Καλοί µου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο!
Σάββατο του Λαζάρου σήµερα και όπως κάθε χρόνο στις µέρες της Μεγάλης Εβδοµάδας είναι αφιερωµένος και φέτος ο Παιδότοπος που φιλοξενεί εργασίες των ∆ευτερακιών του 6ου ∆ηµ. Σχολείου της πόλης µας, που είναι Ελληνάκια και από άλλες χώρες. Να ΄ναι καλά και αυτά, και βέβαια η δασκάλα του Φραντζέσκα Λάσδα, όπως και οι συναδέλφισσες της που δούλεψαν επίσης µε τα παιδιά για να τις ετοιµάσουν. ∆εν αποπαίδισε ο Κλάδος των ∆ασκάλων! Το ξαναγράφω και πάλι σήµερα µε αφορµή τα κείµενα και τις εικόνες που έφτασαν στα χέρια µου και “φιλοξενούνται” στη σηµερινή σελίδα. Μου αρέσουν πολύ οι οµαδικές εργασίες των µαθητών σου και ο τρόπος που δουλέψατε, καλή µου συναδέλφισσα. Πάντα άξια, καλά µου ∆ευτεράκια του Έκτου. Καλή Μεγάλη Εβδοµάδα σε όλους!
Σας χαιρετώ µε αγάπη!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης
δάσκαλος- λογοτέχνης
Η Μεγάλη ∆ευτέρα, πρώτη µέρα της µεγάλης εβδοµάδας και από σήµερα και κάθε απόγευµα οι Χριστιανοί πηγαίνουν στην εκκλησία για τη λειτουργία. Στα χωριά ακόµα και σήµερα ασπρίζουν τις αυλές µε ασβέστη, τα περβάζια και βάφουν κόκκινες τις γλάστρες. Τη Μεγάλη Τρίτη συνεχίζεται η καθαριότητα στα νοικοκυριά αλλά και σε όλη τη γειτονιά σε δρόµους και δροµάκια ώστε να είναι όλα έτοιµα µέχρι την περιφορά του επιταφίου και την Ανάσταση. Τη Μεγάλη Τετάρτη τελείται το µυστήριο του µεγάλου Ευχελαίου. Οι γυναίκες πηγαίνουν στη λειτουργία µε µια σουπιέρα γεµάτη αλεύρι και τρία κεριά. Τα κεριά καίνε κατά τη διάρκεια του µυστηρίου και το αλεύρι το χρησιµοποιούν για να φτιάξουν τα πασχαλινά κουλουράκια.
Νεφέλη Κουµάκη, Κωνσταντίνος
Φασουλάκης, Αιµιλία Μετουλλάρι
Η Μεγάλη Εβδοµάδα είναι µια περίοδος βαθιάς θρησκευτικής και πνευµατικής σηµασίας για την Ελλάδα και τον Χριστιανισµό. Τα ∆ευτεράκια µας ασχολήθηκαν µε τα τελετουργικά που ακολουθούνται στην Κρήτη αλλά και σε άλλες χώρες από τις οποίες κατάγονται. Γίναµε για λίγο ζαχαροπλάστες, καλλιτέχνες, φτιάξαµε δικά µας αινίγµατα, και µπήκαµε για τα καλά στο πνεύµα των ηµερών. Με την πολύτιµη βοήθεια της δασκάλας παράλληλης στήριξης Ευαγγελίας Γαγανουδάκη και της δασκάλας εικαστικών Θεοδώρας Κωστή έχουµε τη χαρά να τα µοιραστούµε µαζί σας….
Η δασκάλα της τάξης
Φραντζέσκα Λάσδα
Ξεκινώντας από το Σάββατο του Λαζάρου… Ένα κρητικό έθιµο που σχεδόν έχουµε ξεχάσει είναι τα «Λαζαράκια». Ψωµάκια σε σχήµα ανθρώπου σπαργανωµένου, σχεδόν άγλυκα και νηστίσιµα. Στα µατάκια τοποθετούν γαρύφαλλα και έχουν χέρια σταυρωµένα. Τα παιδιά συνήθιζαν να πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και να τραγουδούν… Ήρθε ο Λάζαρος ήρθαν τα βάγια\ Ήρθε η Κυριακή που τρών τα ψάρια… Κυριακή των Βαΐων, «µετά βαΐων και κλάδων» έγινε η υποδοχή του Χριστού στα Ιεροσόλυµα. Χαρακτηριστικό έθιµο της ηµέρας είναι ο στολισµός των εκκλησιών µε βάγια, ενώ µετά τη λειτουργία ο παπάς ευλογεί και δίνει στους πιστούς σταυρούς από βάγια για προστασία. Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυµα είναι τελικά η είσοδος στο µαρτύριο της επίγειας ζωής…
∆έσποινα Μπατιστάκη, Γιάννης Ιγνατίου. Ραφαήλ ∆ιαπέτης
Τη Μεγάλη Πέµπτη µπαίνουν όλοι στις κουζίνες και ξεκινούν τις ετοιµασίες. Η πιο σηµαντική ασχολία των νοικοκυρών είναι το βάψιµο των αυγών. Τα αυγά βάφονται κόκκινα όπως το αίµα του Χριστού που σταυρώθηκε. Μια άλλη εκδοχή είναι ότι η Παναγία µετέφερε ένα καλάθι µε κόκκινα αυγά στους φρουρούς του τάφου του Ιησού για να της δώσουν καλά νέα, όπως και έγινε, αφού είχε αναστηθεί. Τη Μεγάλη Πέµπτη ωστόσο φτιάχνουν τα κουλουράκια και τα τσουρέκια σε όλη την Ελλάδα και τα καλτσουνάκια και τις κρεατότουρτες που έχουν την τιµητική τους στην Κρήτη.
Αργυρώ Ανδρεαδάκη, Μαριλένα Μαυροµουστακάκη, Στέφανος Βλοντάκης
Μεγάλη Παρασκευή… Οι καµπάνες χτυπούν πένθιµα όλη την ηµέρα. Σύµφωνα µε την παράδοση σταµατούν όλες οι εργασίες και η νηστεία είναι πολύ αυστηρή µε αποχή ακόµα και από το λάδι. Το πρωί ξεκινά ο στολισµός του Επιταφίου από τις γυναίκες που µαζεύουν λεµονανθούς και λουλούδια από αυλές σπιτιών και αγρούς. Αργότερα οι πιστοί προσέρχονται στην εκκλησία για την αποκαθήλωση. Τοποθετείται το ύφασµα κεντηµένο ή ζωγραφισµένο µε το νεκρό σώµα του Χριστού και ξεκινά η περιφορά του Επιταφίου στις πόλεις και τα χωριά.
Γεωργία Νιωτάκη, Παντελής Φασουλάκης, Ζωσιµίνα Λιναράκη, Λεάντρα Πιέτρα
ΤΑ ΑΙΝΙΓΜΑΤΑ ΜΑΣ…
Με γαρύφαλλα στα µάτια τα στολίζουν τα αφράτα.\ Είναι µοσχοµυριστά και µε χέρια σταυρωτά.
Τη Λαµπρή πάντα ανθίζουν\ και µε µιας µοσχοµυρίζουν!
Με παντζάρια και κρεµµύδια τα χρωµάτιζαν παλιά.\ Έτοιµα να τα τσουγκρίσουν και να σπάσουν µ’ ένα κρακ.
Κόκκινο φόρεµα φορώ, το Πάσχα θα µε δεις ξανά,\ µε ένα χτύπηµα µε σπάνε, τι να είµαι αληθινά;
Με αγάπη τον στολίζουν, µε πόνο τον ακολουθούν,\οι πιστοί µαζί του ψάλουν και τις γειτονιές γυρνούν.
ΕΘΙΜΑ ΑΛΛΩΝ ΧΩΡΩΝ
ΑΛΒΑΝΙΑ Ένα ιδιαίτερο έθιµο, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδοµάδας, που γίνεται στην Αλβανία, είναι το “κρύψιµο των αυγών”. Τη Μεγάλη Πέµπτη βάφουν τα αυγά και οι ενήλικες τα κρύβουν στο έδαφος. Μετά το Πάσχα τα παιδιά αρχίζουν το ψάξιµο, αλλά αφήνουν ηθεληµένα ένα µέρος τους θαµµένο στο χώµα, για καλή σοδειά.
ΙΤΑΛΙΑ είναι γνωστή για τις µεγάλες λιτανείες. Τη Μεγάλη Παρασκευή πραγµατοποιούνται στους δρόµους λιτανείες που µοιάζουν µε τους ελληνικούς επιτάφιους. Όµως, αντί για τον συµβολικό τάφο οι ιερείς και πιστοί µεταφέρουν αγάλµατα της Παναγίας και του Ιησού. ΡΩΣΙΑ Η Μεγάλη Εβδοµάδα ξεκινά για τους Ρώσους πηγαίνοντας στην εκκλησία κρατώντας κλαδιά ιτιάς. Μετά τον εκκλησιασµό παίρνουν τα κλαδιά και στολίζουν τα εικονίσµατα του σπιτιού τους.
Ελίσα Μπιτσούκου,
Νεφέλη Μαραγκουδάκη, Νικολέτα Φίλη,
Ενέλντα Στερµούνγκου, Ραφαέλ Κουµαράκου
