Πανάρχαιος ελαιώνας στην Οαση Νέας Κυδωνίας

Βρίσκεται γύρω από το κέντρο διασκέδασης “Μορφές” (πρώην “Βαρελάδικο”). Περιλαμβάνει 400 ελαιόδενδρα εκ των οποίων τα 40 είναι πανάρχαια. Αφορούν σε διάφορες περιόδους: Μινωική περίοδο,  Γεωμετρικούς χρόνους, Ελληνιστική περίοδο, Ρωμαϊκή εποχή, Βυζαντινούς χρόνους, Αραβοκρατία, Ενετοκρατία, Τουρκοκρατία και νεώτερους χρόνους.
Mας φέρνουν διάφορα μηνύματα κάθε εποχής, ξεχωριστά. Αποτελεί μοναδική περίπτωση παγκοσμίως, αφού μέχρι σήμερα δεν έχει παρατηρηθεί άλλη περίπτωση τόσο μεγάλου αριθμού πανάρχαιων ελαιοδένδρων σε ένα και μόνο αγρόκτημα και μάλιστα διαφόρων ιστορικών περιόδων.
Αυτό είναι φυσικό και συμβαίνει στην Κρήτη, αφού οι Μινωίτες, όπως αποδεικνύεται ιστορικά, βρισκότανε σε όλη την Κρήτη και μάλιστα εις τα Χανιά υπάρχει το Μινωικό παλάτι στον λόφο Καστέλι.
Οι Μινωίτες είχανε ασχοληθεί ιδιαίτερα με την ελιά και το ελαιόλαδο, του οποίου κάνανε και εξαγωγή από το νησί.
Το αγρόκτημα, εις το οποίο έχει επισημανθεί ο ελαιώνας, είναι ενιαίο και έχει έκταση 80 στρεμ. Επικρατεί, βασικά, η ποικιλία τσουνάτη και δευτερευόντως η ποικιλία καλαματιανή – λιανολιά, αλλά και άλλες όπως η Μαντζανίλα, η Αμφίσσης, η Χαλκιδικής, η Αττικής κ.ά.
Το αγρόκτημα θα αναδειχθεί σε επισκέψιμο, προκειμένου να καλυφθεί το μεγάλο ενδιαφέρον για τέτοια αγροκτήματα, όταν μάλιστα διαθέτουν μεγάλο αριθμό και άλλων δένδρων, όπως εσπεριδοειδών (πορτοκαλιές, μανταρινιές, γκρέιπ – φρουτ) κ.ά., διάφορα άλλα υποτροπικά, όπως μάνγκο, παπάγια κ.λπ., ακτινίδια, διάφορες ποικιλίες αβοκάντο (Fuerte, Ettinger, Hass κ.λπ.) Παρατηρείται μεγάλο ενδιαφέρον επισκεψιμότητας αυτού του αγροκτήματος, ιδιαίτερα λόγω του μεγάλου αριθμού πανάρχαιων ελαιοδένδρων. Το αγρόκτημα ανήκει εις τη Μαρία και τον Αντώνη Πολυχρονίδη, οι οποίοι δείχνουν πάντα μεγάλο ενδιαφέρον για το περιβάλλον και ιδιαίτερα για τη διάσωση των πανάρχαιων ελαιοδένδρων και λοιπών δένδρων, ιδιαίτερου ενδιαφέροντος.