Παγκόσμια Ημέρα Αποταμιεύσεως (μαθητικές αναμνήσεις)

Την 31η Οκτωβρίου εορτάζεται η “Παγκόσμια Ημέρα Αποταμιεύσεως”. Σε καιρούς κατά τους οποίους η υπερφορολόγηση δεν επιτρέπει την οποιαδήποτε αποταμίευση, δεν μπορούμε παρά να στρέψουμε νοσταλγικά την σκέψη μας προς τα μαθητικά μας χρόνια…
Τον Οκτώβριο του 1972 ο αείμνηστος δάσκαλός μας Εμμανουήλ Αναστασάκης, μάς είπε ότι πρέπει να γράψομε μία έκθεση για την αποταμίευση στο σπίτι και να τη φέρομε στο σχολείο. Αφού παραδώσαμε τις εκθέσεις, αυτές αξιολογήθηκαν και κάποια μέρα ανακοινώθηκαν οι δύο καλύτερες, οι οποίες θα έπαιρναν, η κάθε μία, ως βραβείο τον κουμπαρά του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και ένα βιβλιάριο με κατάθεση 100 δραχμών.
Παρ’ ότι ήμουν υπάκουος και πειθαρχημένος μαθητής, αντέδρασα με τέτοιο επαναστατικό τρόπο που ο ακριβοδίκαιος δάσκαλός μας εντυπωσιάστηκε. Δεν είπε τίποτε.
Ετσι, ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση, μία μέρα όταν μπήκαμε στην τάξη μάς λέει:
«Τώρα θα γράψετε μία έκθεση για την αποταμίευση!».
Το επιχείρημά μου ότι άλλοι γράφανε για άλλους τις εκθέσεις στο σπίτι, τον είχε πείσει!
Αφού έγραψα την έκθεση, άρχισα να την αντιγράφω για “το αρχείο” μου. Δεν πρόλαβα να την αντιγράψω ολόκληρη. Παρ’ όλα αυτά σήμερα, 46 έτη μετά, διαβάζω τα εξής:

«3ον Δημοτικόν Σχολείον Χανίων
Τάξις Στ’. Αριθμός 18.
Κωνσταντίνος Κνιθάκης του Κωνσταντίνου
Εν Χανίοις τη 31η Οκτωβρίου 1972
Έκθεσις
Η Αποταμίευσις
Μετά τον πόλεμο η 31η Οκτωβρίου έχει καθιερωθή για τον εορτασμό της Αποταμιεύσεως.
Από πολύ μικρό παιδί μού άρεσε η ωραία πράξις της Αποταμιεύσεως! Δεν πρέπει να υποθέσωμεν ότι η ωραία αυτή πράξις είναι τέκνον της φιλαργυρίας.
Ναι, αλλά Αποταμίευσιν εννοούμεν την φύλαξιν των καλώς αποκτημένων περισσευμάτων μας.
«Χρήματα λέγει ο σοφός Σόλων, επιθυμώ να έχω αλλά να τα αποκτήσω αδίκως δεν θέλω, διότι θα πέση κατ’ εμού η θεία δίκη».
Τώρα, ας εισέλθωμεν στο κύριο μέρος και ας εξετάσωμεν από τι αποτελείται.
Η Αποταμίευσις έχει ως πηγή το μεγάλο πλεονέκτημα του ανθρώπου την υπομονή.
Κάποια δημώδης ποίησις έκανε το παρακάτω δίστιχο:
“Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι!”
Οπως εις την φύσιν υπάρχουν σπάταλοι και φιλάργυροι άνθρωποι, έτσι υπάρχουν και ζώα.
Είναι γνωστός ο παρακάτω διδακτικός μύθος.
Το τι έπαθε ο σπάταλος τζίτζικας, όταν τα φύλλα των δένδρων έπεσαν και η παγωνιά απλώθηκε και ο τζίτζικας εκτύπησεν την θύραν του μύρμηγκος και την απλήν απάντησι που πήρε.
Όπως σπάταλα ζώα έτσι και με μετριοφροσύνη.
Όταν ο εργατικός μύρμηξ μεταφέρει υπό τον καυστικόν ήλιον του θέρους εις την στερεάν και με κόπους φτιαγμένη φωλεάν του τους καρπούς της κοπιώδους εργασίας του, δεν κάνει τίποτε άλλο από την ωραίαν πράξιν της αποταμιεύσεως.
Καθώς και η εργατική μέλισσα όταν πετάει από λουλούδι σε λουλούδι για να πάρει τον μυρωμένον χυμό των λουλουδιών κάνει αυτή την περήφανον πράξιν δια τον εαυτόν της.
«Η αποταμίευσις είναι μήτηρ της τιμιότητος, αδελφή της φαιδρότητος και της υγείας» λέγει ο Τζόνσον.
“Μη δαπανάν παρά καιρώ” έλεγε ο Πυθαγόρας!
Βλέπομεν με τις δύο σοφές αυτές προτάσεις τις δύο δυνατές πηγές της αποταμιεύσεως. Πρέπει λοιπόν να ακολουθήσωμεν την ωραίαν πράξιν του μύρμηγκος και όχι του τζίτζικος…»
Πάντως, οι άλλες εκθέσεις πρέπει να ήταν πολύ χάλια, γιατί η έκθεση αυτή πήρε το β’ βραβείο!
Πρώτο βραβείο πήρε η έκθεση της συμμαθήτριάς μου Μαρίας Καρδαμάκη, σημερινής ιατρού.
Άλλες εποχές, άλλα ήθη!