Παρασκευή, 18 Οκτωβρίου, 2024

Πάνω σε κάποια αποσπάσματα των Προσωκρατικών (XVII)

Ο κύκλος ζωής των πολλών εξαντλείται στον κορεσμό και την τεκνοποίηση. Γιαυτό κι οι πολλοί δεν διαφέρουν σε τίποτα απ’ το ζώο που το κατευθύνει μόνον το ένστικτο. Φέρτε στον νου τον μέσο άνθρωπο κι αμέσως θα διαπιστώσετε ότι η καθημερινή διαδρομή του είν’ απ’ το ψυγείο στο καθιστικό κι απ’ κει στο κρεβάτι. Μην σπεύδετε να γελάσετε: Μπορεί αυτή η διαδρομή νάναι και δική σας! Οι πιθανότητες να μην είναι, μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού γιατί στη συνείδηση όλων σας βαραίνει περσότερο η μακροημέρευση (εξ ου κι η συχνά ακουόμενη αντίστοιχη ευχή), παρά το αιώνιο κλέος που εξαργυρώνεται τις πιο πολλές φορές μ’ έναν πρώιμο θάνατο.

O μέσος θνητός ξέρει πολύ καλά – τόχει διαπιστώσει απ’ την εμπειρία του – ότι το μερίδιο του στη ζωή αυτή είναι στην πραγματικότητα το μερίδιο του στον θάνατο. Ποιος μπορεί ν’ αρνηθεί, δηλαδή, ότι η εκπλήρωση της μοίρας του καθενός είναι στην πραγματικότητα το τέλος του;: Μια μοίρα κατορθωμένη δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά μισό βήμα πριν τον θάνατο (από εκεί κι η χιλιοειπωμένη φράση, αυτή ήταν η μοίρα του τελικώς).
Αλλά ο μέσος θνητός δεν μπορεί ν’ αντέξει το βάρος κανενός κλέους γιατί δεν είναι προγραμματισμένος για να ξεφύγει απ’ τον προαναφερόμενο κύκλο ζωής που αρμόζει περσότερο σε κτήνος. Αντ’ αυτού βαυκαλίζεται ότι η μοίρα του θα μένει να εκπληρώνετε αενάως απ’ τους απογόνους και επιγόνους του, πιστεύοντας ότι εξασφαλίζει έτσι την αθάνατη φήμη που, όμως, μόνο τα μεγάλα έργα (κλέη) χαρίζουν. Ωστόσο, ο κάθε επόμενος διάδοχος είν’ ίδιος με τον κάθε πρόγονό του ως προς αυτό: Εκπληρώνει τη δική του μοίρα με τον θάνατό του φέρνοντας τόν πρόγονό του στη δεινή θέση που μοιάζει σε πολλά με τη θέση εκείνου που γεννάει συνέχεια θνησιγενή τέκνα. Επομένως, δεν μπορεί να εκπληρώσει ποτέ τον ασίγαστο πόθο του για αθανασία μέσ’ απ’ τα τέκνα του!
Να γιατί η μακροημέρευση είναι σταθερή ευχή των πολλών. Ένας μακρύς βίος εξασφαλίζει όχι μόνον τον έναν κορεσμό μετά τον άλλο σε μια ακατάπαυτη διαδοχή αλλά και περισσότερες πιθανότητες για τεκνοποίηση, δηλαδή για μια υποτιθέμενη μόνον εξασφάλιση της αιωνιότητας. Ο Ηράκλειτος κάτι παρόμοιο λέει και στεναχωρεί τους οικογενειάρχες όλων των αιώνων: Γοῦν κακίζων φαίνεται τὴν γένεσιν, ἐπειδάν φῇ· γενόμενοι ζώειν ἐθέλουσι μόρους τ᾽ ἔχειν, μᾶλλον δὲ ἀναπαύεσθαι, καὶ παῖδας καταλείπουσι μόρους γενέσθαι (Diels, 20).
Ίσως τελικά η ματαιότητα της ζωής (η αθλιότητα θάλεγα καλύτερα) είν’ ακριβώς τούτο: Ο μέσος θνητός, κινούμενος μεταξύ κορεσμού (πάσης φύσεως) και τεκνοποίησης, δηλαδή μέσα σ’ ένα κύκλο ζωής που καθορίζεται εν πολλοίς από κτηνώδη ένστικτα, νομίζει ότι δεν ασφυκτιά μέσα εκεί (ενώ αυτός ο κύκλος αποτελεί τον κατεξοχήν ασφυκτικό κλοιό της ύπαρξής του), επειδή του ανατίθεται κάθε φορά, απ’ αυτά τα ίδια κτηνώδη ένστικτά του, μία αποστολή της οποίας, όμως, η απώτερη έκβαση δεν πρόκειται ποτέ να στεφθεί με την αναμενόμενη επιτυχία∙ κι αυτό είναι κάτι που δεν θέλει να το δεχτεί κανείς!


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα