτες. Ο νεαρότερος δήμαρχος στην Ελλάδα, τότε.
Η πόλη της Κισάμου έχοντας παραγωγικό ιστό, συνδυάζει γεωργική και αστική ανάπτυξη. Παράλληλα έχει μια υποδομή κουλτούρας και παιδείας από παλιά, αλλά και ανακαινισμένη με την πρωτοπορία και την δημιουργικότητα ενός σπουδαίου πολιτιστικού οικονομοτεχνικού και εκπαιδευτικού έργου του μεγάλου Ειρηναίου της δεκαετίας του -60. Και κατά τούτο τυχερός ο επίσης δημιουργικά οραματιστής Α.Σ. έχει όλες τις ικανότητες και εφευρίσκει πολλές δυνατότητες ώστε να επιτελέσει σημαντικό έργο ως Δήμαρχος συνεχόμενα για δυό τετραετίες μέχρι το 1982 .
Ο Δημιουργικός επίσης και αξιοσέβαστος -μέχρι τότε δήμαρχος- Χαρίλαος Λυγιδάκης είδε στον Α. Σχετάκη μια συνέχεια δημιουργίας και ελπίδας για το μέλλον του τόπου μας
Η δεκαετία του -70 με την ορμή της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας είναι εξίσου δημιουργική και ελπιδοφόρα και για άλλους Δήμους της Κρήτης όπου αντίστοιχες προσωπικότητες βρίσκουν την ευκαιρία να αναπτύξουν δεσμούς με την Κίσαμο, ιδιαίτερα σε πολιτιστικές δράσεις. Ενδεικτικά αναφέρω, τον Κλωνιζάκη στα Χανιά. Πετράκη στη Σητεία, Κλάδο των Ανωγείων, Καρέλλη στο Ηράκλειο Συναυλίες, Θέατρο, είναι η περίοδος που η Ε.Θ.Ε.Κ., μέλος της οποίας είναι και ο Αντώνης, σημερινό ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κ. χαρίζει καταπληκτικές παραστάσεις στην πόλη μας με έργα του αναγεννησιακού θεάτρου αλλά και ο Μάνος Κατράκης, Καστελλιανός πρωταγωνιστεί στον Προμηθέα Δεσμώτη στην πλατεία Τζανακάκη και ως Χριστόφορος Κολόμβος στον ημιτελή ακόμη ναό της Ευαγγελίστριας αλλά και ο Γιάννης Μαρκόπουλος καλεσμένος του Δήμου διευθύνει τη συναυλία του στην πλατεία μας όπως και άλλοι δημιουργοί. Το Λαϊκό Πανεπιστήμιο είναι στη ευρύτερη κουλτούρα του Δημάρχου Α,Σ. και σημαντικές προσωπικότητες τίμησαν το βήμα του. Με πρωτοπόρο τον Δήμαρχο αλλά και με την συμπαράσταση των συστρατευόμενων με τον Δήμο άλλων δημιουργών, ο τόπος βιώνει μια πνευματική αναγέννηση και βέβαια δεν είναι μιας σύντομης περιγραφής η αναφορά στο σημαντικό έργο ενός ανθρώπου που από αγάπη στον τόπο προσπάθησε να υπερβεί δυσκολίες και να εκσυγχρονίσει και να αναδείξει ένα μικρό Δήμο σε σημείο που να αισθάνεται κανείς περήφανος για τον τόπο του και να είναι απόλυτα ικανοποιημένος ,ότι εκπροσωπείται επαξίως τόσο μέσα οσο και προς τα έξω. Ενδεικτικά αναφέρω: Η πόλη αποκτά το σύμβολο της τα δελφίνια, όπως και το γλυπτό σύμπλεγμα που κοσμεί την πλατεία Ειρηναίου. Τρία συντριβάνια διακοσμούν τις πλατείες και αναπλάθεται μέρος του παραλιακού μετώπου. Αυτά μέχρι την εποχή που με ελεύθερη βούληση οι πολίτες κατά την κρίση τους εξέλεγαν τους άρχοντες.
Δυστυχώς τη δεκαετία του ’80 με την συνενοχή των άλλοτε πρωτοποριακών δυνάμεων του Κέντρου στα πλαίσια του «σοσιαλισμού» επιβάλλεται μια κομματοκρατία που αρνείται την αυτονόητη ελευθερία προσώπων και συλλογικοτήτων, αν δεν έχουν το «κομματικό» χρίσμα.
Αποτέλεσμα εις τον Δήμο και σε κάθε δήμο ή νομαρχία η εκλογική συμμετοχή ορίζεται από το καθεστώς του ισχυρού κομματικού κράτους. Οι μη βουλόμενοι το κομματικό χρίσμα δεν έχουν ελπίδα…
H τρίτη τετραετία του Αντώνη στο Δήμο 1986-90 έχει την εξουσιαστική εκείνη αντίληψη μιας περιρρέουσας αλαζονείας ενός δημαρχοκεντρισμού, ότι τα πάντα ανάγονται στον Δήμο, ήτοι ευλογούνται από το Δήμαρχο (εκλεκτό του συστήματος). Ομάδες, συλλογικότητες πολιτιστικοί σύλλογοι ακόμη και τα της εκκλησίας, βάλτε και τα σχολεία (που με νόμο παραχωρήθηκαν στην τοπική αυτοδιοίκηση) πρέπει να είναι υπό τον Δήμο.
Ο Αντώνης είναι αρκετά ευφυής ώστε να μπορεί να συντονίζει ως ένα βαθμό την αλαζονεία της εξουσίας την «κομματική νομιμότητα» με μια επίφαση συνεργασίας, αλλά έχει και όλες τις δυνατότητες να περιθωριοποιεί όσους προσπάθησαν να διεκδικήσουν μια άλλη πολιτική πρακτική. Έτσι στερείται η δυνατότητα η το δικαίωμα σε ικανούς ανθρώπους να εκλεγούν ,με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε παρακμή κυρίως οι μικροί δήμοι… Στην παρατεταμένη αυτή παρακμή, όσοι προσπάθησαν διαφορετικά -ελεύθερα σχήματα- θεωρήθηκαν ύποπτοι και ανάλογα πολεμήθηκαν. Ωστόσο είχε την αρχοντιά να ζητήσει συγγνώμη από κεκοιμημένο πολιτικό του αντίπαλο, την ύστατη ώρα του αποχαιρετισμού, στο σπίτι του και ενώπιον των δικών του ανθρώπων, επαναλαμβάνοντας τρείς φορές τη λέξη «συγγνώμη». Εννοώντας πολλά διαπραχθέντα. Έτσι υπογράμμιζε υποσυνείδητα την ματαιότητα των μικροκακιών της καθημερινότητας και της μικροπολιτικής των μικρών κοινωνιών,
Ο Αντώνης έχασε την ευκαιρία ιστορικής δικαίωσης ως πολιτικού, καθώς και ο ίδιος απαξιώθηκε να ανέβει σε υψηλότερα πολιτικά αξιώματα, όταν κατά τεκμήριο οι περισσότεροι αναδειχθέντες πολιτικοί του χώρου ήταν κατώτεροι του. Το δυστυχώς «πτωχεύσαμε» ήταν δεδομένο το 1998 έστω και αν χρειάστηκε μια δεκαετία να επιβεβαιωθεί. Λίγο πριν λίγο μετά τη χρεοκοπία, οι Καποδιστριακοί Δήμοι έγιναν Καλλικρατικοί και στον ορυμαγδό της οικονομικής καταστροφής, πέρασε απαρατήρητη και η παρακμή της τοπικής αυτοδιοίκησης που βάση της ήταν ανέκαθεν η κοινότητα.
Χρειάστηκε η οικονομική χρεωκοπία για να απαξιωθεί η μεθοδολογία καπελώματος από το κομματικό κράτος. Ας προσέξουν όσοι το ξαναεπιδιώξουν.
Ο Α. Σ., απαλλαγμένος από τα πολιτικά του καθήκοντα, την τελευταία δεκαετία ξαναβρήκε τον παλιό εαυτό του στις ανθρώπινες σχέσεις και φιλίες του, καθώς καθημερινά θα τον συναντούσες στην πλατεία με φίλους να αναλύει την καθημερινότητα και να διηγείται εμπειρίες. Τη λογοτεχνική του ικανότητα την αποτύπωσε μεταξύ και άλλων στο μυθιστόρημα του «οι δρόμοι του Αυγερινού» που με επιτυχία παρουσιάστηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου, η οποία αίθουσα, το μικρό ξύλινο αμφιθέατρο, να σημειωθεί αυτό, ήταν έμπνευση και έργο δικό του.
Ο Αντώνης ήταν δάσκαλος των μαθηματικών και μάλιστα για μαθητές υψηλών απαιτήσεων. Όλοι οι μαθητές του μιλούν με θαυμασμό για αυτόν. Αρκετοί είναι αυτοί που με ευγνωμοσύνη ομολογούν ότι τους δίδαξε φροντιστηριακά δωρεάν, κάνοντας πράξη και την γενικότερη ανιδιοτέλεια στην διαχείριση των του Δήμου .
Αγαπητέ Αντώνη φίλε σύντεκνε -συνοδοιπόρε- η ζωή μας μια μολυβιά που σβήνει. Ως ευφυείς συζητητές της φιλοσοφίας των πραγμάτων είχαμε την βεβαιότητα της αιώνιας αναζήτησης του «Νου», τουτέστιν μιας Αθανασίας των πνευματικών πραγμάτων. Η προσευχή σου στον γείτονα σου Άγιο Σπυρίδωνα, στο τέμπλο, που πάντα την εικόνα του, που εσύ είχες αφιερώσει, ευλαβικά προσκυνούσες ενώνεται με την δική μας προσευχή στην βεβαιότητα της αγάπης και της δικαιοσύνης του Θεού, σίγουρα πέρα από την κρίση των ανθρώπων.
Τέλος να αναφερθεί πως ήσουν βασικό μέλος της επιτροπής για την ονομασία των δρόμων της Κισάμου, η οποία πραγματικά έχει καθυστερήσει, καθότι δεν ήταν εύκολο το εγχείρημα. Τυχαίο; αλλά σύμπτωση να δοθεί και το δικό σου όνομα σε ένα δρόμο. Ήδη και το δημοτικό συμβούλιο έχει εισάγει την πρόταση.
Καλό σου Ταξίδι. Στον άλλο κόσμο διάλεξε τόπο που να σου βγορίζει να αγναντεύεις το Μυρτίλο και το Καστέλλι μας…
Γιώργος και Ευτυχία Πευκιανάκη
