Καλοί μου φίλοι, καλό Σαββατοκύριακο
Για τα ποιηματάκια που έγραψαν, προ κορωνοϊού, παίζοντας με τα γράμματα και τις λέξεις, στο πλαίσιο ενός ευρωπαϊκού προγράμματος, μας μιλούν στον σημερινό παιδότοπο η δασκάλα Τόνια Σκουλά και οι μαθητές – τριες της Α’ τάξης του 5ου Δημ. Σχ. Χανίων. Εντυπωσιάστηκα δεν το κρύβω, παρά το γεγονός ότι ξέρω καλά την Τόνια (συνυπηρετήσαμε στο 5ο, όντας εγώ διευθυντής της) τις ικανότητές της και το μεράκι της, για τη Δασκαλοσύνη. Δεν είναι, βέβαια, η μόνη! Δεν αποδαίδισεν και ούτε πρόκειται να αποπαιδίσει ο κλάδος των Δασκάλων. Καλύτεροί μας οι νέοι! “Πολλώ κάρονες!” Παρά τις δυσκολίες και την αβεβαιότητα. Να χαίρεσαι τους μαθητές σου και να σε χαίρονται. Τόνια! Και με τον τρόπο του Γιώργου Σεφέρη που έγραψε κι αυτός λίμερκς, που τα λέει “λιμερίκια” ή “ληρολογήματα”…
Σας χαιρετώ με αγάπη όλους!
Βαγγέλης Θ. Κακατσάκης, δάσκαλος
Είτανε μια κοπέλα στο Πεκίνο
Που ‘λεγε πάντα: «Δος μου κι απ’ εκείνο»
Και σαν της τα δώσαν όλα
έσκασε σαν πασαβιόλα
και την κλάψανε πολύ στο Πεκίνο.
Γιώργος Σεφέρης
Πρώτη τάξη φέτος… παιχνίδι, χαρά, δημιουργία και φαντασία! Τι καλύτερο λοιπόν από το να παίξουμε με τα γράμματα και τις λέξεις, να συνθέσουμε, να γράψουμε και να ζωγραφίσουμε ιστοριούλες και στιχάκια, δημιουργώντας λίμερικς!
Τα ποιηματάκια “Λίμερικς” είναι ένα είδος του “παράλογου” συστηματοποιημένο και κωδικοποιημένο. Μοναδικός σκοπός τους είναι να διασκεδάσουν τον αναγνώστη, ενώ δεν έχουν λογικό ειρμό. Εμφανίστηκαν στην αγγλική Λογοτενία τον 19ο – 20ο. Φημισμένα είναι τα λίμερικς του Εντουαρντ Λιρ, όπως και αυτά του μεγάλου μας ποιητή, Γιώργου Σεφέρη.
Αφού ολοκληρώσαμε την εκμάθηση των γραμμάτων, έριξα την ιδέα στα παιδιά να φτιάξουμε τα δικά μας λίμερικς. Η αγωνία, η ανασφάλεια, η αρχική αβεβαιότητα γρήγορα αντικαταστάθηκαν από ενθουσιασμό και… καταιγισμό ιδεών και δημιουργικότητας! Το θέμα το έθεσα εγώ: μια και επίσημα συμμετέχουμε στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα σύμπραξης και συνεργασίας Erasmus+ με εταίρους τη Λιθουανία και τη Σλοβενία, τους είπα ότι τα ποιηματάκια που θα φτιάξουμε θα έχουν θέμα την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο σκοπός ήταν να κάνουμε μια γνωριμία με την ευρωπαϊκή μας οικογένεια, να γνωρίσουμε κάποια βασικά πράγματα για τις χώρες, τους κατοίκους, τα μνημεία, τα έθιμα… Κάθε γράμμα της ελληνικής αλφαβήτου λοιπόν αφορά μια χώρα ή μια πόλη της Ευρώπης.
Η δομή ενός λίμερικ είναι απλή και ξεκάθαρη: πεντάστιχα ποιηματάκια, που ο πρώτος στίχος -ο οποίος μας συστήνει τον πρωταγωνιστή- ομοιοκαταληκτεί με τον δεύτερο, ο τρίτος και ο τέταρτος παρουσιάζουν ένα συμβάν ή μια ιστοριούλα και ομοιοκαταληκτούν μεταξύ τους και ο πέμπτος στίχος ολοκληρώνει το ποιηματάκι. Η διαδικασία συγγραφής τους ήταν απλή και άκρως διασκεδαστική: για κάθε γράμμα τα παιδιά έλεγαν λέξεις που αρχίζουν ή το περιέχουν, πάντα με σκοπό να ταιριάζουν με τη συγκεκριμένη χώρα… Μετά ψάχναμε και βρίσκαμε λέξεις που ομοιοκαταληκτούν μεταξύ τους και μετά ξεκινούσαμε την ιστοριούλα. Αμέσως κατάλαβαν πώς ξεκινάμε! Το ένα συμπλήρωνε την ιδέα του άλλου και, αφού μέσα σε ένα ενθουσιώδες και έντονο κλίμα δημιουργικού χαμού δίναμε στο ποιηματάκι μας την τελική του μορφή, κάθε παιδί ζωγράφιζε και από κάτι ή έγραφε το ποίημα με ωραία γράμματα (πόση περηφάνια και ευθύνη!!)… Πέρα από το πόσο διασκεδαστική ήταν η όλη διαδικασία, επιτεύχθηκε ουσιαστική δουλειά στους τομείς της γλωσσικής ανάπτυξης, της σύνταξης προτάσεων, της παραγωγής γραπτού και προφορικού λόγου και στην εκμάθηση των βασικών ορθογραφικών κανόνων.
Ελπίζουμε κι εσείς, διαβάζοντας τα ποιήματά μας, να διασκεδάσετε όσο κι εμείς, γράφοντάς τα!!
Η δασκάλα της Α’ τάξης του 5ου Δημοτικού Σχολείου Χανίων Τόνια Σκουλά και οι μαθητές:
Γναφάκη Σοφία, Επιτροπάκη Μαρία,
Ζουριδάκη Πέννυ, Κοτσάκη Μάρω
Λικάι Λεντιόν, Λιονάκη Κωνσταντίνα,
Λουράκης Αχιλλέας, Μαρδάκη Ασημίνα,
Μόρτογλου Αρτεμις, Μπέλλου Εμμανουέλα
Μπούιντερ Αθηνά, Πενταράκης Ευτύχης,
Πιταριδάκης Αντώνης
Ρεμπουλάκη Σοφία, Σούλι Έντρι,
Τοπάλοβιτς Ούνα, Τσαγκαράκη Ρουμπίνη
Φιωτοδημητράκη Γεωργία