■ Λίγα λόγια… κυρίως για τα σκοτωµένα εργαζόµενα παιδιά
Όχι µόνο την παγκόσµια ηµέρα µνήµης θυµάτων τροχαίων ατυχηµάτων, αλλά και κάθε µέρα, χρήσιµο είναι και για τη δική µας ασφάλεια να φέρνουµε στη σκέψη µας εκτός από τα γνωστά αγαπητά µας πρόσωπα που έχουµε χάσει στους δρόµους και τις χιλιάδες θύµατα του αιµατηρού πολέµου στην άσφαλτο, αλλά και τους νέους, ιδίως αυτούς που εργάζονται και σκοτώνονται τόσο άδικα σε τροχαία ατυχήµατα.
Παγκοσµίως, το 31% επί του συνόλου των θανάτων από τροχαία ατυχήµατα είναι έφηβοι και νέοι ενήλικες από 17 έως 35 ετών. ∆ηλαδή σε όλο τον κόσµο περίπου 400.000 ζωές νέων ανθρώπων χάνονται ετησίως στους δρόµους και περισσότερες χιλιάδες µένουν ανάπηροι ισοβίως. Όµως τα νούµερα αυτά είναι ανώνυµα και δεν αντανακλούν τον ανθρώπινο πόνο και την ανείπωτη δυστυχία στις οικογένειες των θυµάτων.
Ας σκεφτούµε ιδιαίτερα τα παιδιά θύµατα τροχαίων εδώ στην Κρήτη, ιδίως τα εργαζόµενα νέα παιδιά, όπως τα τρία αυτά που δούλευαν ως σερβιτόροι όλη τη νύχτα και το πρωί άυπνα σκοτώθηκαν στον ΒΟΑΚ τον περασµένο Αύγουστο: τον 19χρονο Νίκο, τον 20χρονο Θοδωρή και τον 15χρονο Αλέξανδρο.
Και στο Ρέθυµνο έχουν παρόµοια χάσει τη ζωή τους εργαζόµενοι φοιτητές και φοιτήτριες τα προηγούµενα χρόνια, µε τελευταία την εργαζόµενη φοιτήτρια φιλολογίας ∆ήµητρα η οποία σκοτώθηκε στην οδό Σταµαθιουδάκη τον Αύγουστο του 2020 επιστρέφοντας από το νυχτοκάµατο (βλέπε το σηµείο στη φωτογραφία), όπως και η Άννα, εργαζόµενη φοιτήτρια της Κοινωνιολογίας η οποία σκοτώθηκε στην παραλιακή λεωφόρο αρκετά χρόνια πριν.
∆ύο ερωτήµατα:
1. Γιατί η τεχνολογία που κάνει θαύµατα σε πολλά πεδία δεν έχει ακόµη κατασκευάσει ένα ασφαλές αυτοκίνητο και αυτό παραµένει περισσότερο θανατηφόρο και από τα πυροβόλα όπλα;
Η απάντηση αφορά τα συµφέροντα και τα κέρδη των εταιρειών που τα θέτουν πάνω από την ανθρώπινη ζωή. Ακόµα και το ChatGPT µου επιβεβαίωσε ότι: «οι βιοµηχανίες καθυστερούν την ενσωµάτωση νέων τεχνολογιών ασφαλείας (όπως τα αυτόµατα φρένα ή τα συστήµατα αποφυγής σύγκρουσης) γιατί η αγορά δεν τα απαιτεί άµεσα ή και γιατί οι καταναλωτές δεν είναι πάντα διατεθειµένοι να πληρώσουν περισσότερο για αυτές τις δυνατότητες»!
Nα προσθέσουµε και τη βαριά αµέλεια των κυβερνήσεων να δώσουν προτεραιότητα στη δραστική µείωση των θανάτων από τροχαία ατυχήµατα ή τροχαία εγκλήµατα σε αρκετές περιπτώσεις.
2. Γιατί στην Κρήτη έχουµε ήδη 56 νεκρούς(!) ενώ ακόµα δεν έχει ολοκληρωθεί το 2024, τους περισσότερους στον τριτοκοσµικό λίαν επικίνδυνο ΒΟΑΚ, που θ’ αργήσει ν’ αντικατασταθεί από ένα νέο και ασφαλέστερο δρόµο;
Το σύνθετο αυτό πρόβληµα είναι πρώτιστα πολιτικό και φταίµε και όλοι εµείς που οδηγούµε και κινδυνεύουµε στην Κρήτη, οι οποίοι διαχρονικά ανεχόµαστε παθητικά το αιµατοβαµµένο αυτό πρόβληµα ως κανονικότητα χωρίς να πιέζουµε ή και να απαιτούµε να τιµωρηθούν οι ανευθυνο-υπεύθυνοι σε όλα τα διοικητικά επίπεδα .
Με δεδοµένα τα παραπάνω, στο σχετικό τρίπτυχο όχηµα β. οδικό δίκτυο γ. οδηγός δεν µένει παρά να προσπαθούµε να αλλάξουµε τη δική µας οδηγική συµπεριφορά, γιατί οι περισσότεροι από εµάς µπορεί να µην είµαστε µεθυσµένοι ή άυπνοι όταν οδηγούµε, αλλά συνήθως είµαστε ΒΙΑΣΤΙΚΟΙ , και ο βιαστικός οδηγός, δηλαδή όλοι εµείς, είναι ο πιο συνηθισµένος επικίνδυνος οδηγός. Στον τρόπο ζωής µας σπαταλάµε άπειρο χρόνο κοιτώντας µικρές ή µεγάλες ανούσιες οθόνες και υπολογίζοµε εντελώς λάθος τον απαιτούµενο χρόνο για να οδηγήσουµε και να φτάσουµε µε ασφάλεια στον προορισµό µας.
Έτσι βιαζόµαστε και αυξάνουµε την ανάγκη για µεγαλύτερη ταχύτητα χωρίς να υπολογίζουµε τον κίνδυνο. Συχνά λέµε: έλα, σε 5’ λεπτά θα είµαι εκεί! Κι όµως σε ένα λεπτό µπορεί να συµβεί ένα ανεπανόρθωτο κακό.
Η αγνόηση κινδύνου και η έλλειψη χρόνου µας µεταµορφώνουν σε επικίνδυνους οδηγούς µέσα σε ένα επικίνδυνο οδικό δίκτυο µε πλειάδα άλλων επικίνδυνων οδηγών και µε πάρα πολλά ασυντήρητα αυτοκίνητα.
Συνεπώς, η επίγνωση του κινδύνου, η πρόληψη συντήρησης του οχήµατος, αλλά και η διάθεση άφθονου χρόνου για την όποια διαδροµή µας µπορούν να κάνουν την οδήγησή µας πιο ασφαλή, ιδίως τώρα που λόγω βροχής θα συµβούν ΣΙΓΟΥΡΑ πολλά τροχαία ατυχήµατα στα γνωστά επικίνδυνα σηµεία.
Ας τελειώσω µε τους εργαζόµενους νέους. Εκτός από τους ίδιους, οι εργοδότες τους οφείλουν να αναλάβουν την ευθύνη της ασφάλειάς τους. Κι εµείς τώρα που χειµωνιάζει ας µην απαιτούµε γρήγορη παράδοση φαγητού σε κακές καιρικές συνθήκες που µπορεί να σκοτώσουν τους διανοµείς.
Και µια ζωή να σωθεί αξίζει!
ΥΓ. Τα περισσότερα από τα λόγια αυτά ειπώθηκαν στο τέλος της επιµνηµόσυνης δέησης για τα θύµατα της ασφάλτου από την Πρωτοβουλία Πολιτών Ρεθύµνου για την Πρόληψη Τροχαίων Ατυχηµάτων, που τελέστηκε από τον Σεβασµιότατο Μητροπολίτη Ρεθύµνου κ. Πρόδροµο στην Ιερά Μονή Πέτρου και Παύλου στου Γάλλου Ρεθύµνου την Κυριακή 17.11. 2024. Και ο Πρόεδρος της Πρωτοβουλίας κ. Γ. Καραβιώτης και ο Σεβασµιότατος εκφώνησαν σχετικούς λόγους.
*Ο Μηνάς Σαµατάς είναι οµότιµος καθηγητής Κοινωνιολογίας και µέλος της Πρωτοβουλίας Πολιτών Ρεθύµνου για την πρόληψη τροχαίων ατυχηµάτων