Σε παγκόσμιους “φονιάδες” έχουν εξελιχθεί τρία “έξυπνα” μικρόβια που έχουν αναπτύξει αντοχή στα αντιβιοτικά. Πρόκειται για τα πολυανθεκτικά βακτήρια κλεμπσιέλα, ακινετοβακτήριο και την ψευδομονάδα.
Σύμφωνα με υπολογισμούς, μόνο στην Ελλάδα τα βακτήρια αυτά σκοτώνουν κάθε χρόνο, 1000 ανθρώπους. Τα βακτήρια αυτά εκτός από τις… ζωές που παίρνουν στοιχίζουν και πολύ ακριβά για την ελληνική οικονομία. Το κόστος της αντιμετώπισης των νοσοκομειακών λοιμώξεων στον ελλαδικό χώρο ανέρχεται στα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον πλήττουν και τον τουρισμό στη χώρα μας καθώς η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις μεταξύ των χωρών με μικροβιακή αντοχή στον ευρωπαϊκό χώρο, πράγμα που αποτρέπει την έλευση κάποιων τουριστών από τον φόβο μήπως προσβληθούν από κάποιο πολυανθεκτικό μικρόβιο.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν στη διάρκεια του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης στην Εσωτερική Παθολογία, με διεθνή συμμετοχή, το οποίο διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
Η μικροβιακή αντοχή δεν είναι μόνο πρόβλημα της Ελλάδας, αλλά ένα παγκόσμιο πρόβλημα επεσήμανε σε διάλεξη που έδωσε μέσω skype o αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο Wollongong της Αυστραλίας και διευθυντής του Τμήματος Λοιμώξεων του Νοσοκομείου Wollongong, Σπυρίδων Μυγιάκης. Τα βακτήρια, όπως ανέφερε, έχουν στελέχη ανθεκτικά, πολυανθεκτικά ή έχουν εκτεταμένη αντοχή και ορίζονται πλέον όπως και η φυματίωση, ενώ η θνητότητα είναι μεγάλη και ο κίνδυνος θανάτου είναι σχεδόν διπλάσιος όταν ο ασθενής έχει προσβληθεί από πολυανθεκτικό στέλεχος.
«Τα μικρόβια είναι πολύ έξυπνα. Για κάθε μηχανισμό δράσης αντιβιοτικού υπάρχει και ένας μηχανισμός αντίδρασης από τα μικρόβια τα οποία επιβιώνουν ανταγωνιζόμενα το ένα το άλλο. Αναπτύσσουν αντοχή και σκοτώνουν τα άλλα που είναι γύρω τους. Το χειρότερο είναι ότι τα μικρόβια έχουν μια “αλληλεγγύη” και όταν αναπτύξουν ανθεκτικότητα τη μεταφέρουν το ένα στο άλλο και ταυτόχρονα αναπτύσσουν αντοχή στα αντιβιοτικά» ανέφερε ο κ. Μυγιάκης. Παράλληλα επεσήμανε ότι οι άνθρωποι παρότι δεν παίρνουν άμεσα αντιβιοτικά, τα προσλαμβάνουν έμμεσα καταναλώνοντας προϊόντα από ζώα στα οποία έχει δοθεί αντιβίωση για την προαγωγή και την ανάπτυξή τους, πράγμα που συμβάλλει στην αντιμικροβιακή αντοχή. Ο μόνος τρόπος για να προφυλαχτούμε, σύμφωνα με τον κ. Μυγιάκη, είναι το πλύσιμο των χεριών, η τήρηση των κανόνων υγιεινής και η συνετή χρήση των αντιβιοτικών.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
«Έχει υπολογιστεί από μελέτες μας ότι στην Ελλάδα περίπου 1.000 άτομα τον χρόνο πεθαίνουν από τρία πολυανθεκτικά βακτηρίδια, την κλεμπσιέλα, το ακινετοβακτήριο και την ψευδομονάδα» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Παθολογίας Λοιμωξιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και μέλος της ομάδας αντιμετώπισης μικροβιακής αντοχής του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ., Αχιλλέας Γκίκας. Παράλληλα επισήμανε ότι ο στόχος του προγράμματος “Προκρούστης” του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. για την αντιμετώπιση της μικροβιακής, το οποίο τρέχει από το 2010, είναι η μείωση της θνητότητας. «Έχει αποδειχθεί ότι η παρέμβαση αυτή μειώνει το κόστος στα νοσοκομεία. Να υπενθυμίσω ότι, από μαθηματικά μοντέλα και από εκτιμήσεις που έχουμε κάνει, το κόστος των νοσοκομειακών λοιμώξεων στον ελλαδικό χώρο είναι γύρω στο 1,2 δισεκατομμύρια. Αυτό μπορεί να μειωθεί πάρα πολύ δραστικά. Καταλαβαίνει κανείς το όφελος για την εθνική οικονομία. Και τέλος στόχος είναι να φύγει η Ελλάδα από το κόκκινο των χαρτών που βρίσκονται στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρώπη έχει κάνει χάρτες για τη μικροβιακή αντοχή και η Ελλάδα είναι στο κόκκινο. Αυτό επηρεάζει το τουριστικό προϊόν και το επηρεάζει σημαντικά διότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι οι οποίοι σκέφτονται πολύ πριν κάνουν ένα ταξίδι σε μια χώρα όπου αν τυχόν αρρωστήσουν θα πάρουν ένα πολυανθεκτικό παθογόνο. Για όλους αυτούς τους λόγους το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. έχει κάνει δράσεις οι οποίες έχουν αποτυπωθεί σε μια υπουργική απόφαση του 2014 όπου βάζουμε σε καινούργια βάση τον έλεγχο της αντοχής με απομόνωση των ασθενών, δημιουργία ειδικών θαλάμων όπου θα απομονώνονται τα πολυανθεκτικά, οδηγίες για δράση και για το πώς θα κινηθούμε, καλλιέργειες στους ανθρώπους οι οποίοι έρχονται από άλλα νοσοκομεία προκειμένου να δούμε αν είναι εποικισμένοι για να μη μας μεταφέρουν το μικρόβιο και γενικά ό,τι προβλέπεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ελέγχου Λοιμώξεων ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε μια πολύ καλή αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου και να φύγει το κόκκινο από τους χάρτες που δημοσιεύονται. Έχουμε ήδη αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα είναι περιστασιακά από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, υπάρχουν αρκετά νοσοκομεία που δηλώνουν αναστροφή αυτής της τάσης» πρόσθεσε ο κ. Γκίκας. Παράλληλα επεσήμανε ότι αυτή η αναστροφή επιτεύχθηκε χάρη στην εφαρμογή αυστηρών μέτρων όπως π.χ. την απομόνωση των ασθενών που έχουν προσβληθεί από πολυανθεκτικά μικρόβια, την ειδική φροντίδα μέσα σε μονάδες από ειδικό προσωπικό το οποίο ασχολείται μόνο με αυτούς τους ασθενείς, με σχολαστική καθαριότητα των χεριών με αλκοολούχα διαλύματα και γενικά μια επίπλοκη αλλά αποτελεσματική δέσμη ενεργειών.
