«Όταν πρωτομπήκα στο σπίτι μου ένιωσα άλλος άνθρωπος, άνοιξε η καρδιά μου. Ήταν λουσμένο στον ήλιο! Όπως και τώρα…» μας λέει η κα Έρη Σταυροπούλου, καθώς μας υποδέχεται στο σπίτι της στο Ακρωτήρι με το χαμόγελο στα χείλη. Εδώ και ένα χρόνο ξέφυγε από τα “δεσμά της αστεγίας”, χάρις στο πρόγραμμα “Άστεγοι και Εργασία” και στα 70 της μπορεί ακόμα να ονειρεύεται.
Η δίχωρη γκαρσονιέρα είναι καλαίσθητα διακοσμημένη με υπέροχους πίνακες που η ίδια φιλοτεχνεί. Μας πληροφορεί μάλιστα πως ένα έργο της το έχουμε δει όλοι όσοι ζούμε στα Χανιά. Τον τεράστιο πίνακα που απεικονίζει σκηνή από την ταινία “1900” του Μπ. Μπερτολούτσι στην κεντρική αίθουσα του Εργατικού Κέντρου Χανίων που η ίδια φιλοτέχνησε το 1985!
ΕΤΣΙ ΤΑ ΕΦΕΡΕ Η ΖΩΗ
Ψήνοντας μας τον πρώτο καφέ της ημέρας μας μιλάει για την μετακίνηση της στα Χανιά στις αρχές της δεκαετίας του ’80 προερχόμενη από την Αθήνα, τα οικογενειακά ζητήματα που αντιμετώπισε, τη δουλειά που ξεκίνησε σε τεχνικά γραφεία των Χανίων ως σχεδιάστρια (έχει σπουδάσει εργοδηγός – διακοσμήτρια με γνώσεις γραφιστικής, σχεδίου κ.ά.) μέχρι το 1999. Στη συνέχεια ξεκίνησε μαθήματα ζωγραφικής σε παιδιά και ενηλίκων στην τότε “Νομαρχιακή Επιτροπή Λαϊκής Επιμόρφωσης”, έκανε φύλαξη παιδιών ή ηλικιωμένων, δούλεψε ως καθαρίστρια, ρεσεψιονίστ κ.α. Το ότι δεν είχε δικό της σπίτι ήταν πάντα ένα πρόβλημα που γιγαντώθηκε την εποχή της μεγάλης κρίσης.
«Ήταν 2012 και είχα ελάχιστα εισοδήματα και με δυσκολία τα έβγαζα πέρα. Νοίκιασα ένα σπίτι στα Χωραφάκια, έμεινα χωρίς ρεύμα κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες» αναφέρει. Έφτασε να χρωστάει 5 ενοίκια και αναγκάστηκε να φύγει από τα Χωραφάκια και να κάνει σπίτι της για μεγάλο διάστημα το πάτωμα της εκκλησίας στον Αγ. Ονούφριο. «Βρήκα δύο τραπέζια, αναδιπλούμενα, και τα έβαλα για κρεβάτι και κάποια στιγμή μου έφεραν και ένα στρώμα» αφηγείται. Μοναδική της στήριξη φίλοι της που την έφερναν φαγητό κάποιες ημέρες ειδικά όταν είχε χτυπήσει στο πόδι και ένα πετρογκάζ για να μαγειρεύει και να ζεσταίνει νερό για να κάνει μπάνιο. «Συνθήκες δεκαετίας ’50 – ’60; Τι να πω έτσι ήταν η ζωή μου για πολλούς μήνες» λέει.
ΠΕΙΝΑ ΚΑΙ ΚΡΥΟ
Δύο πράγματα που δεν μπορεί να ξεχάσει η συνομιλήτρια μας το πολύ δύσκολο αυτό διάστημα της ζωής της ήταν η πείνα και το κρύο.
«Μια μέρα είχα μείνει με μια γωνία ψωμιού, ξερό σαν παξιμάδι. Είχα και λίγο αλεύρι και λίγο λάδι πήγα να φτιάξω ένα χυλό. Όπως το έψηνα πήγε ένα γατί πάτησε το χερούλι του τηγανιού και έπεσε όλος ο χυλός στο πάτωμα! Δεν μπορούσα να το φάω και έμεινα με μια γωνιά ξερού ψωμιού και με αυτό πέρασα τρεις ημέρες! Η αβιταμίνωση μου είχε φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα. Όσο για το κρύο… ήταν φρικτό. Χωρίς θέρμανση φυσικά, ξάπλωνα με δύο ζευγάρια γάντια, πρόσθετα πουλόβερ, έβαζα σκουφιά, στα Χωραφάκια το σπίτι ήταν βορινό, στον Αγ. Ονούφριο κοιμόμουν στο πάτωμα. Κάποια στιγμή είπα ότι δεν μπορώ να ζήσω άλλο σε αυτές τις συνθήκες…»
Την εποχή που άρχισαν να αίρονται οι αυστηρές απαγορεύσεις λόγω κορωνοϊού απευθύνθηκε στις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου Χανίων όπου την ενημέρωσαν για το πρόγραμμα “Άστεγοι και Εργασία”. «Η κα Ελένη Ζερβουδάκη, οι υπάλληλοι μου μίλησαν για το πρόγραμμα, εντάχθηκα σε αυτό και από το Νοέμβριο του 2022 μένω εδώ…»
ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Όμως ούτε η πείνα, ούτε το κρύο στεναχώρησαν την κα Έρη, όσο οι άνθρωποι. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη απογοήτευση. «Το βράδυ, όταν σβήνω τα φώτα να κοιμηθώ έρχονται οι αναμνήσεις. Οι αναμνήσεις δεν έχουν να κάνουν με αυτά που τράβηξα, το κρύο την πείνα αλλά τις κακές κουβέντες και τις άσχημες συμπεριφορές. Υπάρχει σε πολύ κόσμο μια κακή νοοτροπία που βλέπει μια γυναίκα σε δύσκολη θέση και την καταδικάζει. Να σε βρίζουν, να σε κοιτάνε με μίσος λες και τους έκανες κάτι! Μια στιγμή μου φώναξε μια γυναίκα “φύγε από εδώ γύρισε στην πατρίδα σου Παλιοβουλγάρα” και της απαντώ “καλέ εδώ είναι η πατρίδα μου”. Δηλαδή αν ήμουν μαύρη θα με είχε λιντσάρει;» είναι τα λόγια της κας Έρης που προσπαθεί να εξηγήσει τους λόγους αυτής της σκληρότητας.
Το πρόγραμμα λήγει σε 11 μήνες από σήμερα και αυτό ανησυχεί την κα Σταυροπούλου. «Είναι σαν να μπαίνεις σε ένα λεωφορείο σε κατεβάζει μια στάση από όπου θα πάρει άλλους να τους πάει σε άλλο σημείο και εσύ; Πού θα πας;» αναρωτιέται και ελπίζει ότι θα μπορεί να βρει μια εργασία ώστε να συντηρήσει τουλάχιστον τη διαμονή της ώστε να μην βρεθεί και πάλι στο δρόμο.
Το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα “Άστεγοι και εργασία” ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2022 και είναι συνέχεια του προγράμματος “Στέγαση και Επανένταξη” της περιόδου 2015-2019. Υλοποιείται από το “Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας” (χρηματοδότηση), το Δήμο Χανίων (δικαιούχος) και τη “Σύμπραξη Φορέων Χανίων”… Προβλέπει την επιδότηση ενοικίου για
διάστημα 24 μηνών, επιδότηση για λειτουργικές ανάγκες του νοικοκυριού (οικοσκευή και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας), επιδότηση εργασίας για διάστημα 12 μηνών, επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για επιπλέον διάστημα 12 μηνών, υπηρεσίες κατάρτισης και εκπαίδευσης, συμβουλευτική και κοινωνική στήριξη, διασύνδεση με συμπληρωματικές υπηρεσίες και παροχές.
