Ο περουβιανός πρώην πρόεδρος Πέδρο Καστίγιο διατάχθηκε χθες Πέμπτη να παραμείνει προφυλακισμένος για δεκαοκτώ μήνες από το Ανώτατο Δικαστήριο, ενώ χιλιάδες υποστηρικτές του συνεχίζουν να διαδηλώνουν σε όλη τη χώρα, αξιώνοντας την άμεση απελευθέρωσή του, αψηφώντας την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε.
Ο πρώην αρχηγός του κράτους, που εξελέγη με παράταξη της ριζοσπαστικής αριστεράς, βρίσκεται στη φυλακή μετά την παύση του με απόφαση του κοινοβουλίου την 7η Δεκεμβρίου, έπειτα από αποτυχημένη προσπάθειά του να διαλύσει το Κογκρέσο – στην οποία οι αντίπαλοί του, όπως και η πρώην αντιπρόεδρός του που τον διαδέχθηκε είδαν απόπειρα «πραξικοπήματος».
Η εισαγγελία, υπενθυμίζοντας πως ο κ. Καστίγιο προσπάθησε να πάει στην πρεσβεία του Μεξικού για να ζητήσει πολιτικό άσυλο αμέσως μετά την αποπομπή του, ζήτησε να παραμείνει υπό κράτηση ως τον Ιούνιο του 2024, επικαλούμενη κυρίως τον «κίνδυνο φυγής». Αντιμέτωπος με ποινική δίωξη για «στάση» και «συνωμοσία», ο πρώην πρόεδρος ενδέχεται να καταδικαστεί ως ακόμη και σε δέκα χρόνια κάθειρξη, κατά τον εισαγγελέα Αλσίδες Ντίας.
«Το νιώθαμε να έρχεται (…) Δεν πήγαμε στην ακροαματική διαδικασία, αρνούμαστε να συμμετάσχουμε σε αυτή τη μασκαράτα» είπε ο Ρόναλντ Ατένσιο, συνήγορος του πρώην προέδρου, ανακοινώνοντας πως θα ασκήσει έφεση.
Στον δρόμο, η κινητοποίηση των υποστηρικτών του Πέδρο Καστίγιο δεν αποκλιμακώνεται, παρά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε προχθές Τετάρτη για τριάντα ημέρες σε όλη την περουβιανή επικράτεια. Το μέτρο επιτρέπει στον στρατό να συμμετέχει σε επιχειρήσεις για την επιβολή της τάξης.
Έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον δέκα άνθρωποι κατά τη διάρκεια βίαιων επεισοδίων, συμπεριλαμβανομένων δύο χθες Πέμπτη, κατά τη διάρκεια συγκρούσεων στο αεροδρόμιο της Αγιακούτσο (νότια), σύμφωνα με τον Συνήγορο του Λαού, που καταμετρά άλλους 340 τραυματίες. Η αστυνομία ανέφερε πως περίπου οι μισοί από τους τραυματίες ανήκουν στις τάξεις της.
«Απαιτούμε οι ένοπλες δυνάμεις να σταματήσουν αμέσως τη χρήση πυροβόλων όπλων και τις ρίψεις δακρυγόνων από ελικόπτερα», τόνισε η ανεξάρτητη αρχή, αρμόδια για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε.
Τα σοβαρότερα επεισόδια και οι πιο ογκώδεις διαδηλώσεις εκτυλίσσονται στον νότο, όπου πέντε αεροδρόμια παραμένουν κλειστά (Ανταουάιλας, Αρεκίπα, Πούνο, Κούσκο, Αγιακούτσο).
Πάνω από εκατό δρόμοι παραμένουν αποκλεισμένοι από διαδηλωτές σε όλη τη χώρα, ενώ το τρένο προς το Μάτσου Πίτσου, αρχαιολογικό χώρο που αποτελεί μαγνήτη για τους τουρίστες από όλο τον κόσμο, έχει σταματήσει να λειτουργεί, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να φύγουν εκατοντάδες επισκέπτες.
«Πρέπει να δώσουμε μάχη. Πρόεδρος είναι ο Πέδρο Καστίγιο», είπε η Μιλάγκρος Κίσπε Ντίας, καθώς με το μωρό της -πέντε μηνών- στην αγκαλιά, βάδιζε προς το κοινοβούλιο, όπου γίνονται καθημερινά συγκεντρώσεις μετά την παύση του κ. Καστίγιο από το Κογκρέσο, στο οποίο κυριαρχεί η δεξιά.
Ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας και μέλη του στρατού διακρίνονταν στο κέντρο της Λίμας χθες βράδυ.
«Χρειάζεται ενεργητική αντίδραση» στη «βία», είπε ο υπουργός Άμυνας Αλμπέρτο Οταρόλα, υπογραμμίζοντας πως η κατάσταση έκτακτης ανάγκης προβλέπει «αναστολή των ελευθεριών της κυκλοφορίας και της συνάθροισης», ακόμα και την «πιθανότητα απαγόρευσης της κυκλοφορίας».
«Δεν υπάρχει δικαιοσύνη»
Μπροστά στο αρχηγείο της αστυνομίας, όπου κρατείται ο κ. Καστίγιο, στην Ατέ (ανατολικά της Λίμας), παραμένουν μέρα-νύχτα υποστηρικτές του, που απαιτούν να αποφυλακιστεί.
Η ανιψιά του Βίλμα Βάσκες, 42 ετών, κατήγγειλε ενώπιον δημοσιογράφων πως «δεν υπάρχει δικαιοσύνη».
«Από την πρώτη μέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του, ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ήμασταν τρομοκράτες. Από τη μέρα που ο πρόεδρος Καστίγιο ανέλαβε τα καθήκοντά του, δεν τον άφηναν να κυβερνήσει, ήμασταν κλέφτες, ήμασταν διεφθαρμένοι. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη», ξέσπασε η κυρία Βάσκες.
Αντίπαλοι του κ. Καστίγιο πράγματι διατείνονται πως υποστηρίζεται εν μέρει από το MOVADEF, τον πολιτικό βραχίονα του Φωτεινού Μονοπατιού – της μαοϊστικής οργάνωσης ανταρτών που έδρασε τα χρόνια του 1980 και του 1990 στο Περού και οι αρχές της επιρρίπτουν την ευθύνη για χιλιάδες θανάτους. Έχουν αποκαλέσει τον πρώην πρόεδρο και τους συνοδοιπόρους του «τρομοκράτες».
Η νέα κυβέρνηση προσπαθεί να αποκαταστήσει την τάξη τόσο αναπτύσσοντας δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας, όσο και ικανοποιώντας κάποια τουλάχιστον αιτήματα των διαδηλωτών.
Η νέα πρόεδρος Ντίνα Μπολουάρτε ανήγγειλε έτσι πως πρόθεσή της είναι να διεξαχθούν νέες εκλογές «τον Δεκέμβριο του 2023».
Η κυρία Μπολουάρτε, στο στόχαστρο των διαδηλωτών, είχε αρχικά πει την Κυριακή πως θα επέσπευδε τις εκλογές από το 2026 στον Απρίλιο του 2024, χωρίς αυτό να αποκλιμακώσει την ένταση. Το ζήτημα την αφορά προσωπικά: η θητεία της θεωρητικά διαρκεί ως το 2026, αφού ο κ. Καστίγιο εξελέγη για πέντε χρόνια το 2021.
