Η σημερινή ημέρα είναι ξεχωριστή, διότι έχει θεσπιστεί ως διεθνής ημέρα ενός αντικειμένου που χρησιμοποιούν οι λίγοι και διαφορετικοί συμπολίτες μας. Αφενός λίγοι, διότι αποτελούν μία μικρή ομάδα του παγκόσμιου πληθυσμού, αφετέρου διαφορετικοί, καθότι έχουν την ιδιαιτερότητα να μην χρησιμοποιούν την όρασή τους για να κινούνται μόνοι και ανεξάρτητοι στον χώρο.
Οπως πιστεύω καταλάβατε πως αναφέρομαι στους συνανθρώπους μας με σοβαρά προβλήματα όρασης ή τυφλούς, οι οποίοι θεωρούν το εορταζόμενο βοήθημα ως ένα επιπλέον όργανο του σώματός τους. Δικαίως οι χρήστες του λευκού μπαστουνιού έχουν την πεποίθηση ότι το προαναφερθέν πράγμα οφείλεται για την ανεξαρτησία, την ισορροπία, την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους και τον τρόπο ζωής τους, αλλά και την ισότητα των άλλων απέναντι σε αυτούς.
Γι’ αυτό θα προσπαθήσουμε στις επόμενες παραγράφους να εξηγήσουμε, πρώτον, πώς οι προαναφερθείσες έννοιες συνδέονται με το μαγικό λευκό ραβδί και δεύτερον, την πολύτιμη συνεισφορά, την οποία κατέχει στην καθημερινή ζωή ενός χειριστή του. Κάποτε, αν λέγαμε στους γύρω μας πως υπάρχει τρόπος να μετακινούνται μόνοι τους οι τυφλοί ή τα άτομα με ελάχιστη όραση μέσα στις πόλεις με ασφάλεια και χωρίς φόβο των ίδιων ή αγαπημένων τους προσώπων, θα μας περνούσαν για τρελούς. Αντιθέτως, σήμερα για αρκετούς ανθρώπους αποτελεί μια απτή πραγματικότητα. Η αιτία είναι το λευκό μπαστούνι, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του να βρίσκονται όπου επιθυμούν, όταν θέλουν και τη στιγμή που πρέπει. Το συγκεκριμένο βοήθημα διδάσκεται από ειδικούς εκπαιδευτές στα άτομα που θα χρειαστούν τις υπηρεσίες του.
Εχει λευκό χρώμα για να το ξεχωρίζουν οι βλέποντες και συνήθως είναι κατασκευασμένο από αλουμίνιο. Καλό είναι οι χρήστες του να μαθαίνουν τον χειρισμό του από μικρή ηλικία, ώστε να αποκτούν γρήγορα εμπειρία, χωρίς όμως να τους πιέζουν οι συγγενείς και οι φίλοι. Εύκολο στη χρήση είναι και για όσους θα χρειαστούν την υπηρεσία του σε μεγαλύτερη ηλικία. Το μαγικό λευκό ραβδί προστατεύει κάθε χρήστη του από τους κινδύνους που υπάρχουν στον διάβα κάθε πεζού, όπως είναι οι λακκούβες και τα σκαλιά των υπογείων. Ακόμη σου δείχνει τον δρόμο, τον χώρο και τον τρόπο με τον οποίο θα διασχίσεις ένα πεζοδρόμιο, με οδηγό όδευσης για τυφλούς ή χωρίς, με εμπόδια που τοποθέτησαν ασυνείδητοι συμπολίτες σου, όπως είναι τα μηχανάκια, αυτοκίνητα, τραπεζοκαθίσματα των καταστημάτων και τα λοιπά. Επίσης, σε βοηθά να ανέβεις και να κατεβείς σκαλιά, να μπεις στο λεωφορείο, στο μετρό, στο καράβι και στο αεροπλάνο. Τέλος, χωρίς την υπηρεσία του δεν θα είχες τη δυνατότητα να διασχίσεις δρόμο ή σταυροδρόμι ειδικότερα, εάν δεν έχουν τοποθετηθεί στα φανάρια συσκευές που παράγουν ηχητικό σήμα για τη διευκόλυνση των ανθρώπων με πρόβλημα όρασης, όπως συμβαίνει στην πόλη μας ή αν έχει τοποθετηθεί, να μην βρίσκονται σε λειτουργία.
Ως πρώτο συμπέρασμα γίνεται ξεκάθαρο πως το προαναφερόμενο εργαλείο, αφενός είναι ο μοναδικός σύμμαχος των ατόμων με πρόβλημα όρασης, μέσα στις αφιλόξενες πόλεις, που αναγκάζονται να ζήσουν και αφετέρου ότι το λευκό μπαστούνι είναι ένα εργαλείο, το οποίο εγγυάται την ανεξαρτησία σου από τους υπόλοιπους, παρέχει την υπηρεσία του διαρκώς, εφόσον δεν το σπάσει κάποιος απρόσεκτος συμπολίτης σου με τα ποδιά του και σε προστατεύει από τους φυσικούς ή τεχνητούς κινδύνους που θα συναντήσεις στην καθημερινή ζωή.
Ομως, το λευκό μπαστούνι δεν επικουρεί μόνο την καθημερινή μετακίνηση και εγγυάται την ανεξαρτησία, αλλά συμβάλλει στην ισορροπημένη ανάπτυξη της προσωπικότητας και του τρόπου ζωής κάθε ατόμου που το χειρίζεται, διότι ο χρήστης του είναι ελεύθερος να κάνει όλες τις δραστηριότητες που πράττει κάθε άνθρωπος χωρίς δυσκολία στην όραση. Ετσι, δεν μένει εγκλωβισμένος στο σπίτι του ούτε ζει μια ασυνήθιστη καθημερινή ζωή. Αναπτύσσει τις δεξιότητές του, χρησιμοποιεί υπολογιστή, κινητό τηλέφωνο, παίζει επιτραπέζια, σκάκι, χαρτιά και τα λοιπά. Συμμετέχει ενεργά στην κοινωνία, πηγαίνοντας σχολείο, σπουδάζοντας, δουλεύοντας βιώνει μια απλή, καθημερινή ζωή, όπως όλοι με τις ευχάριστες και τις δυσάρεστες στιγμές και τις επιτυχίες ή τις αποτυχίες, τις οποίες επιφυλάσσει η ζωή. Από τα παραπάνω καταλαβαίνουμε πως οι χρήστες του λευκού μπαστουνιού αποτελούν απλούς, καθημερινούς ανθρώπους, που μεγαλώνουν με τις ίδιες συνθήκες διαβίωσης με το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο.
Τέλος, προσωπικά θεωρώ πως το λευκό μπαστούνι και ο εορτασμός του την 15η Οκτωβρίου συμβολίζουν την ισότητα μεταξύ των ανθρώπων με προβλήματα όρασης ή τυφλών, με τους βλέποντες. Οι λόγοι είναι απλοί, η όραση του χρήστη του λευκού μπαστουνιού είναι το ίδιο το λευκό μπαστούνι.
Συμπερασματικά, το λευκό μπαστούνι εξασφαλίζει στον χρήστη του ανεξαρτησία, ισορροπημένη ανάπτυξη προσωπικότητας και διαβίωσης, αλλά και τον καθιστά ισότιμο μέλος στην κοινωνία.
*δικηγόρος, μεταπτυχιακός φοιτητής Δημοσίου Δικαίου Νομικής Αθηνών
Σημ.: Οι φωτ. από το Αρχείο των “Χ.Ν.” που πλαισιώνουν το κείμενο είναι από το δισέλιδο ρεπορτάζ του Γ. Κώνστα με τίτλο “Αφιλόξενη πόλη για ΑμεΑ και τυφλούς”, που δημοσιεύθηκε στις 9 Αυγούστου 2014 και στο οποίο γινόταν αναφορά στην «ανεπάρκεια υποδομών και στην νοοτροπία των πολιτών που βάζουν εμπόδια στη μετακίνηση τυφλών, ΑμεΑ» και όχι μόνο μέσα στην πόλη. Μία κατάσταση που απεικονίζεται και στις φωτ. όπου ο Μάνος Τσιτσιριδάκης κινείται με το λευκό του μπαστούνι σε κάποια από τα δύσβατα σημεία του κέντρου της πόλης μας.
