Εβδομήντα χρόνια συμπληρώνονται τον φετινό Αύγουστο από το καλοκαίρι που οι Η.Π.Α. με τη ρίψη ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας προτίμησαν να τερματίσουν με το χειρότερο κατά τη γνώμη μου για την ανθρωπότητα τρόπο το 2ο παγκόσμιο πόλεμο.
Πολλά και διάφορα υπέρ ή εναντίον της πράξης αυτής των Αμερικανών έχουν γραφεί και ειπωθεί από οπαδούς ή πολέμιους της αμερικάνικης εξωτερικής ανά τον κόσμο πολιτικής και δράσης έκτοτε, ιδίως κατά την πολυετή περίοδο του ψυχρού πολέμου Δύσης – Ανατολής (1945 – δεκαετία του 1990).
Το σημερινό μας σημείωμα δε θα αναλωθεί να στηλιτεύσει ως είθισται σε τέτοιες σαν την τωρινή επετείους τις φρικαλεότητες των πολέμων, οι οποίοι με το δίκαιο του ισχυρότερου να επικρατεί διαλύουν τις οικογένειες, καταστρέφουν τα μικρά κράτη και εξαφανίζουν τα αδύναμα έθνη. Ούτε θα εγκωμιάσει την ειρήνη ως παράγοντα αρμονικής συνύπαρξης και υλικής και πνευματικής προόδου ατόμων και λαών. Τα ξέρουμε όλοι και όλα πολύ καλά…
Πρόσφατα, διάβασα το έργο του διάσημου κοινωνιολόγου, γιατρού και ψυχολόγου Βίλχελμ Ράιχ (1897 – 1957) “Η μαζική ψυχολογία του φασισμού”. Θα το βρείτε στις εκδόσεις Μπουκουμάνη και είναι, θαρρώ, πολυποίκιλα ωφέλιμο για κάθε φιλομαθή.
Στη μνήμη, λοιπόν, των αθώων θυμάτων των εκάστοτε πολιτικών αντιπαραθέσεων που σπρώχνουν τους ανθρώπους ως αθύρματα να εμπλέκονται άμυαλοι και άβουλοι σε πολέμους και ανυπεράσπιστοι σε τραγωδίες σαν της Χιροσίμα, θα ήθελα να αφιερώσω ένα μικρό απόσπασμα από το παραπάνω βιβλίο του Ράιχ.
Διαβάζουμε, μεταξύ άλλων, απ’ όσα γράφει ο Β. Ράιχ, στη σελ. 279 τα εξής κι ας προσπαθήσουμε να τα έχουμε πάντα μέσα μας εάν θέλουμε να μην αφήνουμε έγκαιρα κανέναν να μας καταπιέζει και να σπέρνει προς ίδιον συμφέρον ζιζάνια πολέμων στη ζωή μας για να μας εξουσιάζει ως αφεντικό ή αυθεντία : «Τώρα το καθήκον του αληθινά δημοκρατικού – επαναστατικού κινήματος είναι ακριβώς να καθοδηγήσει (κι όχι να “διοικήσει” απ’ τα πάνω!) τις ανθρώπινες μάζες, που με τη μακραίωνη καταπίεση της ζωής έχουν γίνει άβουλες, ακριτικές, βιοπαθολογικές και υπάκουες, έτσι ώστε ν’ αντιλαμβάνονται αμέσως κάθε καταπίεση και να μάθουν να την αποτινάζουν έγκαιρα, τελειωτικά και αμετάκλητα. Είναι πιο εύκολο να προλάβουμε μια νεύρωση, παρά να τη θεραπεύσουμε. Είναι πιο εύκολο να διατηρηθεί υγιής ένας οργανισμός, παρά να απελευθερωθεί από μια ασθένεια. Είναι επίσης πιο εύκολο ένας κοινωνικός οργανισμός να διατηρηθεί απρόσβλητος από δικτατορικούς θεσμούς, παρά να τους παραμερίσει […]».
Και κατόπιν τούτων, συμπληρώνω και εγώ: Είναι, φρονώ, ευκολότερο ενωμένος ο λαός να ορθώνει το ανάστημά του και, παρά τα διάφορα εμπόδια, να αρχίζει να ετοιμάζεται πώς θα αντιπαλέψει μιαν καταιγίδα μόλις αχνοβλέπει τα σύγνεφα να γεμίζουν μαυρισμένα τον ουρανό, παρά να προφυλαχθεί εκ των υστέρων όταν έρθει ο κατακλυσμός και τον βρει διχασμένο κι απροετοίμαστο… Και ο νοών νοείτω και έχων ώτα ακουέτω…
*φιλόλογος
