Για μια σύγχρονη επαλήθευση αυτού του αρχαίου γνωμικού επικαλούμαι την προσοχή σας, αγαπητοί αναγνώστες.
Λίγο πριν από το Πάσχα του περασμένου χρόνου, με συνοπτικό σημείωμά μου ενημέρωσα τον Εξοχότατο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο για δυο προτάσεις μου: α) Η Αγροτική Φυλακή της Αγυιάς, το φριχτό κολαστήριο της Κρήτης κατά τη γερμανο-ιταλική κατοχή να κηρυχθεί σε εθνικό διατηρητέο Μνημείο και β) Να δημιουργηθεί επιτέλους το Μουσείο της Μάχης της Κρήτης, της Κατοχής και της Αντίστασης. Ο κ. Πρόεδρος ζήτησε αμέσως να τον επισκεφθώ προς συζήτηση των θεμάτων αυτών. Έκρινα πως για τόσο σοβαρά ζητήματα δεν θα ήταν σωστό να πάω μόνος. Παρακάλεσα και ευαρεστήθηκαν να λάβουν μέρος στην αποστολή εκείνη ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Βουλγαράκης, ο Δήμαρχος κ. Βάμβουκας και από την Αθήνα ο Καθηγητής κ. Πρωτοπαπαδάκης και η Δικηγόρος κ. Καψωμένου (3/5/2018).
Στη διάρκεια μιας μακράς συζήτησης, ο κ. Πρόεδρος χαιρέτησε εκθύμως και τις δυο προτάσεις, μας πρότεινε τη σύσταση Αστικής, μη κερδοσκοπικής Εταιρείας, που θα χειρισθεί «αυτή την ιερή υπόθεση», όπως είπε, και μας εξουσιοδότησε να ορίσουμε στο Καταστατικό της Εταιρείας, ότι Επίτιμος Πρόεδρός της θα είναι ο εκάστοτε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας (έτσι και έγινε) και ότι ο ίδιος θα είναι στη διάθεσή μας για ό,τι χρειασθεί.
Ακολούθησε σύντομη συζήτηση της ομάδας αυτής στην Πλατεία Συντάγματος, κατά την οποία ο κ. Δήμαρχος αυτοβούλως προσφέρθηκε να εξασφαλίσει στην Εταιρεία κατάλληλο, επιπλωμένο και πλήρως εξοπλισμένο Γραφείο, καθώς και το αναγκαίο χρηματικό ποσό για την κάλυψη των αρχικών δαπανών.
Ακολούθησε η κατά Νόμον σύσταση της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ (συνοπτικά: Εταιρεία) και συγκροτήθηκαν τα δυο Συμβούλιά της (Διοικητικό και Εποπτικό). Παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις ωστόσο, ο κ. Δήμαρχος, αν και ανανέωνε την υπόσχεσή του, δεν κατάφερε δυστυχώς να την εκπληρώσει. Ο Σεβασμ. Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου κ. Δαμασκηνός πρόθυμα διέθεσε στην Εταιρεία δωμάτιο, για προσωρινή στέγαση του Γραφείου μας.
Δεν χρειάστηκαν περισσότερα από λίγα λεπτά της ώρας για τηλεφωνική επικοινωνία μου με τον Πρόεδρο της Τράπεζας Χανίων κ. Μιχαήλ Μαρακάκη για να αναλάβει τη λύση του προβλήματος. Με τον ίδιο και τον κ. Ιάσονα Πούλακα, νόμιμους εκπροσώπους της «ΒΙΟΧΥΜ», υπέγραψα ήδη ΣΥΜΒΑΣΗ ΧΡΗΣΙΔΑΝΕΙΟΥ. Και το Σάββατο, 8η τρέχοντος, το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας μας συνεδρίασε επιτέλους σε Γραφείο που καλύπτει πλήρως και αξιοπρεπώς όχι μόνο τις σημερινές μας ανάγκες, αλλά και τις διαρκώς αυξανόμενες. Πρόκειται για ολόκληρο τον δεύτερο όροφο (περίπου 200 τ. μ.) ενός κτηρίου στην περιοχή της Αγιάς, δηλαδή στον πλέον κατάλληλο για την Εταιρεία μας τόπο!
Επαλήθευση του γνωμικού: Έτσι επαληθεύθηκε στην περίπτωση αυτή απολύτως το γνωμικό. Το κακό ήταν η μη εκπλήρωση της δέσμευσης του κ. Δημάρχου. Αυτό το κακό, που μας ταλαιπώρησε πολύ, οδήγησε στο καλό, δηλαδή σε ένα κατά πάντα κατάλληλο Γραφείο!
Κατά την πρόσφατη, ως άνω, συνεδρία του το Διοικ. Συμβούλιο της Εταιρείας αποφάσισε ομόφωνα να ανακοινώσει δια του Τύπου τα ακόλουθα, προς ενημέρωση του κοινού:
1. Εκφράζομε την ευγνωμοσύνη μας προς τον κ. Μαρακάκη. Αντιλήφθηκε αμέσως τη μεγάλη αποστολή της νεοσύστατης Εταιρείας και ικανοποίησε άμεσα το αίτημά μας με τη δωρεάν διάθεση εξαίρετου χώρου. Ομοίως ευχαριστούμε τον κ. Πούλακα για τη συνυπογραφή της σύμβασης και όλους εκείνους που βοήθησαν στον καθαρισμό και την ετοιμασία του χώρου.
2. Ευχαριστούμε την Περιφέρεια Κρήτης και τον Περιφερειάρχη κ. Αρναουτάκη για την άμεση ικανοποίηση αιτήματός μας, που διαβιβάσαμε δια της Αντιπεριφέρειας Χανίων, για την κάλυψη των δαπανών εξοπλισμού του Γραφείου.
3. Η Εταιρεία έχει ορίσει ως πρώτη προτεραιότητά της την ανάδειξη του ρόλου της Αγιάς τον καιρό της Κατοχής. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης και τη Διεύθυνση της Φυλακής, την Περιφέρεια Κρήτης, μέλη της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πολυτεχνείου Κρήτης, την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων, το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Κρήτης και άλλες αρμόδιες Υπηρεσίες θα αξιοποιηθούν πρώτα τα Κελιά των Μελλοθανάτων και άλλοι προσιτοί χώροι, υπηρετικοί των αναγκών της Εταιρείας.
4. Ο λαός της Κρήτης και οι Όπου Γης Κρήτες θα θέλαμε να γνωρίζουν ότι ζητούμε τη συμπαράστασή τους στο έργο αυτό. Είναι ανάγκη να υπάρξει ολοκληρωμένη εικόνα της Αγιάς, αυτού του φριχτού κολαστηρίου της Κρήτης, κατά την κατοχική περίοδο. Κάθε οικογένεια, μέλος της οποίας δοκιμάσθηκε ή θανατώθηκε στην Αγιά ή μέσω της Αγιάς κάπου στα ξένα, θα χρειασθεί να βοηθήσει την Εταιρεία στην προσπάθεια ακριβούς καταγραφής, όταν θα είμαστε έτοιμοι να αρχίσουμε αυτή τη δύσκολη προσπάθεια. Στο Συμβούλιο συζητήσαμε την ιδέα ανέγερσης ιερού ναού στη μνήμη των θυμάτων της Αγιάς, σκέψη για την οποία θα χρειασθούμε και τη γνώμη άλλων.
5. Όσον αφορά στον Μνημειακό χώρο της Συκολιάς: Στις 12 Δεκεμβρίου 2018 συμφώνησα με τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Α. Βουλγαράκη, να ασχοληθεί η Εταιρεία με τη διόλου ευχάριστη αυτή υπόθεση, εφ’ όσον υπάρξει η αναγκαία βούληση της Πολιτείας να αποκαταστήσει τις μεγάλες και θλιβερές ζημίες του χώρου και να ολοκληρώσει το έργο, συμπεριλαμβανομένου και μουσειακού τμήματος, στη διαμόρφωση, τον εμπλουτισμό και τη λειτουργία του οποίου πρόθυμα θα συνεργήσει και η Εταιρεία μας. Ως δείγμα θετικής προοπτικής από την πλευρά της Πολιτείας θα βλέπαμε την άμεση προφύλαξη του χώρου από περαιτέρω βανδαλισμούς, την αποκατάσταση ζημιών, ακόμη και την απαγόρευση προσέγγισης στη δύστηνη αυτή περιοχή, ώστε να μη συνεχίζεται ο ευτελισμός της Κρήτης και ολόκληρης της χώρας.