Εορταστικές δράσεις για τα εκατό χρόνια της FIDE
Του ΚΟΣΜΑ ΚΕΦΑΛΟΥ
Το 2024 η Παγκόσµια Σκακιστική Οµοσπονδία (FIDE) συµπληρώνει 100 χρόνια και ενθαρρύνει τους διοργανωτές και τις οµοσπονδίες να προγραµµατίσουν τις τακτικές και ειδικές εκδηλώσεις τους υπό την οµπρέλα του #FIDE100. Παράλληλα ζητάει υποστήριξη από τη σκακιστική κοινότητα για την ανοικοδόµηση του ιστορικού της αρχείου µε φωτογραφίες, έγγραφα, βίντεο, αναµνηστικά, δελτία και άλλα σκακιστικά αντικείµενα που σχετίζονται µε την ιστορία της FIDE και την ανάπτυξη του σκακιού (αποστολή στο centenary@fide.com).
Οι σκακιστικές δράσεις θα καλύψουν όλο τον κόσµο (ήδη εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από µια ελληνική σκακιστική γωνιά, την Ικαρία, µε ένταξη σε αυτές τις δράσεις του Σκακιστικού Φεστιβάλ Αιγαίου), ενώ πλούσιο υλικό θα είναι προσβάσιµο στο ∆ιαδίκτυο.
Ας γνωρίσουµε την Παγκόσµια Σκακιστική Οµοσπονδία από περιγραφή του µετρ Λουκά Ζαχείλα, εκ των συγγραφέων του βιβλίου «Σκακιστικές Ολυµπιάδες στα χρόνια του Ψυχρού Πολέµου και µετά» (εκδόσεις σοφία, www.esofia.net):
Από τα πρώτα χρόνια που το σκάκι άρχισε να αποκτά οργανωµένη δοµή, στη λογική των υπολοίπων αθληµάτων, υπήρξαν σκέψεις για την ένταξη του σκακιού στους Ολυµπιακούς Αγώνες. Το 1922 ο Ρώσος Eugene Znosko-Borovsky, ενώ συµµετείχε σε ένα διεθνές σκακιστικό τουρνουά στο Λονδίνο, ανακοίνωσε ότι ένα σκακιστικό τουρνουά θα διεξαγόταν κατά τη διάρκεια των 8ων Ολυµπιακών Αγώνων στο Παρίσι το 1924 υπό την αιγίδα της Γαλλικής Σκακιστικής Οµοσπονδίας.
Για να ενισχύσουν αυτή την προσπάθεια, στις 20 Ιουλίου 1924 οι συµµετέχοντες στο τουρνουά του Παρισιού ίδρυσαν τη FIDE, τη ∆ιεθνή Οµοσπονδία Σκακιού ή Παγκόσµια Οµοσπονδία Σκακιού, µια ένωση παικτών που από τότε αναφέρεται µε το γαλλικό της ακρωνύµιο FIDΕ. ∆υστυχώς, παρά τη δηµιουργία της FIDE, το σκάκι δεν εντάθηκε στην Ολυµπιάδα στο Παρίσι, µε βασικό πρόβληµα τον διαχωρισµό των παικτών σε επαγγελµατίες και ερασιτέχνες. Πιο συγκεκριµένα, στην Ολυµπιάδα και σε εναρµόνιση µε τις απαιτήσεις της ∆ΟΕ είχε αποφασιστεί να µην συµµετάσχουν «επαγγελµατίες» ώστε να διευκολυνθεί η αποδοχή του σκακιού στα ολυµπιακά αθλήµατα. Κάθε χώρα απέκλειε µόνη της όσους παίκτες της θεωρούσε επαγγελµατίες, µε συνέπεια κάποιες χώρες να µην συµµετάσχουν.
Στο Παρίσι λοιπόν, στις 20 Ιουλίου του 1924, έγινε η πρώτη µεγάλη διοργάνωση σε επίπεδο εθνικών οµάδων, µε σκοπό να «εορτάσει» τη δηµιουργία της παγκόσµιας οµοσπονδίας, αλλά δυστυχώς εκτός του επισήµου πλαισίου της Ολυµπιάδας. Αυτή ήταν η πρώτη ανεπίσηµη σκακιστική Ολυµπιάδα, ενώ η πρώτη επίσηµη Ολυµπιάδα πραγµατοποιήθηκε µετά από τρία χρόνια στο Λονδίνο, ενώ είχε µεσολαβήσει ακόµα µία ανεπίσηµη Ολυµπιάδα το 1926.
Περίπλοκες διαδικασίες
Η ίδρυση της Παγκόσµιας Οµοσπονδίας έχει µια µακρά ιστορία. Τον Απρίλιο του 1914 για πρώτη φορά υπήρξε µια πρωτοβουλία στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας για τη δηµιουργία µιας διεθνούς σκακιστικής οµοσπονδίας. Μια δεύτερη προσπάθεια έγινε τον Ιούλιο του 1914 κατά τη διάρκεια του διεθνούς τουρνουά σκακιού του Mannheim, αλλά το ξέσπασµα του Α’ Παγκοσµίου Πολέµου σταµάτησε µε δραµατικό τρόπο αυτές τις διαδικασίες. Χρειάστηκε να περάσουν ακόµα 10 χρόνια προκειµένου να δηµιουργηθεί η Οµοσπονδία σε µια προσπάθεια ένταξης του σκακιού στους Ολυµπιακούς Αγώνες.
Στα πρώτα χρόνια της, η FIDE είχε µικρή ισχύ και χρηµατοδοτούνταν ελάχιστα. Τα συνέδριά της, το 1925 και το 1926, εξέφρασαν την επιθυµία να συµµετάσχουν στη διαχείριση του παγκόσµιου πρωταθλήµατος, ενώ αποδέχτηκαν τους «Κανόνες του Λονδίνου» που είχε εισηγηθεί ο Καπαµπλάνκα. Σχεδιάστηκαν από τον τότε παγκόσµιο πρωταθλητή και καθόριζαν τι έπρεπε να κάνουν οι παίκτες που ήθελαν να διεκδικήσουν τον τίτλο από τον παγκόσµιο πρωταθλητή.
Το 1928 η FIDE αναγνώρισε τον Μπογκολιούµποβ ως «Πρωταθλητή της FIDE» αφού κέρδισε ένα µατς εναντίον του Μαξ Όιβε. Ο Αλιέχιν, ο κυρίαρχος παγκόσµιος πρωταθλητής, παρακολούθησε µέρος του συνεδρίου του 1928 και συµφώνησε να εντάξει τους µελλοντικούς αγώνες για τον παγκόσµιο τίτλο υπό την αιγίδα της FIDE, αν και οποιοσδήποτε αγώνας µε τον Καπαµπλάνκα θα έπρεπε να είναι υπό τους ίδιους όρους όπως στο Μπουένος Άιρες, 1927, δηλαδή ποσό 10.000 δολαρίων για τον νικητή του µατς. Η FIDE το αποδέχτηκε και αποφάσισε να σχηµατίσει µια επιτροπή για να τροποποιήσει τους Κανόνες του Λονδίνου για µελλοντικούς αγώνες, αν και αυτή η επιτροπή δεν συνεδρίασε ποτέ. Μέχρι το Συνέδριο του 1929, έγινε ένας αγώνας παγκοσµίου πρωταθλήµατος µεταξύ του Αλιέχιν και του Μπογκολιούµποβ ο οποίος είχε την ιδιαιτερότητα να µη διεξάγεται υπό την αιγίδα της FIDE αλλά ούτε σύµφωνα και µε τους «Κανόνες του Λονδίνου». Το παγκόσµιο σκάκι είχε πάντα ιδιαίτερα περίπλοκες διαδικασίες.
Θα επανέλθουµε µε περισσότερα ιστορικά στοιχεία και από το νέο έτος θα παρακολουθούµε τις σκακιστικές δράσεις στο πλαίσιο των 100 χρόνων της FIDE.
Επικαιρότητα
-Πρωταθλητής Ελλάδας στη Λύση Σκακιστικών Προβληµάτων αναδείχθηκε για έκτη φορά ο Νίκος Μενδρινός συγκεντρώνοντας 35,75 βαθµούς επί 60 δυνατών. ∆εύτερος ο περυσινός πρωταθλητής Παναγιώτης Κονιδάρης (33,5) και τρίτος ο Παναγιώτης Μασούρος (21,25). Ακολούθησαν οι Σκυριανόγλου, Φουγιαξής, Παπασταυρόπουλος, Κατσαδώρος-Φεγγερός, Πετρίδης, Καραχισαρίδης, Μανωλάς. Ο 21ος Πανελλήνιος ∆ιαγωνισµός Λύσης Σκακιστικών Προβληµάτων έγινε στο εντευκτήριο του Σ.Ο. Αιγάλεω µε επιµέλεια του Γιάννη Γαρουφαλίδη. Τα θέµατα, οι λύσεις, καθώς και φωτογραφικό υλικό έχουν αναρτηθεί στο https://kallitexniko-skaki.blogspot.com/.
-Ολοκληρώθηκε στην Κρήτη το Παγκόσµιο Πρωτάθληµα Βετεράνων Ερασιτεχνών, στο οποίο συµµετέχουν 161 σκακιστές και σκακίστριες από 24 χώρες. Από την Ελλάδα αγωνίστηκε ο περυσινός παγκόσµιος πρωταθλητής Σπύρος Ιλαντζής. Στο εναρκτήριο τουρνουά µπλιτς κατετάγη 13ος µεταξύ 68 παικτών µε 4,5 βαθµούς σε 7 παρτίδες. Στο πρωτάθληµα συµµετείχε στο β΄γκρουπ και κατετάγη 6ος µε 5,5β. νικητής ο γερµανός Schnelzer Reinhold µε 6,5β. όσους και ο συµπατριώτης του Kannenberg Karl-Heinz που πήρε την δεύτερη θέση.
3η θέση και χάλκινο µετάλλιο στο Παγκόσµιο Ατοµικό Πρωτάθληµα Rapid µέχρι 20 ετών για τον ∆ηµήτρη Αλεξάκη
Ο νεαρός ΙΜ και µέλος της προεθνικής ανδρών ∆ηµήτρης Αλεξάκης χάρισε µια ακόµα σηµαντική διάκριση στο σκάκι της χώρας µας κατακτώντας την 3η θέση και το χάλκινο µετάλλιο στο Παγκόσµιο Ατοµικό Πρωτάθληµα Rapid µέχρι 20 ετών που ολοκληρώθηκε χθες 12/10 στη Σαρδηνία της Ιταλίας µε συµµετοχή 47 σκακιστών από 26 χώρες.
Οι αγώνες rapid (15΄+ 10΄΄) πραγµατοποιήθηκαν µε ελβετικό σύστηµα 11 γύρων και ο σκακιστής του Πειραϊκού ΟΣ συγκέντρωσε 8 βαθµούς (7 νίκες, 2 ισοπαλίες, 2 ήττες) και ισοβάθµησε στις θέσεις 2 – 4 . Σύµφωνα µε τα κριτήρια ισοβαθµίας πήρε τελικά την 3η θέση.
Πρωταθλητής µε 8,5 βαθµούς αναδείχθηκε ο Ινδός Sadhwani Raunak (GM 2591) και 2ος ο Nesterov, Arseniy (GM 2539) από τη Ρωσία.
