» Πληµµύρες, δασικές πυρκαγιές και τα τύµπανα του πολέµου …
Καθώς ξαναβρέθηκα στο Βέλγιο τις τελευταίες εβδοµάδες, µου έκαναν εντύπωση µερικές ενδιαφέρουσες ειδήσεις σχετικά µε δυνητικούς µελλοντικούς κινδύνους.
Πληµµύρες. Το καλοκαίρι του 2021 µεγάλο µέρος του Βελγίου µαζί µε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κτυπήθηκε από πρωτοφανείς πληµµύρες. 39 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και το εκτιµώµενο κόστος ανήλθε σε πάνω από 2,6 δις ευρώ. Ωστόσο, µεταγενέστερες πληµµύρες στην Θεσσαλία (το 2023) και στην Ισπανία (Βαλένθια) (το 2024), προβληµατίζουν τους υπεύθυνους ιδίως στη Φλάνδρα. «Τι θα συµβεί αν πέσει και στη Φλάνδρα η ποσότητα του νερού που έπεσε στην Βαλένθια;» είναι το ερώτηµα που απασχολεί τους αρµόδιους.
Στο παρελθόν, στόχος ήταν η αποµάκρυνση όσο το δυνατόν µεγαλύτερων ποσοτήτων νερού. Όµως µε την κλιµατική αλλαγή ο στόχος είναι πλέον η κατακράτηση στον υδροφόρο ορίζοντα όσον το δυνατόν περισσότερου νερού. Έτσι, οι επιφάνειες που είναι αδιαπέραστες στο νερό (π.χ. ασφαλτοστρωµένες ή πλακοστρωµένες) θα πρέπει να γίνουν πάλι διαπερατές. Παράλληλα, θα πρέπει να γίνει καταγραφή του ύψους των κατωφλίων στων σπιτιών ούτως ώστε να είναι ανά πάσα στιγµή γνωστός ο κίνδυνος πληµµύρας ανάλογα µε το ύψος της βροχόπτωσης.
Για την Κρήτη, υπάρχουν στις ιστοσελίδες της Ειδικής Γραµµατείας Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας α) το «Προσχέδιο ∆ιαχείρισης Κίνδυνων Πληµµύρας» (αναρτήθηκε τον Ιούνιο του 2024) και β) η «Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» (αναρτήθηκε τον Σεπτέµβριο του 2024). Περιλαµβάνουν λεπτοµερείς χάρτες και σενάρια βροχοπτώσεων, µε βάση τα οποία η αυτοδιοίκηση µπορεί να σχεδιάσει τα σχετικά µέτρα πρόληψης …
∆ασικές πυρκαγιές. Η αύξηση της θερµοκρασίας σε συνδυασµό µε περιόδους ξηρασίας αυξάνει τον κίνδυνο εµφάνισης δασικών πυρκαγιών και στο Βέλγιο. Το οποίο αν και διαθέτει αρκετά δάση δεν διαθέτει πυροσβέστες εκπαιδευµένους στην αντιµετώπιση δασικών πυρκαγιών, όπως αυτές που εκδηλώνονται στη νότια Ευρώπη ή και στην Καλιφόρνια.
Επιπλέον, επειδή στο Βέλγιο βρέχει πολύ ακόµη και το καλοκαίρι, τα δάση είναι αρκετά «ενυδατωµένα» κι έτσι δηµιουργείται ένα αίσθηµα ψευδούς ασφάλειας που καθυστερεί η λήψη µακροπρόθεσµων µέτρων. Ωστόσο, το Κέντρο Αξιολόγησης Κλιµατικών Κινδύνων, επισηµαίνει ότι, βάση τις σηµερινές προβλέψεις, σε λίγα χρόνια το Βέλγιο θα αντιµετωπίσει και αυτό κινδύνους από δασικές πυρκαγιές.
Περί πολέµου. Το Νοέµβριο, Σουηδοί, Νορβηγοί και Φινλανδοί έλαβαν ένα φυλλάδιο µε οδηγίες για να προετοιµαστούν να αντιµετωπίσουν κάποια µελλοντική κρίση ή και πόλεµο. Την περασµένη εβδοµάδα ήταν η σειρά του Βέλγου πρωθυπουργού και του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αµύνης του Βελγίου να προειδοποιήσουν τους συµπατριώτες τους προς αυτή την κατεύθυνση.
Από το βήµα της Βουλής, και στη συνέχεια από τη συχνότητα της Φλαµανδικής ραδιοτηλεόρασης, ο νέος Βέλγος πρωθυπουργός, Μπαρτ ντε Γουίβερ, υπογράµµισε τη σοβαρότητα της στιγµής. «Μερικές φορές στην Ιστορία δεν συµβαίνει τίποτα επί δεκαετίες. Κι άλλες, µέσα σε µια εβδοµάδα εξελίσσονται δεκαετίες ιστορίας». Ο ιστορικός δεν παραβλέπει τα εγχειρίδιά του που διδάσκουν «αυτά που κάνουν οι τυραννικοί ηγέτες που διαθέτουν ένα µεγάλο στρατό: αργά ή γρήγορα θα τον χρησιµοποιήσουν». Εµείς πρέπει να διδαχτούµε: «Πρέπει να προετοιµαστούµε αµυντικά απέναντι στην απειλή ενός τυράννου από την ανατολή, απειλή που δεν πρόκειται να εξαφανιστεί αµέσως».
Παράλληλα, ο Αντιπτέραχος Φρεντερίκ Βανσινά, αρχηγός του Βέλγικου ΓΕΕΘΑ έδωσε µια εκτεταµένη συνέντευξη σχετικά µε την άµυνα της Ευρώπης. «∆εν είµαστε σε εµπόλεµη κατάσταση, αλλά δύσκολα µπορούµε να πούµε ότι βρισκόµαστε και σε περίοδο ειρήνης. Ο κόσµος θα πρέπει να το συνειδητοποιήσει και να ετοιµαστεί να απορροφήσει τους κραδασµούς». ∆εν πρόκειται για την έλευση αρµάτων µάχης στις Βρυξέλλες αλλά για την αντιµετώπιση του υβριδικού πολέµου που διεξάγει η Ρωσία.
Ο Αντιπτέραρχος έχει τρεις προτεραιότητες για το άµεσο µέλλον. Πρώτον, βελτίωση της προετοιµασίας των ενόπλων δυνάµεων. ∆εύτερον, ενίσχυση της ανθεκτικότητας – ενηµέρωση του πληθυσµού και ενίσχυση της ικανότητας απορρόφησης των κραδασµών, προστασία των ενεργειακών δικτύων στη Βόρεια Θάλασσα και βελτίωση της προστασίας έναντι της διαρκώς διευρυνόµενης ρωσικής παραπληροφόρησης, και τέλος αντιµετώπιση των υβριδικών επιθέσεων. Και τρίτον, ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και φυσικά σε έναν ευρωπαϊκό πυλώνα επίσης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Όσον αφορά τον πληθυσµό, ο Αντιπτέραρχος συµβουλεύει να καταταγούν στις εφεδρείες (σηµ. η υποχρεωτική θητεία έχει καταργηθεί στο Βέλγιο εδώ και αρκετά χρόνια). Ή να αποθηκεύσουν προµήθειες επειδή τα τραπεζικά δίκτυα ή οι γραµµές τροφοδοσίας µπορεί να παραλύσουν λόγω κυβερνοεπιθέσεων. «Τώρα που έχει αρχίσει να κλείνει η οµπρέλα προστασίας των ΗΠΑ, ο κόσµος πρέπει να καταλάβει ότι η ασφάλεια δεν είναι πλέον δεδοµένη, ότι η ασφάλεια ισοδυναµεί µε την ελευθερία και µε την προστασία των δηµοκρατιών µας αξιών. Ίσως µάλιστα να χρειαστεί να πολεµήσουµε όπως οι πρόγονοί µας για τις προστατέψουµε, ελπίζοντας βέβαια ότι κάτι τέτοιο δεν θα είναι απαραίτητο».
Στην ηλεκτρονική ανάρτηση του άρθρου στο ιστολόγιό µου ενσωµατώνονται συστηµατικά υπερσύνδεσµοι προς τις πηγές που χρησιµοποιούνται.
*O Παναγιώτης Αλεβαντής είναι φυσικός,
τέως στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι απόψεις είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. http://alevantis.blogspot.com
