Στη χώρα µας o όρος αποστασία καθιερώθηκε σαν πολιτική ορολογία, µε τα καταστροφικά γεγονότα για τον τόπο µας τον Ιούλιο του 1965. Τότε υπήρχε η κυβέρνηση της Ε.Κ. µε το τεράστιο ποσοστό του 53%, που της έδωσε ο ελληνικός λαός στις 16/2/64.
Όµως τον Ιούλιο του 1965 ανατράπηκε από το βασιλικό πραξικόπηµα και την αποστασία βουλευτών της. Κορυφαία στελέχη της Ε.Κ. εγκατέλειψαν το κόµµα την ώρα που τους κάλεσε ο βασιλιάς για να τους κάνει πρωθυπουργούς και υπουργούς. Το κυβερνητικό κόµµα της Ε.Κ. µε τους 170 βουλευτές έγινε αξιωµατική αντιπολίτευση και η αξιωµατική αντιπολίτευση την ΕΡΕ µε τους 107 βουλευτές έγινε συγκυβέρνηση µε τους 45 αποστάτες της Ε.Κ.!
Μια ελπίδα για τον λαό µας για περισσότερη ∆ηµοκρατία χάνεται για µια ακόµα φορά. Μετά τις δραµατικές εξελίξεις που επακολούθησαν, θα περίµενε κανένας ότι το φαινόµενο της αποστασίας θα είχε εκλείψει από τα κόµµατα. Όµως παρουσιάστηκε ξανά µετά από 60 χρόνια στο κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. Μπορεί βέβαια να µην έχουν το ίδιο πολιτικό βάρος οι δύο αποστασίες, αλλά σαν πολιτική πράξη είναι όµοιες. Εγκατέλειψαν το κόµµα που το εκλογικό σώµα τους έκανε βουλευτές του. Αποδυναµώθηκε το κόµµα τους αγνοώντας τη λαϊκή εντολή.
Έτσι λοιπόν πάλι έχουµε, όπως το 1965, αντιστροφή των ρόλων των κοµµάτων στο κοινοβούλιο. Το κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης µε τους 47 βουλευτές, γίνεται τρίτο κόµµα µε 27 βουλευτές και το τρίτο κόµµα του ΠΑΣΟΚ µε τους 31 βουλευτές γίνεται αξιωµατική αντιπολίτευση. Πρόκειται δηλαδή για µια καταπάτηση της λαϊκής εντολής και όσοι συνέβαλαν σ’ αυτή την κατάληξη είναι προκλητικό να αναφέρονται στη ∆ηµοκρατία. Θεµέλιο της ∆ηµοκρατίας είναι ο κυρίαρχος λαός και δεν έχει το δικαίωµα κανένας να παραβιάζει τη βούληση του. Η ∆ηµοκρατία στηρίζεται στην απόφαση της λαϊκής ετυµηγορίας και όχι στα πολιτικά παιχνίδια ή στην ικανοποίηση προσωπικών φιλοδοξιών ή στην ικανοποίηση του πάθους του φθόνου. Αλίµονο αν ο καθένας ταυτίζει τη λειτουργία της ∆ηµοκρατίας σύµφωνα µε τις επιδιώξεις του.
Σε όλες τις περιπτώσεις της αποστασίας έχουµε παραβίαση της δηµοκρατικής εντολής και στραγγαλισµό της λαϊκής κυριαρχίας. Είναι αποστασία γιατί αυτοί που αποχωρούν αποκηρύσσουν την πρότερη αυτών πίστη. Όποιος διαφωνεί µε το κόµµα που τον εξέλεξε βουλευτή, δεν παίρνει τη βουλευτική έδρα µαζί του, γιατί δεν αποτελεί ιδιοκτησία του. Αν ίσχυε κάτι τέτοιο, τότε οι βουλευτές θα κρατούσαν ισοβίως αυτό το αξίωµα. ∆εν έγινε κάποιος βουλευτής σαν ανεξάρτητος για να κάνει ό,τι θέλει. Αυτά τα πολιτικά παιχνίδια, απαξιώνουν το πολιτικό σύστηµα. Μετά «κλαψουρίζουµε», γιατί ο λαός έχει αποµακρυνθεί από την πολιτική ζωή της χώρας. Αντί οι πολιτικοί µε τις πράξεις τους να φέρουν τον λαό πάλι στη ζωή της ∆ηµοκρατίας, τον αποµακρύνουν. Οι µισοί Έλληνες ψηφίζουν και ο λαός εκλέγει κυβερνήσεις λαϊκής µειοψηφίας. Ενέργειες που δεν συµβαδίζουν µε τη βούληση του λαού, αποδυναµώνουν τα κόµµατα και την ποιότητα της ∆ηµοκρατίας. Η πολιτική είναι στενά δεµένη µε την κοινωνία. Και στις δύο λοιπόν περιπτώσεις της αποστασίας του 1965 και στον ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχουν συνέπειες στους δηµοκρατικούς θεσµούς της χώρας. Στην πρώτη περίπτωση η αποστασία αποσταθεροποίησε το πολιτικό σύστηµα της χώρας και οδηγήθηκε η χώρα στην κατάλυση των δηµοκρατικών ελευθεριών στις 21/4/67. Στη δεύτερη περίπτωση που αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ έχουµε ασέβεια της λαϊκής εντολής και σφετερισµό των βουλευτικών εδρών. ∆εν υπήρξε σεβασµός στην κοινωνία και στους δηµοκρατικούς κανόνες. Οι έννοιες του αλληλοσεβασµού, της αλληλεγγύης, της πίστης στη συλλογικότητα καταπατήθηκαν. Και µάλιστα από ένα κόµµα της αριστεράς που «φηµιζόταν» για τη συντροφικότητα των στελεχών του. Και γι’ αυτό αποκαλούσε ο ένας τον άλλο σύντροφο!
Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ 1965
Αυτό που έγινε στις 15 Ιουλίου 1965 είναι πρωτοφανές. Η κυβέρνηση του 53% της Ε.Κ. ανατρέπεται από τους βουλευτές της και από κυβέρνηση γίνεται αξιωµατική αντιπολίτευση. Η αποστασία του 1965 έφερε εξουθένωση του κοινοβουλευτισµού, τον εκτραχηλισµό του ήθους και ύφους της εξουσίας, την έκπτωση της δηµόσιας ηθικής και τη µειωµένη ευθύνη έναντι των θεσµών. Μια σηµαντική οµάδα στελεχών της Ε.Κ. υπηρέτησαν τα σχέδια των ανακτόρων, των οικονοµικών συµφερόντων και του ξένου παράγοντα. 45 βουλευτές την Ε.Κ έσπευσαν στο «συσσίτιο», που χορηγούσε το παλάτι και η Βουλή έγινε οίκος εµπορίου, όπως την ονόµασε ο Γ. Παπανδρέου. Η προσφορά των χαρτοφυλακίων έπεσε στο επίπεδο της εµποροπανήγυρης συνειδήσεων. ∆εν ήλθε ξαφνικά και τυχαία η 15 Ιουλίου 1965. Το σχέδιο της ανατροπής Παπανδρέου και της πολιτικής εκτροπής, ξεκίνησε πριν από 10 µήνες. Το σαθρό καθεστώς ετοίµασε την ανατροπή Γ. Παπανδρέου. Οι πολιτικοί της αποστασίας δεν µπορούσαν να πείσουν ότι όλα σχεδιάστηκαν το βράδυ της 15ης Ιουλίου ή ότι µέχρι εκείνο το µοιραίο βράδυ ήσαν στο… Καστρί και συνιστούσαν στον Παπανδρέου να µη παραιτηθεί. Τα γεγονότα τους διαψεύδουν. Στις 7 η ώρα ο Παπανδρέου λέει στον βασιλιά ότι την άλλη µέρα θα του φέρει την παραίτησή του εγγράφως και στις 8 η ώρα ορκίζεται «πρωθυπουργός», ο καιροφυλακτών πρόεδρος της Βουλής Νόβας. ∆εν κρατήθηκαν δηλαδή ούτε οι τυπικές διαδικασίες!
Το σχέδιο λοιπόν την ανατροπής ξεκινά µετά την επίσκεψη του Παπανδρέου στην Αµερική. Το όχι στον Τζόνσον δεν το ανέχτηκαν οι Αµερικανοί. Ο τότε πρεσβευτής της Ελλάδας Μάτσας ειδοποίησε τον Παπανδρέου ότι οι Αµερικανοί δεν τον θέλουν. Επίσης ο τότε πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα Ελις Μπρίγκς χαρακτήριζε τον Παπανδρέου σε επιστολή του ανίκανο πολιτικό, θορυβώδη δηµαγωγό και ότι δεν έµαθε ακόµη πόσο επικίνδυνο είναι να παίζει κανείς µε τους κοµµουνιστές. Αυτά πίστευαν για έναν αντικοµµουνιστή πολιτικό! Εξάλλου ο σταθµάρχης της CIA Ανσουτζ σε συνάντηση µε τον ιδιοκτήτη της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Π. Κόκκα και τον κ. Μητσοτάκη, είχαν σαν θέµα συζήτησης πως θα βγει από τη µέση ο Α. Παπανδρέου.
Αυτό συνέβη πριν από την αποστασία της 15/7/65!
(Βιβλίο Α. Παπαχελάς «Ο βιασµός της ελληνικής ∆ηµοκρατίας»)
Να σηµειωθεί ότι στο βιβλίο του Κωνσταντίνου αναφέρεται ότι τις κατάπτυστες επιστολές που έστειλε στον Γ. Παπανδρέου, τις έγραψαν ο π. Κόκκας και ο Χοϊδάς. Αυτές αποτελούν µια αιτία της ρήξης.
Εξάλλου σε συνέντευξη του Κ. Μητσοτάκη στον Α. Παπαχελά, ο Κ. Μητσοτάκης δεν διέψευσε την τηλεφωνική επικοινωνία του µε τον σταθµάρχη της CIA το βράδυ της 15/7/65, που όλη η Ελλάδα ξενυχτούσε! Η απόφαση Μητσοτάκη να υπουργοποιηθεί στην κυβέρνηση Νόβα είχε ληφθεί. Αυτό µου είπαν δύο βουλευτές του Ηρακλείου Μ. Ξυλούρης και Τ. Πλεύρης. Πήγαν την νύκτα στο σπίτι του στη Γλυφάδα για να τον πείσουν να µην ακολουθήσει το βασιλικό πραξικόπηµα και τους απάντησε ότι «δεν µπορεί»!
Όλα λοιπόν είχαν σχεδιασθεί πολύ πριν τις 15 Ιουλίου 1965.
Αλλ’ όµως σ’ αυτό το ανήθικο σχέδιο της ανατροπής του πρωθυπουργού του 53%, είχε συµβολή και ο αρχηγός της ΕΡΕ Π. Κανελλόπουλος. Σε µεγάλη συγκέντρωση στις 16 Φεβρουαρίου 1965 στην πλατεία Κλαυθµώνος, ζήτησε να ρίξουν τον Παπανδρέου οι βουλευτές της Ε.Κ, γιατί οδηγεί τη χώρα στον κοµµουνισµό και ότι θα στηρίξει η ΕΡΕ κυβέρνηση αποστατών της Ε.Κ. Όπως και έγινε µετά από µήνες! Το σαθρό σύστηµα που σχεδίαζε την ανατροπή Παπανδρέου ήθελε να τον εκθέσει δηµόσια και να αποτελέσει τον «λαγό» της πολιτικής εκτροπής. Γεγονότα που κατέστρεψαν τη χώρα δεν ανήκουν στη λήθη.
∆υστυχώς αυτά έκανε ένας σπουδαίος άνθρωπος του πνεύµατος που ασχολήθηκε µε την πολιτική. Αντί να τραβήξει την πολιτική προς τα πάνω, η πολιτική τον τράβηξε προς τα κάτω!
∆ούλεψαν όµως για την αποστασία και τα οικονοµικά συµφέροντα. Υπήρχαν αξιώσεις της ESSO-PAPAS για την προνοµιακή δασµολογική προστασία της χαλυβουργίας. Τον ιδιοκτήτη της Τοµ Πάπας τον συναντούµε στην εξαγορά βουλευτών της Ε.Κ. στην περίοδο της αποστασίας, στα γραφεία της εταιρείας του στην οδό Μητροπόλεως (∆ήλωση Γιάννη Βαρβιτσιώτη).
Και µάλιστα ανησυχούσε ο Πάπας, γιατί αργούσαν οι 2 βουλευτές να πάνε!
Υπήρχαν υπέρµετρες αξιώσεις των Ελλήνων εφοπλιστών για να τους επιτραπεί η πρόσληψη ασιατικών πληρωµάτων. Τον εφοπλιστή Ποταµιάνο συναντούµε στο παρασκήνιο του βασιλικού πραξικοπήµατος του 1965. Οι τελευταίοι βουλευτές της EK που συµπλήρωναν τον αριθµό 151, έφυγαν από το σπίτι του, που ήταν δίπλα στα ανάκτορα και οδηγήθηκαν στο παλάτι για να ορκιστούν υπουργοί. Επίσης τον συναντούµε σε non paper έγγραφο της ΚΥΠ, που συµµετέχει σε σύσκεψη για την ανατροπή του Μακαρίου και αναφέρεται σαν χρηµατοδότης της ΕΟΚΑ Β!
Eίναι προκλητικό να επικαλούνται τον κοµµουνισµό, όσοι επιχείρησαν να δικαιολογήσουν την πολιτική εκτροπή. Τρανταχτό παράδειγµα της αναξιοπιστίας τους, αποτελεί η περίπτωση του δεύτερου «πρωθυπουργού» την αποστασίας Ηλ. Τσιριµώκου. Τον Φεβρουάριο του 1964 η νέα κυβέρνηση ήθελε να τον εκλέξει πρόεδρο την Βουλής.
Το παλάτι αντέδρασε και ακύρωσε την επιλογή του, γιατί θα οδηγούσε την εξουσία στην… αριστερά. Και όµως αυτός ο επικίνδυνος «αριστερός», και συνιδρυτής του ΕΑM ορκίσθηκε «πρωθυπουργός», µε επιλογή του βασιλιά!
Σχεδόν πάντοτε επικρατεί στον τόπο µαΣ ένας µακιαβελισµός.
Στο όνοµα του πολιτικού ρεαλισµού πάντοτε οι µακιαβελικοί είναι πρόθυµοι να ειρωνευτούν, όσους αποδίδουν σηµασία στις κοινωνικές διαµαρτυρίες. Για τους µακιαβελικούς η απάθεια της κοινής γνώµης, παρά την ύπαρξη κοινωνικών σκιρτηµάτων, µένει πάντα το βασικό δεδοµένο των πολιτικών αγώνων.
Πιστεύουν ότι στο τέλος θα κουρασθεί ο λαός και θα γυρίσει στο σπίτι του. Και το γλέντι των προνοµιούχων θα συνεχίζεται. Πρέπει να αναγνωρίσουµε ότι αυτό περιέχει αρκετή δόση αλήθειας.
Αυτό το σύστηµα νοιάζεται να µη χάσει την κηδεµονία της χώρας η «Ελλάδα των πλουσίων» από την «Ελλάδα των φτωχών».
Γι’ αυτόν τον στόχο του θα διαλύσει κόµµατα, θα κάνει αποστασίες, θα αλώσει όλα τα µέσα που επηρεάζουν τις λαϊκές µάζες.
Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ ΣΥΡΙΖΑ
Το κόµµα του ΣΥΡΙΖΑ, που καθόρισε η ψήφος του λαού µας σαν αντιπολίτευση, έγινε τρίτο κόµµα µετά την αποστασία 20 βουλευτών του. Μπορεί ο όρος της αποστασίας να ενοχλεί, γιατί έχει βεβαρηµένο παρελθόν, αλλά όταν αποχωρεί ένας βουλευτής από ένα κόµµα, παίρνοντας την έδρα µαζί του, είναι πράξη αποστασίας. Μπορεί τα κίνητρα κάθε φορά να είναι διαφορετικά, αλλά η πολιτική πράξη δεν µπορεί να χαρακτηρισθεί αλλιώς.
Οι βουλευτικές έδρες ανήκουν στο κόµµα και όχι στους εκλεγόµενονς. Η αριστερά εξέπλησε µε όσα συνέβησαν τον τελευταίο χρόνο. Είχε δώσει αγώνες, κατά της αποστασίας του 1965 και στο βασιλικό πραξικόπηµα. Ιδιαίτερα η νεολαία Λαµπράκη έδωσε σκληρούς αγώνες για την προάσπιση και τον σεβασµό την λαϊκής κυριαρχίας.
Και µάλιστα είχε ένα θύµα στις 23/7/65. Τον Σωτήρη Πέτρουλα! Λέγεται ότι οι αποστασίες δεν είναι όµοιες. Όταν όµως έχουν σαν στόχο να διαλύσουν τα κόµµατα τους είναι ταυτόσηµες. ∆εν διαφέρουν. Οι αποχωρήσεις των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ δεν συνάδουν µε την ιστορία την αριστεράς. Η αριστερά διακρινόταν για την συλλογικότητα της και το οµαδικό πνεύµα. Τα στελέχη της δεν έβαζαν σαν στόχο την προσωπική τους ανέλιξη. Όµως όλο αυτά παραµερίσθηκαν. Μετατράπηκε σ’ ένα κόµµα «βαρώνων», που το κάθε στέλεχος κοίταζε πώς θα επιβιώσει πολιτικά. Για µια τέτοια εξέλιξη δεν φταίει µόνο ο Κασσελάκης! Όταν τα γνωρίσµατα της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας εκλείψουν, τότε ο άνθρωπος δεν µπορεί να τιθασεύσει τους πόθους και τα πάθη του. ∆εν υπάρχει η αλληλεγγύη για να ρυθµίσει και να εξευγενίσει τη συλλογική προσφορά. Η συλλογική δύναµη και το µεγάλο οµαδικό πάθος, υποτάσσονται στον νόµο της προσωπικής ιδιοτέλειας. Αν στον βυθό της κάθε συνείδησης, είχε σχηµατισθεί ένα αδιόρατο απόθεµα κοινών αισθηµάτων, τότε η µεγάλη κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν αδύνατη. Όπως θα ήταν αδύνατη αν δεν επέλεγε να κάνει πολιτικούς, τους απόντες από πολιτικός, δηµοκρατικούς και κοινωνικούς αγώνες. Στην πολιτική το «πόθεν έσχες», πρέπει να ξεκινά από µια τέτοια παρουσία, για όσους θέλουν να γίνουν πολιτικοί ταγοί µας. Και όχι από τις επικοινωνιακές φιγούρες των υποψηφίων πολιτικών!
TO APΘPO 60
Οι συντάκτες του συντάγµατος του 1975, επηρεασµένοι από τις εθνικές συµφορές της αποστασίας του 1965, θέλησαν να προστατέψουν τα κόµµατα και την πολιτική ζωή της χώρας, µε το άρθρο 60 του συντάγµατος. Ήθελαν να υπάρχει πολιτική οµαλότητα.
Να λοιπόν τι έλεγε αυτό το καινοτόµο και σηµαντικό άρθρο.
«Βουλευτές εκλεγόµενοι υπό το σήµα κόµµατος δεν
δύνανται να µετέχουν εις την κοινοβουλευτική οµάδα
ετέρου κόµµατος, ουδέ µπορούν να συνιστούν νέες οµάδες
κατά την διάρκεια της αυτής κοινοβουλευτικής περιόδου,
θεωρούµενοι αλλως ως παραιτηθέντες του αξιώµατος».
Ένα άρθρο ξεκάθαρο που αποτρέπει τις αποστασίες, που προστατεύει τη δύναµη των κοµµάτων που έδωσε το εκλογικό σώµα. Ένα άρθρο που έβαζε φραγµό στα σχέδια εκείνων που θέλουν να διαλύσουν ένα κόµµα ή να απαξιώσουν το πολιτικό σύστηµα. ∆υστυχώς αυτό το σπουδαίο άρθρο αναθεωρήθηκε και άφησαν µόνο το δικαίωµα της κατά συνείδηση γνώµης και ψήφου των βουλευτών. Λες και γίνεται σεβαστή αυτή η διάταξη, αφού είναι γνωστό ότι οι βουλευτές δεν αποφασίζουν κατά συνείδηση, αλλά κάτω από τη «δαµόκλειο σπάθη» της κοµµατικής πειθαρχίας.
Αφαίρεσαν λοιπόν µια διάταξη που προστατεύει τη δύναµη των κοµµάτων και άφησαν µια διάταξη ανενεργό στην ψήφιση νόµων και ενεργό στην αποστασία των βουλευτών.
Αυτά αναφέρονταν στο άρθρο 60 του συντάγµατος και αναθεωρήθηκαν. Η βουλευτική έδρα δεν αποτελεί ιδιοκτησία των βουλευτών, αλλά δύναµη του κόµµατος µε το οποίο εκλέχτηκαν. Αυτό τον στόχο ήθελε να υπηρετήσει το άρθρο 60 του συντάγµατος και που επιφανείς δηµοκράτες, νοµικοί και συνταγµατολόγοι µετείχαν στη σύνταξη του.
Αυτό ψήφισε ο Α. Παπανδρέου, ο Γ. Μαύρος, ο Ηλ. Ηλιού, ο Ι. Πεσµαζόγλου, ο Γ.Α. Μαγκάκης, ο ∆. Τσάτσος, ο Ν. Γαζής, ο Λ. Κίρκος κ.α. Ήθελαν να προστατέψουν τη ∆ηµοκρατία από τις αποστασίες. Αυτό το σηµαντικό άρθρο αναθεωρήθηκε. Μπορεί όµως να ξανάρθει µε την τρέχουσα αναθεώρηση. Οι αποστασίες των βουλευτών βασίζονται κυρίως σε προσωπικά στρατηγικά τεχνάσµατα!
*Ο Βασίλης Πεντάρης είναι π. βουλευτής Χανίων
