Οπως γράφω τα τελευταία χρόνια για τις γιορτές της Μάχης της Κρήτης ας αναφερθώ και φέτος όσο για του χρόνου… βλέπουμε. Παρ’ ό,τι πέρασαν 73 χρόνια από τη θρυλική εκείνη μάχη η θύμηση του γεγονότος και η αγάπη για τους νεκρούς ή ζώντες ακόμη μαχητές διατηρείται έντονη.
Στο αεροδρόμιο του Μάλεμε, με την παρουσία του πρωθυπουργού, η τελετή ήταν ομολογουμένως η καλύτερη από όλες τις προηγούμενες με την αποφυγή παρουσίασης θεατρικών σκετσακιών, αλλά με εντυπωσιακό και μεγαλειώδες θέαμα όπως η επίδειξη με το F16 που έκοψε την ανάσα η ρίψη των αλεξιπτωτιστών ελεύθερης πτώσης, για πρώτη φορά με πλήρη εξάρτυση και οπλισμό μάχης και άλλα.
Και αυτή τη φορά όμως οι μόλις πέντε αιωνόβιοι πολεμιστές που παρευρισκόταν δεν είχαν την τιμητική θέση που τους άρμοζε. Κατά την επιμνημόσυνη δέηση και τις ομιλίες αντί να έχουν τοποθετηθεί εμπρός από τους “επισήμους”, αυτοί έβλεπαν την πλάτη των. Νομίζω αυτοί οι πέντε ήταν οι επίσημοι, οι τιμώμενοι.
Στο συμμαχικό νεκροταφείο φέτος ήταν άψογη η στάση της τιμητικής φρουράς του πολ. ναυτικού γύρω από τον κεντρικό σταυρό γιατί πέρυσι, όπως είχα γράψει τότε, ήταν επιεικώς απαράδεκτη. Βέβαια απουσίαζαν, λόγω πυρετού εκλογών φαίνεται, οι άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης και επίσης δεν αναφέρονταν και στα ελληνικά οι εκφωνήσεις των καταθέσεων στεφάνων.
Το καινούργιο στους τάφους των ηρώων ήταν οι χιλιάδες κόκκινες τριανταφυλλιές.
Τα τελευταία χρόνια ξεχάστηκαν οι πολεμικές και εθνικές αντιπαλότητες, άλλωστε μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα σε τι ωφελούσαν και οι νεκροί πολεμιστές ένωσαν και τις δύο πλευρές. Το γεγονός είναι ότι χάθηκαν τόσοι άνθρωποι στα πεδία των μαχών και ειδικά στη Μάχη της Κρήτης όπου οι περισσότεροι νεκροί και από τις δύο πλευρές ήταν από 18 έως 25 χρονών. Η διαφορά ήταν ότι εμείς και οι σύμμαχοι υπερασπιζόμεθα τα ιδανικά της δημοκρατίας και της ελευθερίας και οι απέναντι τα ιμπεριαλιστικά των ναζί. Οι νεκροί όμως σίγουρα δεν νιώθουν πλέον εχθροί και νομίζω σωστά οι απόγονοι των καταθετών στέφανα τιμής στους συμμάχους πολεμιστές και οι σύμμαχοι και οι ελληνικοί παράγοντες στους νεκρούς των εισβολέων.
Στο συμμαχικό κοιμητήριο θα συναντήσουμε πολλές επιτύμβιες πλάκες που αναγράφεται στην αγγλική: Ενας άγνωστος στρατιώτης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Γνωστός εις τον Θεόν, αφού δεν έχουνε ξακριβώσει τα στοιχεία του νεκρού. Στο γερμανικό τα τρία αδέλφια της οικογένειας Φον Μπλύχερ 17, 19 και 24 ετών που έχασαν τη ζωή τους την ίδια μέρα στη μάχη, ενώ από τα τρία αδέλφια Γκεντς οι δύο έπεσαν στη μάχη. Ισως οι ξένοι επισκέπτες διερωτώνται σε ποιο πολεμικό κοιμητήριο ευρίσκονται οι νεκροί των ελληνικών δυνάμεων, ένστολοι, αφού οι απλοί πολίτες τάφηκαν στα μέρη τους. Φυσικά δεν θα έχουν απάντηση. Σε κάθε μνημείο για τη μάχη τιμώνται βέβαια και αυτοί, αλλά ο τόπος αιώνιας ανάπαυσής των δεν υπάρχει πέρα από το μνημείο Ευελπίδων νομίζω.
