Καλοί µου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο!
Στη µεγάλη Γιορτή των Θεοφανείων, του Μεγάλου Αγιασµού και των Φώτων, όπως επίσης τη λέµε, που είναι µεθαύριο, 6 του Γενάρη είναι αφιερωµένος ο σηµερινός, πρώτος της φετινής χρονιάς Παιδότοπος. Να ‘ναι καλά ο δ/ντής των Εκπαιδευτηρίων ΜΑΥΡΟΜΑΤΑΚΗ, Κώστας Μανωλάκης και οι συνάδελφοί του (µας), για το υλικό (κείµενα και ζωγραφιές των µαθητών τους) που µου έστειλαν. Όντως πλούσια µε ιστορίες και έθιµα η γιορτή αυτή, ωστόσο δεν θα το κρύψω ότι
εµένα µε συγκίνησαν ιδιαίτερα τα κάλαντ(ρ)α των φώτων που καταγράφτηκαν, όπως τα θυµάται η γιαγιά Κορνηλία Μανωλάκη. Σαν να ήταν χθες που τα τραγουδούσα, την παραµονή των Φώτων στα µικράτα µου…
Χρόνια πολλά και καλά και καλή φώτιση σε όλους µας!
Χαιρετώ σας κι αγαπώ σας!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης δάσκαλος – λογοτέχνης
Η µεγάλη γιορτή των Φώτων είναι πλούσια µε ιστορίες και έθιµα. Μαθητές από την ∆, Ε και Στ τάξη των Εκπαιδευτηρίων Μαυροµατάκη κατέγραψαν και ζωγράφισαν τις γνώσεις και τις εµπειρίες τους µε πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσµατα. Τα παιδιά βοήθησαν οι δάσκαλοί τους: Μιχαέλα Ζερβουδάκη, Γιώργος Καλλίθρακας και Κώστας Μανωλάκης. Στέλνουµε τις ευχές µας για υγεία και πρόοδο σε όλους και στον “Παιδότοτο” να συνεχίσει µε τον ίδιο δυναµισµό!
Από τα ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΑ «ΜΑΥΡΟΜΑΤΑΚΗ»
Οι Καλικάντζαροι είναι πονηρά και χαζούλικα πλάσµατα που έχουν µαύρη µούρη και µυτερή ουρά. Φοβούνται τον ήλιο και περπατούν στα σκοτεινά. Μένουν κάτω από το έδαφος και περνάνε τον χρόνο τους πριονίζοντας το δέντρο που κρατάει τη Γη στη θέση της. Άµα πέσει το δέντρο όλα θα χαθούν. Τα Χριστούγεννα όµως, όταν µυρίζουν τα γλυκά και τα φαγητά, σταµατούν το πριόνισµα και ανεβαίνουν στον πάνω κόσµο. Πάνε στις κουζίνες και αρχίζουν να τρώνε, να λερώνουν τα φαγητά και τα κάνουν όλα άνω κάτω. Την παραµονή των Φώτων, που ο παπάς αγιάζει τα σπίτια, οι καλικάντζαροι επιστρέφουν στον κάτω κόσµο. Λένε ότι µέχρι να γυρίσουν πίσω, το δέντρο έχει γιατρευτεί και ξαναρχίζουν πάλι από την αρχή.
Αθηνά
Στις 6 Ιανουαρίου γιορτάζουµε τη βάπτιση του Χριστού στον Ιορδάνη ποταµό από τον Ιωάννη. Τότε το Άγιο Πνεύµα φάνηκε σαν περιστέρι κι ο Θεός πατέρας είπε: «Αυτός είναι ο Υιός µου ο αγαπητός». Επίσης γίνεται το έθιµο του αγιασµού των υδάτων. Οι ιερείς ρίχνουν τον σταυρό σε θάλασσες, λίµνες και ποτάµια. Πολλοί νέοι βουτάνε στα κρύα νερά για να πιάσουν τον σταυρό. Όποιος τον πιάσει πρώτος είναι ευλογηµένος και τυχερός. Με τον αγιασµό ραντίζουµε εκτός από τους ανθρώπους, τα ζώα, τα σπίτια και τα χωράφια, γιατί ο αγιασµός πιστεύουµε πως διώχνει το κακό και µένει το καλό.
Αφροδίτη
Ο Καλικάντζαρος που έµεινε στη Γη. Μια φορά ήταν ένας καλικάντζαρος που τον λέγανε Ντρουπιτσαντούνο. Έτρωγε ασταµάτητα. Προσπάθησε να πάει σε έναν γιατρό για βοήθεια, αλλά µάταια. Πέταξε όλα τα φαγητά και κλειδώθηκε στο σπίτι του. Ούτε αυτό λειτούργησε, επειδή δεν άντεχε τον πειρασµό. Ξεκλείδωνε την πόρτα και πήγαινε κι έβρισκε κι άλλο φαγητό. Σύντοµα πήρε άλλα εβδοµήντα κιλά. Όταν ο παπάς άγιαζε το χωριό, δεν µπορούσε να γυρίσει στον κάτω κόσµο, γιατί δε χωρούσε από την τρύπα. Τελικά αποφάσισε να τρώει µόνο λαχανικά. Κατάφερε και αδυνάτισε, αλλά προτίµησε να µείνει στον πάνω κόσµο, όπου περνούσε καλύτερα.
Γιώργος
Γιορτάζουµε τα Θεοφάνεια στις 6 Ιανουαρίου. Είναι µεγάλη και σηµαντική γιορτή, καθώς βαπτίστηκε ο Χριστός. Εκείνη τη µέρα ο παπάς πετάει τον σταυρό µέσα στη θάλασσα και πλήθος κόσµου κολυµπάει στο κρύο νερό για να τον πιάσει. Όποιος πιάσει τον σταυρό θα έχει µεγάλη ευλογία. Ο µύθος λέει ότι µόλις ξεκινήσει ο αγιασµός του νερού από τον παπά, οι καλικάντζαροι φεύγουν και τρέχουν να κρυφτούν κάτω από τη Γη.
Κατερίνα και Πρίσλεϊ
Κάθε χρόνο τη νύχτα της παραµονής των Φώτων λένε ότι αν κάνεις µια ευχή, θα πραγµατοποιηθεί. Αρκεί να µείνεις ξύπνιος το βράδυ και να δεις τον ουρανό να ανοίγει. Κάποιοι λένε ότι θα δεις τον Χριστό να βαπτίζεται στον Ιορδάνη που είναι φτιαγµένος από τα αστέρια και γύρω να πετούν άγγελοι.
Σχετικό είναι το παραµύθι «Ο Πλούτος και η Ευτυχία» του Γρηγόρη Ξενόπουλου. Ένα φτωχό αγοράκι ξαγρύπνησε και µαγεµένο από το θαύµα δεν έκανε την ευχή του παρά την τελευταία στιγµή ψιθυρίζοντας «Πλούτο»! Έτσι, ήρθε στο όνειρό του ο Πλούτος και τον ρώτησε αν θέλει να µείνει µαζί του. Του εξήγησε ότι τα χρήµατα δε φέρνουν πάντα την ευτυχία και η δυστυχία µπορεί να συνοδεύει τα πλούτη. Επίσης η ευτυχία µπορεί να πηγαίνει µαζί µε τη φτώχεια. Το αγοράκι κατάλαβε ότι δε θέλει τον Πλούτο τελικά και είπε ότι την επόµενη χρονιά θα ζητήσει την Ευτυχία. Αυτή η ιστορία αποδεικνύει ότι η ευτυχία είναι πιο σηµαντική από τον πλούτο.
Μανόλης
Καταγράψαµε τα κάλαντα των Φώτων όπως τα θυµόταν η γιαγιά κ. Κορνηλία Μανωλάκη και τα τραγουδούσε µικρή:
Σήµερα είναι τω Φωτώ
π’ αγιάζουν οι παπάδες
και µες στα σπίτια µπαίνουνε
και λέν’ τον Ιορδάνη
Άγιε µου Γιάννη Βαπτιστή
χαρίσετέ µου τα κλειδιά
τα µαργαριταρένια
ν’ ανοίξω τον παράδεισο
να πιω νερό δροσάτο
να πέσω ν’ αποκοιµηθώ
σε µια µηλιά από κάτω
Ανήφορος, κατήφορος
Σε τρία πηγαδάκια
κάθονται τρεις µελαχρινές
Η µια κεντά τον ουρανό
κι η άλλη το φεγγάρι
κι η τρίτη η οµορφότερη
κεντά τον Άι Γιάννη…
