ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΨΑΡΙ
(2014 ΕΓΧ 137’)
Δράμα Σκην.: Γιάννης Οικονομίδης Μουσ.: Μπάμπης Παπαδόπουλος Ηθ.: Βαγγέλης Μουρίκης, Βίκυ Παπαδοπούλου, Πέτρος Ζερβός, Γιάννης Τσορτέκης, Γιώργος Γιαννόπουλος
Διπλές ταυτότητες… διπλή ζωή… μπέσα… και φιλία… Στα 19 του, ο Στράτος διαπράττει ένα έγκλημα πάθους. Περνάει τη μισή ζωή του στη φυλακή, κάτω από την προστασία του Λεωνίδα, ενός αρχινονού του υποκόσμου. Κατά τη διάρκεια μιας συμπλοκής, ανάμεσα σε αντίπαλες συμμορίες, ο Λεωνίδας του σώζει τη ζωή, γεγονός που ο Στράτος δεν το ξεχνάει ποτέ. Ελεύθερος πλέον, εργάζεται τη νύχτα σε ένα αρτοποιείο, ενώ τη μέρα εκτελεί διάφορα συμβόλαια θανάτου. Όλα του τα χρήματα τα αφήνει στο Γιώργο, τον αδελφό του Λεωνίδα, που οργανώνει ένα παράτολμο σχέδιο απόδρασης, προκειμένου να βγάλουν τον Λεωνίδα από την φυλακή…
Ο Γιάννης Οικονομίδης, είναι από τους σκηνοθέτες που καμία από τις προηγούμενες ταινίες του, δεν πέρασε απαρατήρητη. Από το 2003, που εμφανίζεται για πρώτη φορά με το «Σπιρτόκουτο» και το 2006 «Με την ψυχή στο στόμα», στο 2010 με το «Μαχαιροβγάλτη». «Το Μικρό Ψάρι», η τελευταία του αυτή ταινία, εκπροσώπησε την Ελλάδα στο διαγωνιστικό τμήμα του 64ου Φεστιβάλ Βερολίνου και μάλιστα, μια μόλις στιγμή μακριά από τη βράβευση με «Χρυσή Σφαίρα», κυρίως λόγω ‘κακής κρίσης’ των μελών της επιτροπής. Γεννημένος το 1967 στη Λεμεσό και με υιοθετημένο ένα άκρως ιδιαίτερο στιλ, ο Οικονομίδης, διατηρεί τη συνεχώς αυξανόμενη ανοδική του πορεία και έχει καταφέρει να καθιερωθεί ανάμεσα στους πλέον σημαντικούς, αλλά και αγαπητούς στο κοινό, σύγχρονους Έλληνες σκηνοθέτες.
Μέσα από «Το Μικρό Ψάρι», αφηγείται την ιστορία ενός πρώην κατάδικου, που προσπαθεί να επιβιώσει σε μια παντελώς εχθρική Αθήνα, διατηρώντας την αξιοπρέπεια και την ηθική του. Όποια κι αν είναι αυτή. Ένα έξοχο νέο-νουάρ, με οδηγό το Β. Μουρίκη, σε στιγμές καλλιτεχνικής έξαρσης. Μια ταινία, που αναπαράγει υποδειγματικά τους κινηματογραφικούς κανόνες και ξεφεύγει παντελώς από την ίσαλο γραμμή της μετριότητας των ελληνικών παραγωγών των τελευταίων ετών (εκτός κάποιων λαμπρών εξαιρέσεων). Τα δεδομένα στο «Μικρό Ψάρι», εφάπτονται μεν, ωστόσο αντιπαρατίθενται από μια εσωτερική διάσταση. Στη μια πλευρά, η λεγόμενη ‘πραγματικότητα’, μέσα στην οποία κρύβονται οι αναφορές, οι ψευδαισθήσεις από έναν κόσμο διαφυγής. Στην άλλη, το παραχαραγμένο, το κάλπικο, το διαρκώς ψευδές. Η κοινωνική και η ηθική κρίση, σε χαρακτηριστικές καταγραφές, μιας κοινωνίας που νοσεί ηχηρά, καλπάζοντας με γοργούς ρυθμούς προς την αυτοκαταστροφή.
Και εδώ χρειάζεται η άκρατη προσοχή μας. Το αέναο και η επανάληψη, πρέπει να συγκρατηθούν. Η κοινωνία, δεν είναι αυτή που βιώνουμε και ως νοήμονα όντα, οφείλουμε να συμπράξουμε στο ‘ρεσέτ», να εμπλακούμε ενεργά στην επανεκκίνηση των δεδομένων, επαναφέροντας τις δομές, σε παραλληλότητα με τις αρχετυπικές κοινωνικές διαδρομές. Άλλωστε, κατά τον Βέμπερ, «η ‘νεωτερικότητα’, εκτός των άλλων, χαρακτηρίζεται από την απομάγευση του κόσμου της παράδοσης και την οριστική ρήξη από αυτόν». Το θέμα όμως είναι νοηματικό: ποια είναι η παράδοση και σε ποιον ή από ποιον έχει δανειστεί τα στοιχεία της; Η ταινία του Οικονομίδη, μιλάει για αυτήν την παράδοση, που πήρε τα ηνία από μια άλλη, μια διαφορετική, πιο ευθύγραμμη, πιο ανεξάρτητη, μακριά από πλαστούς μύθους, μαγείες και υπέρλαμπρα σκηνικά. Όχι, δεν πρόκειται περί προϊόντων φαντασίας ή πιθανότητας, ή έστω διακριτικής προσέγγισης και ίσως σε αυτό, να δικαιολογείται η ενδιάμεση μυθοπλασία, η σκληρότητα του λόγου και των πράξεων. Στην αρχή του κειμένου, χαρακτήρισα την ταινία, ως νε-νουάρ, κυρίως εξαιτίας της ατμόσφαιράς της, του κόσμου και των χώρων που κινείται και όχι εξαιτίας των δομικών της, αφηγηματικών χαρακτηριστικών. Το αυθεντικό νουάρ, βασίζεται σε ένα ιδιαίτερο σύμπτωμα. Στη μοιραία γυναίκα -γύρω από την οποία κινείται η συνολική δράση- κάτι που από την ταινία του Οικονομίδη, λείπει. Τη θέση της ‘μοιραίας γυναίκας’, έχουν αντικαταστήσει διάφορα άλλα θέματα, που λειτουργούν ως μοχλοί για τη δράση. «Το Μικρό Ψάρι», διαθέτει μια σκηνοθετική αρτιότητα και απευθύνεται σε θεατές με πολιτική και ηθική συνείδηση, αλλά και τελική κρίση. Οι υπόλοιποι; Εεε υπομονή, το επόμενο ‘αντίγραφο τηλεοπτικής μετριότητας’, δεν απέχει και πολύ…
ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ
(2012 ΕΓΧ 118’) Τρόμου, βασισμένη στο θεατρικό και τηλεοπτικό έργο της Μόιρα Μπαφίνι, «A Vampire Story» Σκην.: Νιλ Τζόρνταν Μουσ.: Χαβιέ Ναβαρέτ Ηθ.: Σάουορς Ρόναν, Τζέμα Άρτερτον, Τζον Λι Μίλερ, Σαμ Ράιλι, Τομ Χόλαντερ
Συνέντευξη… με δυο… βρικόλακες… αλλά τι βρικόλακες… Η Έλινορ και η Κλάρα, δύο μυστηριώδεις γυναίκες, διαφεύγουν από τη σκηνή ενός βίαιου εγκλήματος και βρίσκονται, χωρίς χρήματα, σε μία παρακμιακή παραθεριστική πόλη, δίπλα στη θάλασσα. Καταφεύγουν σε ένα ερειπωμένο ξενοδοχείο της παραλίας και προσπαθούν να βρουν τρόπο να ζήσουν.
Η Κλάρα, πρακτική από τη φύση της, αποφασίζει να πουλήσει το κορμί της. Σύντομα γνωρίζει τον ντροπαλό και μοναχικό Νόελ και μετατρέπει τον ταπεινό ξενώνα του, σε οίκο ανοχής. Η αιώνια έφηβη Έλινορ συναντά τον Φρανκ και σύντομα του αποκαλύπτει το μυστικό τους: η Κλάρα, παρότι λίγα μόνο χρόνια μεγαλύτερή της, είναι η μητέρα της και ότι η ίδια, παρότι μόνο 16 ετών, έχει γεννηθεί το 1804. Και οι δυο τους τρέφονται με ανθρώπινο αίμα. Σύντομα στη μικρή, ήσυχη πόλη οι άνθρωποι θα αρχίσουν να πεθαίνουν… Οι ιστορίες με τα βαμπίρ, από τα πρώτα κιόλας στάδια της κινηματογραφικής ιστορίας, διεκδικούν υψηλό δείκτη προτίμησης. Αποτέλεσμα αυτών των πολλαπλών αναπαραγωγών, είναι ο κορεσμός της θεματολογίας, που πλέον δεν μας δημιουργεί καμία εντύπωση, τόσο ως σκηνικός χώρος κι άλλο τόσο ως δραματουργική αφήγηση. Από την εποχή του Μαρνάου και το «Νοσφεράτου: Μια ιστορία τρόμου» και τον Ρομάν Πολάνσκι, «Η Νύχτα των Βρικολάκων», έως τους Κρίστοφερ Λι και Πίτερ Κάσινγκ της Χάμερ Χάουζ και από τον Νιλ Τζόρνταν, με τη «Συνέντευξη με έναν βρικόλακα», έως τα επαναλαμβανόμενα σίκουελ του «Blade», με τον Γουέσλεϊ Σνάιπς, αλλά και το εξαίσιας νοηματικής και αισθητικής, Σουηδικό φιλμ του Τόμας Άλφρεντσον, «Άσε το κακό να μπει», όλα αποτελούν ελάχιστα δείγματα της χρωματικής παλέτας του κινηματογράφου τρόμου.
Ο κύκλος, λοιπόν, σε μια από τις μετα-βαμπιρικές εποχές, που άνοιξε ο Ιρλανδός Νιλ Τζόρνταν, επαναλαμβάνεται με μια παρόμοια ταινία με τη «Συνέντευξη με έναν βρικόλακα», μόνον που αυτή τη φορά, έχει προστεθεί ένα διαφορετικό χαρακτηριστικό. Πέρα από τα γνωστά στοιχεία: τρόμου, ερωτισμού, ψυχανάλυσης αλλά και πολιτικής, υπάρχουν και τα πρόσωπα. Οι χαρακτήρες που ερμηνεύουν τη μια ή την άλλη άποψη. Κατά μια οπτική, οι βρικόλακες είναι μια εξουσιαστική σήμανση της κατεστημένης τάξης, που καταπιέζει τους μη προνομιούχους. Η γνωστή απλή αλλά και εύγλωττη έκφραση «ρουφάνε το αίμα του κοσμάκη» είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική. Οι βρικόλακες και η ανεξάντλητη δυναμική τους, παραλληλίζονται με την πολιτική ταυτότητα της εξουσίας και ασφαλώς του κατεστημένου. Ο Νιλ Τζόρνταν, κατασκευάζει μια ταινία, αντιγράφοντας τον ίδιο του τον εαυτό, μόνον που το κακό δεν έρχεται από ανδρικά, αλλά από γυναικεία δόντια. Σύμφωνα με πάγιες απόψεις του δημιουργού, κάποια πλάσματα εκπροσωπούν επικίνδυνες, παρακοινωνικές, εξουσιαστικές ομάδες, που επιθυμούν να μολύνουν όλο τον κόσμο. Δεν είναι μια συντηρητική, αποστειρωμένη άποψη, αλλά μια προοδευτική θέση. Όλα αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν και γιατί οι ιστορίες με βρικόλακες, ασκούν πάντα ταυτόχρονα τρόμο και γοητεία, φόβο και πάθος, αγωνία και αναμονή. Πόσο ποθητό μπορεί να είναι το δάγκωμα από ένα βρικόλακα ή βρικλακίνα; Αυτή είναι τελικά μια μεγάλη ιστορία, που μπορεί να μετασχηματιστεί σε πολλαπλά επίπεδα. Και ασφαλώς ανάλογα με την αισθητική του εκάστοτε σκηνοθέτη και της φιλοσοφίας του, προκύπτουν και οι αντίστοιχες ταινίες. Αν είστε φαν του βαμπιρικού κινήματος, δείτε την…
ΝΩΕ 3-D
(2014 ΕΓΧ 139’) Περιπέτεια φαντασίας Σκην.: Ντάρεν Αρονόφσκι Μουσ.: Κλιντ Μάνσελ Ηθ.: Ράσελ Κρόου, Τζένιφερ Κόνελι, Άντονι Χόπκινς, Ρέι Ουίνστον, Έμα Γουάτσον
η κοινωνική διαφθορά… έστω και αργά… κάποτε τιμωρείται… Ο Ράσελ Κρόου, υπό τη σκηνοθετική ενορχήστρωση του οραματιστή σκηνοθέτη Ντάρεν Αρονόφσκι ηγείται της διάσωσης του ζωικού βασιλείου, το οποίο πρόκειται να εγκατασταθεί στη νέα Εδέμ, έχοντας στο πλευρό του σημαντικούς ηθοποιούς όπως ο «βετεράνος» Άντονι Χόπκινς στο ρόλο του Μαθουσάλα, η Τζένιφερ Κόνελι και η νεαρή σταρ του Χάρι Πότερ, Έμα Ουάτσον. Ζώα, κεραυνοί, βροχές, εντυπωσιακά εφέ και φυσικά η τεράστια ξύλινη κιβωτός, πρωταγωνιστούν στην επική ταινία του Ντάρεν Αρονόφσκι που επιλέγει την τρισδιάστατη τεχνολογία για να συμπαρασύρει με τον θεαματικό κατακλυσμό και το κοινό. Δ.Τ.
ΦΩΤΙΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΜΠΗΪΑ
(2014 ΕΓΧ 105’) Περιπέτεια Σκην.: Πολ Γ. Σ. Άντερσον Μουσ.: Κλίντον Σόρτερ Ηθ.: Κιτ Χάρινγκτον, Έμιλι Μπράουνινγκ, Τζάρεντ Χάρις, Κάρι Αν Μος, Κίφερ Σάντερλαντ
Καμία προειδοποίηση… καμία έξοδος διαφυγής… 79 μ.Χ. Πομπηία, μια μέρα πριν την έκρηξη του Βεζούβιου. Ο Μίλο, ένας Κέλτης σκλάβος, επιστρέφει ως αήττητος μονομάχος, με σκοπό να σώσει την αληθινή του αγάπη, την Κάσια, την πανέμορφη κόρη ενός πλούσιου εμπόρου, που έχει αρραβωνιαστεί παρά τη θέλησή της, έναν διεφθαρμένο Ρωμαίο γερουσιαστή. Μέσα από τα κύματα της λάβας, ο Μίλο πρέπει να σώσει την αγαπημένη του, ενώ γύρω τους η Πομπηία καταρρέει… Δ.Τ.
