Μνήμες από ένα θλιβερό περιστατικό, την έκρηξη του μοτορσιπ: “Πανορμίτης” στη Σούδα, πριν 41 χρόνια, ζωντανεύουν κάθε χρόνο την 1η Οκτωβρίου.
Eκείνο το πρωϊνό του 1979, το πλοίο είχε “δέσει” στο λιμάνι της Σούδας, με εκατοντάδες φιάλες υγραερίου στα αμπάρια του, κιβώτια με δυναμίτιδα και βαρέλια με βενζίνη.
Ξαφνικά, έγινε έκρηξη με απολογισμό έναν νεκρό, πάνω από 130 τραυματίες και καταστροφές σε περιουσίες Χανιωτών. Το πλοίο… εξαφανίστηκε ενώ το φορτίο εκτοξεύθηκε σε ακτίνα 3 χιλιομέτρων!
Από τους ανθρώπους που τραυματίστηκαν και νοσηλεύτηκαν, ο κ. Ευάγγελος Δασκαλάκης, ο οποίος την ημέρα εκείνη, σε ηλικία 31 χρονών, εργαζόταν στον Ναύσταθμο Κρήτης, ως πολιτικό προσωπικό, καταθέτει τη δική του μαρτυρία στα “Χανιώτικα νέα”. Παράλληλα, υπογραμμίζεΙ ότι «είμαστε τυχεροί που δεν έχει ξανασυμβεί παρόμοιο περιστατικό διότι απ’ ότι γνωρίζουμε πάντα έρχονται επικίνδυνα φορτία με τέτοιου είδους εκρηκτικά στη Σούδα».
Συγκεκριμένα, ο κ. Δασκαλάκης ο οποίος είναι από τον Αλικιανό, λέει στα “Χανιώτικα νέα”:
«Τότε, εργαζόμουν στον Ναύσταθμο και ήταν τα συνεργεία κοντά στο σημείο όπου είναι η πολιτική προβλήτα. Κάποια στιγμή είδαμε φλόγες και μικροεκρήξεις. Δεν φανταστήκαμε ότι μετέφερε εκρηκτικά και ότι θα γινόταν έκρηξη σε όλο το πλοίο. Οπότε δεν απομακρυνθήκαμε. Βρισκόμουν στο σημείο μεταξύ πολιτικής προβλήτας της Σούδας και του Ναυστάθμου. Σε απόσταση πολύ κοντινή. Με την έκρηξη του πλοίου, έπεφταν τα συντρίμια. Με χτύπησε ένα συντρίμι στο γόνατο και με τραυμάτισε σοβαρά. Με πήρανε και με πήγανε δυο συνάδελφοί μου στο Ναυτικό Νοσοκομείο με ένα αγροτικό αυτοκίνητο που ήταν μέσα στον Ναύσταθμο. Επειδή δεν ήξεραν στο Ναυτικό Νοσοκομείο πόσοι είναι οι τραυματίες από το στρατιωτικό προσωπικό (εγώ ήμουν πολιτικό προσωπικό – δημόσιος υπάλληλος), μας πήγανε στο Γενικό Νοσοκομείο Χανίων. Η αιμοραγία ήταν τόσο μεγάλη που είχα εξαντληθεί και οι συνάδελφοι που ήμασταν μαζί με βοήθησαν και πήγαμε στο χειρουργείο, όπου ήταν και δύο μέλη του πληρώματος του πλοίου που πρόλαβαν και τους πήρανε. Εμένα με πήγανε σε δωμάτιο, όπου έφτιαξαν την πληγή και το τραύμα μου…».
Ο κ. Δασκαλάκης σημειώνει ότι το πλοίο μετέφερε 500 φιάλες υγραερίου και εκρηκτικά τα οποία θα πήγαιναν στο Ηράκλειο. Τη συγκεκριμένη μέρα, δεν είχε έρθει η Πυροσβεστική στη Σούδα ενώ
«κάθε φορά που ξεφορτωναν επικίνδυνα φορτία ερχόταν η Πυροσβεστική. Εκείνη την ημέρα δεν ειδοποιήσαν την Πυροσβεστική για να είναι εκεί από πριν, όπως γινόταν πάντα στα επικίνδυνα φορτία».
Ωστόσο, ο ίδιος σημειώνει ότι «καλύτερα που δεν ήταν η Πυροσβεστική. Γιατί μόλις θα έβλεπαν οι πυροσβέστες τις πρώτες φλόγες και πηγαίνανε στο πλοίο να τις σβήσουν, δυστυχώς θα είχαμε πολύ περισσότερα θύματα με πυροσβέστες από την έκρηξη».
«Εβλεπες σε όλο το Ναύσταθμο συντρίμια και το κατάρτι του πλοίου είχε πάει στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Και είχαν απλωθεί τόσα πολλά συντρίμια που ευτυχώς που έπεσαν σε κενά και όχι σε ανθρώπους».
Ο κ. Δασκαλάκης ήταν και μάρτυρας στη δίκη που ακολούθησε.
Ο ίδιος θυμάται:
«Στο δικαστήριο απ’ ότι είδαμε ήταν ανασφάλιστο το πλοίο. Αποζημιώσεις τις πρώτες μέρες μας έδωσαν σε δραχμές. Αν παίρναμε 14.000 δραχμές μισθό, μας έδωσαν φερ’ ειπείν βοήθημα 10.000. Εγώ έκανα αρκετές ημέρες στο Νοσοκομείο και αντίστοιχα στο σπίτι επειδή το τραύμα ήταν μεγάλο».
Στο ερώτημα τι μας διδάσκει αυτή η ιστορία για τα φορτία και τα μέτρα ασφαλείας στη Σούδα, μας λέει:
«Ειμαστε τυχεροί που δεν ξανασυνέβη τέτοιο περιστατικό διότι απ” ότι γνωρίζουμε πάντα έρχονται επικίνδυνα φορτία με τέτοιου είδους εκρηκτικά στη Σούδα».
Ο κ. Δασκαλάκης, όπως μας λέει, γεννήθηκε το 1948 στον Αλικιανό, το 1968 υπηρέτησα στο Πυροβολικό δύο χρόνια με την ειδικότητα ασυρματιστή, στη Δράμα.
Στη συνέχεια, προσελήφθη στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, στο Ναυτικό, ως τεχνικός στα αντιτορπιλικά σε τουρμπίνες ατμού.
Ο ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
«Τρόμος και πανικός στη Σούδα από την χθεσινή έκρηξη και ανατίναξη μοτορσιπ» ήταν ο πρωτοσέλιδος τίτλος των “Χανιώτικων νέων” στις 2 Οκτωβρίου 1979.
Στο ρεπορτάζ διαβάζουμε:
«Ωρα εννιά παρά τέταρτο το πρωί. Μια έκρηξη ισχυρή, ασυνήθιστη, συνταράσσει ολόκληρη την πόλη των Χανίων. Μερικές βιτρίνες και τζάμια παραθύρων έσπασαν. Παλιές οροφές έπεσαν. Οι άνθρωποι τρομοκρατημένοι βγήκαν στους δρόμους και άρχισαν να διερωτώνται τι έγινε… Στην κωμόπολη Σούδας, μέσα στο λιμάνι, ένα μοτορσιπ είχε τιναχτεί στον αέρα σκορπώντας σε ακτίνα τριών χιλιομέτρων τον τρόμο και την καταστροφή».
«Χαλασμός Κυρίου», ήταν ο πρωτοσέλιδος τίτλος στα “Νέα” της ίδιας μέρας.
Στα “Χανιώτικα νέα” στις 3 Οκτωβρίου 1979 το πρωτοσέλιδο γράφει: «Μεά την καταστροφή η Σούδα χρειάζεται μεγάλη βοήθεια. Η κυβέρνηση υπόσχεται να δώσει λίγα. Οι κάτοικοι απελπισμένοι περιμένουν…».
