» Πρώτη διεθνής είδηση η αποκατάσταση ενός σπουδαίου μνημείου
Αυτή καθαυτή η είδηση είναι ένα σπουδαίο γεγονός. ∆ιεξάγονται στις µέρες µας δύο φονικοί πόλεµοι – παράλληλα µε άλλους εµφυλίους και γενοκτονίες.
Ο ένας αφορά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, µε χρήση πυραύλων και εκατέρωθεν µεγάλες απώλειες εµπολέµων και αµάχων, παρά τη χρήση drones και σιδερένιων θόλων. Πραγµατοποιούνται πλέον και στοχευµένες δολοφονίες αξιωµατούχων. Στα παρασκήνια υπάρχει ένας πολύ επικίνδυνος για την ανθρωπότητα πόλεµος µεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας.
Ένας άλλος ανελέητος πόλεµος διεξάγεται ανάµεσα στο Ισραήλ και τους Παλαιστινίους, καθώς και τις οργανώσεις που τους στηρίζουν. Παρά την προσωρινή ανακωχή, οι βαθιές αιτίες της διαµάχης διατηρούν τον κύκλο βίας ανοιχτό.
Τροµοκρατικές οι οργανώσεις των Παλαιστινίων που δολοφόνησαν τους νέους του Ισραήλ που διασκέδαζαν αµέριµνοι. Αλλά και οι µεγάλες απώλειες των αµάχων Παλαιστινίων, µεταξύ των οποίων και σχεδόν είκοσι χιλιάδες παιδιά, χαρακτηρίζονται από τον ΟΗΕ και τις υπηρεσίες του ως εγκλήµατα πολέµου που διαπράττει το Ισραήλ. Οι στοχευµένες δολοφονίες αξιωµατούχων µε θύµατα και αµέτρητους αµάχους αποτελούν καθηµερινή πραγµατικότητα.
Μέσα στην οδύνη, την απελπισία και την απόγνωσή, καθώς και µπροστά στον κίνδυνο ενός παγκόσµιου, εξολοθρευτικού πυρηνικού πολέµου, η ανθρωπότητα φαίνεται να συγκέντρωσε τις αγαθοποιές δυνάµεις της.
Η ανθρωπότητα φαίνεται να πιάστηκε από την αποκατάσταση και την επαναλειτουργία ενός σπουδαίου µνηµείου πολιτισµού: την αποκατάσταση και επαναλειτουργία της Παναγίας των Παρισίων. Πρώτη διεθνής είδηση, ασφαλώς, θα γίνει και η ανακαίνιση του Μουσείου του Λούβρου µε µια µεγάλη αίθουσα αφιερωµένη στον πίνακα «Μόνα Λίζα».
Η ευαισθησία και η απόγνωση των ανθρώπων τούς έκαναν να πιαστούν από τη σανίδα σωτηρίας του πολιτισµού, αναγορεύοντας την επαναλειτουργία ως πρώτη παγκόσµια είδηση. Αυτό, βέβαια, συνέβη και µε την παρέµβαση των δηµοσιογράφων και των παγκόσµιων µέσων µαζικής ενηµέρωσης.
Ασφαλώς, τα κράτη που δέχονται επιθέσεις και εισβολές έχουν το δικαίωµα να αµυνθούν και να προστατεύσουν τη χώρα τους, την πατρίδα τους και την ίδια την ύπαρξή τους.
Ασφαλώς, όλοι θυµούνται και τιµούν µε ευγνωµοσύνη όλους όσους αγωνίστηκαν και αρκετοί αυτοθυσιάστηκαν για να σωθεί η ανθρωπότητα από τη χιτλερική λαίλαπα.
Όµως, η διαµάχη µεταξύ των δυνάµεων της βαρβαρότητας και του δικαίου του ισχυρότερου, αφενός, και των δυνάµεων του πολιτισµού, της ειρήνης και της δικαιοσύνης, αφετέρου, θα υπάρχει πάντοτε.
Οι τουρίστες στο Παρίσι επισκέπτονται τα µνηµεία του πολιτισµού (Παναγία των Παρισίων, Πύργος του Άιφελ, µουσείο του Λούβρου και αναρίθµητα άλλα). Το ίδιο συµβαίνει και στην υπόλοιπη Γαλλία, σε ολόκληρη την Ευρώπη, την Αµερική, την Ασία, την Αφρική, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία.
Οι τουρίστες –όπως και όλοι οι άνθρωποι– επιθυµούν να έρθουν σε επαφή µε τα µεγάλα και τα µικρά µνηµεία του παγκόσµιου πολιτισµού. Έχουν ανάγκη να δουν από κοντά τις µεγάλες επιτυχίες της ανθρώπινης διάνοιας, της ανθρώπινης εργασίας, της ανθρώπινης τέχνης, της ανθρώπινης ψυχής και να αισθανθούν υπερήφανοι ως άνθρωποι. Θέλουν να ζήσουν τις στιγµές της ανθρώπινης ευτυχίας στη µεγαλειώδη, αλλά και ηρωική, ακόµη και τραγική πορεία του ανθρώπου.
Σε µια εποχή που το περιβάλλον καταστρέφεται από µια ανεξέλεγκτη ανάπτυξη, µε τις φοβερές ανισότητες στο εισόδηµα και µε τους δισεκατοµµυριούχους κλόουν της πολιτικής να χοροπηδούν, να χαίρονται και να χαιρετούν ναζιστικά, µας χρειάζεται η πίστη στον πολιτισµό και η τοποθέτησή του στην κορυφή της επικαιρότητας. Είναι ωσάν να µετέχουµε σε µια πολιτιστική επανάσταση που επιδιώκει την αλληλεγγύη, τη δικαιοσύνη, την ειρήνη και την ευηµερία για όλους τους ανθρώπους.
Ο «πατέρας της Ιστορίας» Ηρόδοτος µάς είπε ότι η ειρήνη είναι προτιµότερη από τον πόλεµο, γιατί στην ειρήνη ο γιος θάβει τον πατέρα, ενώ στον πόλεµο ο πατέρας θάβει τον γιο. Αυτά είπε ο Ηρόδοτος µε ενόραση και σοφία.
Ο σπουδαίος πανεπιστηµιακός Roderick Beaton, που διετέλεσε καθηγητής Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας, αναφέρεται στο τεράστιο µέγεθος της προσωπικότητας του Ηροδότου.
Ο Beaton τονίζει ότι ο πραγµατικός πρωταγωνιστής των Περσικών Πολέµων είναι ο ίδιος ο Ηρόδοτος, αφού χωρίς αυτόν δεν θα γνωρίζαµε τίποτα για τους Περσικούς Πολέµους. ∆εν θα ξέραµε ούτε ότι έγιναν οι Περσικοί Πόλεµοι.
Προς το τέλος αυτού του άρθρου, πρέπει να αναρωτηθούµε ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι που εµπνέονται από τον πολιτισµό και τον στηρίζουν και ποιοι θεωρούνται βάρβαροι και στηρίζουν τη βαρβαρότητα.
Έχοµε ένα πολυσύνθετο πρόβληµα που απαιτεί µια απάντηση που θα φτάσει στο βάθος των πραγµάτων και της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης.
Ο ίδιος ο Ηρόδοτος µάς αναφέρει στην Ιστορία του ότι και οι βάρβαροι έχουν πολιτισµό. Εποµένως, όλοι οι άνθρωποι µπορούν να δηµιουργήσουν και να στηρίζουν τον πολιτισµό, ανάλογα βέβαια και µε τις επικρατούσες συνθήκες.
Ο Καβάφης, που εµπνέεται από την ιστορία και τους µεγάλους ιστορικούς, πηγαίνοντας πέρα από όσα είπε ο Ηρόδοτος, στο ποίηµά του «Περιµένοντας τους βαρβάρους» αναφέρει ότι οι επίσηµοι µιας πολιτείας περίµεναν την άφιξη των βαρβάρων αλλά ότι αυτοί δεν ήρθαν, δεν εµφανίστηκαν.
Ο Καβάφης, προφανώς, µας λέει ότι δεν υπάρχει µια ορισµένη κατηγορία ή µια ορισµένη φυλή βαρβάρων. Όλοι µπορεί να είµαστε βάρβαροι κατά περίπτωση και ανάλογα µε τις συνθήκες στις οποίες θα βρεθούµε.
Είναι λοιπόν φανερό ότι η ευθύνη πέφτει σε εµάς, σε όλους τους ανθρώπους, να ρίξοµε το βάρος µας και την όποια δύναµη έχοµε στη στήριξη του πολιτισµού.
Ο πολιτισµός είναι δηµιούργηµα της ανθρώπινης καθηµερινότητας. Μπορούµε να αγωνιστούµε για την επικράτηση του πολιτισµού απέναντι στη βαρβαρότητα.
*Ο Σήφης Μιχελογιάννης
είναι πρώην βουλευτής Χανίων
