Περίμενα πώς και πώς ένα τηλεφώνημα για μεροκάματο. Το φως ήρθε με ιρλανδέζικη προφορά. «Μπορείς να περάσεις να κλαδέψεις μία βουκαμβίλια;»… Ετσι ξεκίνησε η γνωριμία μου με τον Chris και τη Margaret. Στο διάλειμμα για καφέ, η κουβέντα δεν πήγε στις πολιτικές αλλαγές του τόπου ούτε στο ποδόσφαιρο. «Εχεις ακόμα οικογένεια εκεί;» ρώτησαν όταν έμαθαν ότι είμαι από τον Λίβανο. «Όταν ακούς ειδήσεις, νομίζεις πως δεν θα μείνει κανείς εκεί κάτω»… «Είναι άνθρωποι που ορκίστηκαν να μείνουν μέχρι να φύγει και ο Θεός… κι αυτό θ’ αργήσει», απάντησα για να τους εξηγήσω ότι εγώ βρίσκομαι στην Ελλάδα πολύ πριν αρχίσει η κρίση. – Τους βοηθάς εκεί; – Όχι, βοηθάω εδώ… Κι έτσι τους μίλησα για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η τοπική κοινωνία. – Και πώς μπορούμε να βοηθήσουμε; Δεν ήξερα ότι εκείνος ο καφές θα κρατήσει δύο χρόνια και ότι μετά από μία εβδομάδα η Margaret θα κανόνιζε να μιλήσω και με άλλες ευαίσθητες ψυχές. – Θα θυμάσαι όλα τα ονόματα; – Βεβαίως! Θα είστε οι… Μαρίες μου! Με τον πρώτο καφέ, οι Μαρίες μου πρόσφεραν ένα μικρό ποσό, οι επαφές συνεχίστηκαν και η παρέα μεγάλωσε. Δεν είναι πια οι Μαρίες μου, είναι οι “Akrotiri Women’s Group”, οι οποίες με κάλεσαν την προηγούμενη εβδομάδα για να μου ανοίξουν τις καρδιές τους και τον κουμπαρά τους και να μου επιδώσουν 1.000 ευρώ για τους Γιατρούς του Κόσμου. Δάκρυσα όταν μου το είπε η Margaret.
Ειλικρινά δεν περίμενα ένα τόσο μεγάλο ποσό. Αλήθεια, τι είναι εθελοντισμός; Τι είναι εθελοντής; Είναι γεγονός ότι ακόμα και με ένα ευρώ μπορώ να σώσω μια ζωή; Οι Γιατροί του Κόσμου είναι μια από αυτές τις οργανώσεις που βρέθηκαν ξαφνικά να σηκώνουν μεγάλο βάρος λόγω της αδυναμίας του κεντρικού συστήματος υγείας της χώρας, αλλά και της απουσίας των τοπικών αρχών σε πολλούς τομείς. Δεν θέλω να πολιτικοποιήσω τον λόγο μου, αλλά όσο σημαντική κι αν είναι η ανθρωπιά που έχει μέσα του ο καθένας και όση μεγαλοψυχία κι αν έχει ο εθελοντής, η κοινωνία μας -πέρα από τα αισθήματα αλληλεγγύης- χρειάζεται και την έμπρακτη προσφορά από τους έχοντες. Πολλοί θέλουν να προσφέρουν και δεν μπορούν. Ωστόσο, περισσότεροι είναι εκείνοι που μπορούν, αλλά δεν θέλουν. Μας τιμά κάθε προσφορά -είναι η δάδα μας μέσα στο σκοτάδι της σκληρής πραγματικότητας σε μια εποχή λαιμαργίας και εκμετάλλευσης. Κάθε ευρώ που προσφέρεται, ναι, σώζει μια ζωή, γιατί φθάνει σε χέρια που ορκίστηκαν να σώζουν ζωές, να φυτεύουν το χαμόγελο σε κάθε πονεμένο χείλι. Ελπίζω σε κάθε γωνιά να υπάρχει και μια βουκαμβίλια που ανθίζει ευαισθησία και ανθρωπιά για τις πολλές, μα πάρα πολλές, πονεμένες ψυχές που η παγκοσμιοποίηση τις βρίσκει σε παγκάκια και η 3η χιλιετία τούς άνοιξε τις πόρτες των συσσιτίων και της απελπισίας. H. Γ.
Οι ΓτΚ ταξιδεύουν
Οι ΓτΚ εν πλω
Πρόγραμμα παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης από τους Γιατρούς του Κόσμου με την υποστήριξη της Hellenic Seaways Οι Γιατροί του Κόσμου και η Hellenic Seaways ενώνουν τις δυνάμεις τους για τη δημιουργία προγράμματος περίθαλψης και ανακούφισης των προσφύγων / μεταναστών εν πλω. Από τις 15 Ιανουαρίου, μία ομάδα της Οργάνωσης Γιατροί του Κόσμου που αποτελείται από γιατρό, νοσηλευτή, ψυχολόγο, κοινωνικούς λειτουργούς και διερμηνείς επιβαίνει σε καθένα από τα πλοία “Νήσος Μύκονος” και “Νήσος Ρόδος” της Hellenic Seaways που καλύπτουν δρομολόγια στο Βορειοανατολικό Αιγαίο. Οι ομάδες των “Γιατρών του Κόσμου” θα φιλοξενηθούν αρχικά για 3 μήνες στα πλοία, κατά τη διάρκεια των οποίων θα παρέχουν υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης στους δοκιμαζόμενους συνανθρώπους μας. Σημειώνεται ότι τα ιατρεία – νοσοκομεία των πλοίων έχουν οργανωθεί κατάλληλα προκειμένου να εξυπηρετούν επαρκώς την υποστήριξη του προγράμματος. Έτσι, αναμένεται να επιτευχθεί ουσιαστικό αποτέλεσμα ανακουφίζοντας τους συνανθρώπους μας που χρήζουν άμεσης βοήθειας ειδικά κατά τη διάρκεια των αντίξοων συνθηκών του χειμώνα. Στόχος της συνεργασίας Hellenic Seaways και Γιατρών του Κόσμου είναι όλοι οι συνάνθρωποί μας να ταξιδεύουν με ασφάλεια, υπό τις καλύτερες συνθήκες, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά πως η προσφορά και ο εθελοντισμός μπορούν να αποτελέσουν καίρια και σημαντική παρέμβαση στην κάλυψη των βασικών αναγκών αυτών των ανθρώπων. Άλλωστε οι κοινές αξίες της κοινωνικής προσφοράς και της αίσθησης του καθήκοντος τόσο για τους Γιατρούς του Κόσμου όσο και για τη Hellenic Seaways, αποτέλεσαν το σημείο εκκίνησης γι’ αυτή την πρωτοβουλία.
H ζωή και η ιστορία ενός άλλου Ελληνα χωρίς πατρίδα, χωρίς αναγνώριση, χωρίς σπίτι…
Σκέψεις… από μια εθελόντρια Στον τάφο του πάνω είναι γραμμένος μόνο ένας αριθμός: j-59. Και στην κηδεία του μόνο τέσσερις Ελληνες βρεθήκανε. Μια φίλη των τελευταίων χρόνων που τον άκουσε -όσο δεν τον είχε ακούσει κανείς άλλος- μέσα σ’ αυτά τα τριάντα τρία χρόνια του εγκλεισμού, έγραψε σ’ ένα χαρτί που ακούμπησε πάνω στο φέρετρό του: «Εκτοπισμένος, ναύτης, Χριστιανός, κομμουνιστής, μαχητής της ελευθερίας, πολιτικός κρατούμενος, ήρωας». Γιατί είχε όλα τούτα τα αντιφατικά χαρακτηριστικά ο Μίμης Τσαφέντας. Ο γιος του Ρωμιού Μιχάλη Τσαφαντάκη και της Μοζαμβικανής μιγάδας Αμίλια Βίλιανς που γεννήθηκε στο Λορέντζο Μαρκές της Μοζαμβίκης, τον Γενάρη του 1918. Αν και η συνήθης πρακτική ήθελε τα εκτός γάμου “μιχτά” παιδιά να μην αναγνωρίζονται ο Τσαφαντάκης αναγνώρισε τον γιο του και τον έστειλε να τον αναθρέψει η μητέρα του στην Αλεξάνδρεια μια και η Αμίλια είχε πεθάνει πάνω στη γέννα του μικρού Δημήτρη. Κοντά στη γιαγιά μαθαίνει Ελληνικά. Του τραγουδάει, λένε, κρητικά τραγούδια και τον Ερωτόκριτο. Η γιαγιά όμως μεγαλώνει και δεν μπορεί να τον φροντίζει πια.
Ο μικρός Μίμης γυρίζει στον πατέρα του που έχει εν τω μεταξύ παντρευτεί μιαν Ελληνίδα και έχει δημιουργήσει καινούργια οικογένεια. Μετακομίζουν στη Ν. Αφρική. Εκεί μαθαίνει πολύ νωρίς, στα δώδεκά του, πως είναι νόθος. Κι εκεί αντιμετωπίζει τις πρώτες διακρίσεις. Βλέπετε είναι μιγάς. Γι’ αυτό κι ανεπιθύμητος• και από τους λευκούς και από τους μαύρους. Νεαρός εργάτης πια οργανώνεται στο κομουνιστικό κόμμα μια και είναι η μόνη πολιτική οργάνωση που εκείνη την εποχή δέχεται “κολοράτους” για μέλη, αφού ούτε το Νοτιοαφρικανικό Κογκρέσο αναγνωρίζει τους μιγάδες. Ενήλικας πια μπαρκάρει στα καράβια. Είκοσι χρόνια ταξιδεύει σ’ όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης, μαζεύει γνώσεις -μιλούσε λένε οχτώ γλώσσες- και εμπειρίες.
Από μούτσος στα βαπόρια, καθηγητής ξένων γλωσσών, εμπορικός αντιπρόσωπος, σερβιτόρος, ακόμη και αναγνωρισμένος εκπρόσωπος του Μωάμεθ. Το αμερικάνικο καράβι που δουλεύει τορπιλίζεται στον πόλεμο και νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική. Μετά τον πόλεμο εγκαθίσταται για λίγο στην Ελλάδα, μα το ανήσυχο πνεύμα του τον ξεσηκώνει. Μασσαλία, Πορτογαλία, Μοζαμβίκη, Ιορδανία και τέλος το 1964 πάλι Αφρική. Πρώτα στη Μοζαμβίκη και μετά στη Ν. Αφρική. Παντού αποδιωγμένος. Οι συγγενείς του δεν τον αποδέχονται. Η ελληνική κοινότητα τον αγνοεί. Βρίσκει καταφύγιο σε μια μαύρη οικογένεια που τον περιθάλπει και ζητά από το κράτος να αλλάζει τη φυλετική του ταυτότητα. Είχε βλέπετε ερωτευθεί την κόρη της οικογένειας και ήθελε να την παντρευτεί. Όμως στη χώρα αυτή που το απαρτχάιντ βασιλεύει οι γάμοι μεταξύ ατόμων με διαφορετική φυλετική προέλευση είναι απαγορευμένοι. Γι’ αυτό ζητά να καταγραφεί ως μαύρος. Αίτημα που δεν γίνεται δεκτό. Παντού στο περιθώριο. Ούτε λευκός ούτε μαύρος. Την ίδια εποχή αρχίζει να εργάζεται στη βουλή της Ν. Αφρικής ως κλητήρας. Είναι στις 6 Σεπτέμβρη του 1966 που πλησιάζει τον πρωθυπουργό της χώρας Έντρικ Φερβούντ και εκεί μπροστά σε όλους του καταφέρει με μαχαίρι τέσσερα χτυπήματα.
Ο Φερβούντ υποκύπτει στα τραύματά του και ο Τσαφέντας συλλαμβάνεται. Εδώ πρέπει να σημειώσω ότι ο Φερβούντ δεν ήταν κάποιος τυχαίος πολιτικός. Κατά πως μαρτυρεί η λογοτέχνης της ομογένειας Λούλη Καλλίνικος, το απαρτχάιντ υπήρχε και πριν από αυτόν. Αλλά ο Φερβούντ όντας καθηγητής κοινωνιολογίας και δημοσιογράφος έντυσε και καλλώπισε το κατάπτυστο αυτό δόγμα. Ήταν ο θεωρητικός κι ο αρχιτέκτονάς του, ο άνθρωπος που έκανε τα παράλογα της θεωρίας αυτής να φαίνονται λογικά. Το 11% του πληθυσμού οι λευκοί δηλ. να κατέχουν το 85% της γης. Να μην επιτρέπονται οι μεικτοί γάμοι. Οι άνθρωποι να χωρίζονται ανάλογα με τη φυλή τους.
Στην ουσία υπήρχαν οι άρχοντες και με πλήρη δικαιώματα, λευκοί και οι δεύτερης κατηγορίας και με μόνο υποχρεώσεις μαύροι, ασιάτες και κολοράτοι. Ο Τσαφέντας σκοτώνοντας τον έδωσε ένα χτύπημα στα θεμέλια του απάνθρωπου αυτού οικοδομήματος. Και η πράξη του υπήρξε απαρχή του γκρεμίσματος του καθεστώτος του απαρτχάιντ. Ο Μίμης Τσαφέντας ποτέ δεν θα θανατωθεί για την πράξη του παρ’ όλο που από την πρώτη στιγμή δηλώνει: έκανα το καθήκον μου. Σκοτώστε με. Οι υπεύθυνοι δεν θα τον σκοτώσουν. Ούτε καν θα τον δικάσουν. Προτιμούν να τον πούνε ψυχοπαθή και να τον κλείσουν στη φυλακή δίπλα στο κελί των μελλοθανάτων. Για να μην πολιτικοποιηθεί η δολοφονία και οδηγηθεί η χώρα σε άλλα μονοπάτια, λένε κάποιοι. Δεν συνέφερε να γίνει ήρωας ένας τέτοιος άνθρωπος: κολοράτος και με αβέβαιες πολιτικές επιρροές, λένε κάποιοι άλλοι. Από την ημέρα του φόνου το 1966 ως τον θάνατό του το 1999, τριάντα τρία ολόκληρα χρόνια ο Τσαφέντας περιφέρεται από φυλακές σε νοσοκομεία και τέλος, ως είδος μιας υποτυπώδους αναγνώρισης της πράξης του σε ένα ψυχιατρείο αγνοημένος και ξεχασμένος. Ένα πέπλο σκεπάζει την πράξη του.
Το κράτος της Ν. Αφρικής προχώρησε πέρα από το απαρτχάιντ μα κανείς δεν κάνει κάτι γι’ αυτόν τον λησμονημένο. Η ελληνική κοινότητα φοβούμενη μην χάσει τα όποια προνόμιά της αρνείται ότι ο φονιάς είναι Έλληνας. Ακόμα και στην κηδεία του ασκήθηκαν, λέει, πιέσεις για να μην τον θάψει Έλληνας Χριστιανός παπάς. Σε άλλους καιρούς οι τυραννοκτόνοι ήταν ήρωες και η πολιτεία έστηνε γι’ αυτούς μνημεία. Ακόμα και σε νεώτερους χρόνους οι άνθρωποι που θυσιάζονται για το γενικότερο καλό χαίρουν μεγάλου σεβασμού και εκτίμησης. Ο Τσαφέντας αποτελεί μια από τις εξαιρέσεις και η πράξη του θαρραλέα και ανθρωπιστική δεν αναγνωρίστηκε ποτέ όπως της άρμοζε. Σαν να φοβήθηκαν κάποιοι μην τους έκλεβε τη δόξα. Ο Τσαφέντας όλα αυτά τα χρόνια των βασανιστηρίων και της λησμονιάς συνεχίζει να δηλώνει με παρρησία στα ελληνικά: Σκότωσα έναν ανήθικο. Σκότωσα τον νταή τους. Κάποιοι όμως δεν τον έχουν ξεχάσει κι αναγνωρίζουν την οφειλή τους. Στη μεγάλη διαδήλωση του 1976, στο Γιοχάνεσμπουργκ, μια πρόταση ηχεί, δυνατά, σταθερά και φωνές υψώνονται στον αέρα, «Tsafendas inyanga yezizwe». Ο Τσαφέντας απελευθέρωσε το έθνος. Μπεμπ. Α.
Tα στατιστικά ιατρείου από 11-1-2016 έως 15-1-2016 είναι:
ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ ΣΥΝΟΛΟ
ΕΛΛΑΔΑ 29
ΜΑΡΟΚΟ 12
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 8
ΑΙΓΥΠΤΟΣ 4
ΤΥΝΗΣΙΑ 4
ΑΛΒΑΝΙΑ 3
ΣΥΡΙΑ 3
ΙΡΑΚ 2
ΓΕΩΡΓΙΑ 1
ΡΟΥΜΑΝΙΑ 1
ΣΕΡΒΙΑ 1
ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ 1
ΙΟΡΔΑΝΙΑ 1
ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ 1
ΑΛΓΕΡΙΑ 1
ΣΥΝΟΛΟ 72
