“Παναγιά και Ρωμιοσύνη”

«Εχει χαρακτηριστεί πλέον ως ιστορικό δεδομένο η μεταφυσική αλλά ταυτόχρονα και “ορατή” σχέση που έχει αναπτυχθεί επί αιώνες, μεταξύ του ρωμιού και της Παναγιάς του. Γεγονότα μαρτυρίες και παραδόσεις λαϊκές αναδεικνύουν τη μοναδικότητα αυτής της σχέσης σε όλα τα επίπεδα[…]».
Τα παραπάνω έγραφε παραμονές Δεκαπενταύγουστου (13-8-1993) στην “Καθημερινή” ο Γρηγόρης Καλοκαιρινός στο άρθρο του “Παναγιά και ρωμιοσύνη: μια ξεχωριστή σχέση”. Κάνοντας λόγο για την πάνω από 1700 χρόνια σχέση των, σημείωνε ότι «ο διαχρονικός ρωμιός[…] έχει καθημερινό διάλογο μαζί της. Κουβεντιάζει, αντιδικεί, πολλές φορές και τη βλασθημεί… Κι ύστερα -αυτό το ύστερα έχει σημασία- την αναζητεί με λαχτάρα: “ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΟΥ!”».
Εξάλλου όπως ο ίδιος γράφει «ολόκληρος ο κοινωνικός ιστός της ρωμιοσύνης έχει υφανθεί γύρω από τη σκέπη της Παναγίας» με Αυτήν να είναι «προστάτις της ελληνικής οικογένειας[…] η μάνα που προστρέχει αρωγός σε κάθε κάλεσμα των παιδιών της[…] Στην αρρώστια, στον πόνο, στη χαρά, στην εναπόθεση των ελπίδων για ένα καλύτερο αύριο…».
Από τα πιο σημαντικά σημεία του άρθρου είναι η αναφορά στη σιωπηλή Παναγία: «[…] ανοίγει δρόμους με τη σιωπή της. Γιατί η Παναγία, μέσα από αυτή τη σιωπή είπε τα πάντα. Είναι το μόνο πρόσωπο στην Ιστορία που κάλυψε κάθε ανάγκη και απάντησε σε αναρίθμητα ερωτήματα, χωρίς να πει λέξη…».
Ιδού λοιπόν ένα ακόμη Θεοτοκονύμιο (σιωπηλή) από τα αμέτρητα που έχουν δοθεί από τον λαό μας στη Θεομήτορα. Ονόματα που «“την ιδιωτικοποιούν”, και μάλιστα με ιδιαίτερα λατρευτικά γνωρίσματα» όπως έγραφε ο Σταύρος Γ. Καλαϊτζόγλου στα “Χ.Ν.” (βλ.“Περι-διαβάζοντας” στις 15-8-1997). Ο ίδιος επίσης σημείωνε ότι η Παναγία «είναι το θεϊκό εκείνο πρόσωπο με τα περισσότερα ποιητικά, ατελεύτητα ονόματα (επίθετα) που δεν την “αποδίδουν” ποτέ. Που όμως δείχνουν τη γλωσσοπλαστική ευελιξία κι εφευρετικότητα, το ευφάνταστο μα και την απέραντη αγάπη τόσο των μελωδών και υμνωδών της, όσο και των απλών ταπεινών πιστών της».
Γιατί τελικά σε αυτή τη σχέση, η αγάπη κυριαρχεί, είναι διαρκής και ατελεύτητη όπως ακριβώς στη σχέση Μάνας – παιδιού!