Λαοί νῦν κροτήσωμεν,
δεῦτε τὰς χεῖρας πιστῶς, καὶ
ἄσωμεν ἄσμασι, τῇ Θεομήτορι…,
Μουντά, βαριοφορτωμένα και στοιβαγμένα σύννεφα σιγοδιαβαίνανε, κι ο ουρανός σκοτεινιασμένος, χαμένος, καρτερούσε πότε να φύγουνε να διαφεντέψει το σύμπαν. Η γης, διψασμένη απ’ την καλοκαιριάτικη κάψα, λαχτάριζε το υγρό στοιχείο να αφρατέψει, να γεννοβολήσει με τον καιρό, να θρέψει ζωντανά κι αθρώπους. Το χορτάρι, δυσεύρετο στις πλαγιές, μαγνήτιζε τα κοπαδιαστά πρόβατα που τρέχανε προς τη μικρή ρεματιά με τις πολλές μυρτιές, εκεί στα Κήθυρα, βόσκανε λαχταρισμένα κι ο γεροβοσκός χαιρότανε να τα βλέπει να τους κουβεντιάζει. Μα άξαφνα, απρόσμενα, φως, δυνατό φως, τον τύφλωσε. Κι ως ήντονε στο βοσκοράβδι κουμπισμένος, με τρόμο και δέος ξέκρινε μπρός του τη Μεγαλόχαρη Παναγία μας να τον προστάζει να εύρη μια εικόνα της εκεί κοντά στις μυρτιές. Ο ευλογημένος από τον θεό απλοϊκός αυτός βοσκός έπεσε καταγής, προσευχότανε κι ευχαριστούσε την Παναγία για το όραμα ετούτο. Τινάχτηκε μετά απάνω κι αρχίνισε να ψάχνει.
Ωωω! Τι ευδαιμονία σαν Την αντίκρισε ανάμεσα πυκνά, μυρωδάτα μυρτόκλαδα. Χαρούμενος, ευτυχισμένος, την ασπάστηκε και σφιχτά την πήρε στην αγκάλη του. Στο σπίτι του σαν επήγε, προσευχηθήκανε με ευλάβεια όλοι, την ασπαστήκανε συγκινημένοι και κοιμηθήκανε.
Όμως, τρόμος και απελπισία τους κυρίεψε όταν το πρωί έλειπε η εικόνα. Για κλέφτη σκεφτήκανε, μα απίθανο τον 14ο αιώνα σε ένα μικρό χωριό. Τρέχοντας ο βοσκός πήγε στον ίδιο τόπο και με έκπληξη, είδε την εικόνα στο μέρος που την είχε πρωτοβρεί. Δοξάζοντας τον Θεό, την πήρε πάλι σπίτι του, αλλά την νύχτα εξαφανίστηκε όπως και την πρώτη φορά. Όταν η εξαφάνιση και επανεμφάνιση της εικόνας συνέβηκε και τρίτη φορά, καταλάβανε πως μήνυμα βαρύ, Θεϊκό ήταν αυτό και τρεχάτοι πήγανε στον εφημέριο. Πειστήκανε ότι ήταν θέλημα της Μητέρας του Θεού η εικόνα να παραμείνει εκεί που είχε πρωτοβρεθεί.
Ετούτα ήντουσαν το έναυσμα που πυροδότησε το θρησκευτικό συναίσθημα των κατοίκων και με πρώτο τον κλήρο, χτίστηκε στην αρχή μια μικρή εκκλησία που της δώκανε το όνομα Μυρτιδιώτισσα.
Θαύματα πολλά έχει κάνει η Παναγία η Μυρτιδιώτισσα, που είναι η προστάτιδα του νησιού, με σημαντικότερα τη θεραπεία του παράλυτου και τη σωτηρία των Κηθύρων από την επιδρομή των πειρατών.
Το εκκλησάκι διατηρείτε ως τα σήμερα, και ομώνυμη μονή υπάρχει στην ίδια τοποθεσία Πολλές εκκλησίες αφιερωμένες στην Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα και γιορτάζονται στις 24 Σεπτεμβρίου, την ημέρα που βρέθηκε η εικόνα από τον βοσκό, σαράντα ημέρες, δηλαδή, μετά την κοίμηση της Θεοτόκου. Θεία θέληση, και εδώ ανάμεσα Σφηνάρι και Μελισιά μια μικρή, γραφική εκκλησία Παναγίας Μυρτιδιώτισσας υπάρχει που έχτισαν με πολλή πίστη και δυσκολίες η οικογένεια του Μάμα Χαραλαμπάκη από τη Μελισιά.
Σαν και κάθε χρόνο μεγάλο πανηγύρι έγινε κι εφέτος από τους ίδιους με πλούσια κεράσματα, φαγητά και κρασί, με προσέλευση πολλών πιστών από γύρω και μακρινά χωριά.
Χρόνια πολλά σε όλους κι ευχόμαστε να μένει αναμμένη η δάδα της παράδοσης που μας ζωογονεί και μας φέρνει κοντύτερα στους προγόνους μας.
