Στις 31 Μαΐου εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν πριν από λίγες μέρες σε εκδήλωση της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας στα Τρίκαλα, οι γυναίκες στην Ελλάδα παραμένουν οι πρώτες σε βαρύτητα καπνίστριες διεθνώς. Μάλιστα, το 36% των Ελληνίδων καπνίζουν στην αρχή της εγκυμοσύνης και μόνο 19% διακόπτουν, με μεγάλο ποσοστό από αυτές να υποτροπιάζει μετά το τοκετό και τη γαλουχία.
Δυστυχώς, όσες έγκυες συνεχίζουν να καπνίζουν δεν είναι ενημερωμένες για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν εξαιτίας του καπνίσματος. Αποκόλληση πλακούντα, καθυστερημένη ενδομήτρια ανάπτυξη, αυτόματη αποβολή πρώτου τριμήνου, εμβρυική θνησιμότητα, πρώιμη ρήξη υμένων, πρώιμος τοκετός και πρόδρομος πλακούντας. Κι αυτό χωρίς να υπολογίζονται τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει το νεογέννητο. Σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου, επηρεασμένη γονιμότητα των αγοριών, ζάχαρο, παχυσαρκία, υπέρταση, νευροσυμπεριφορικές διαταραχές, αναπνευστικά προβλήματα.
Μάλιστα, μια έρευνα βρήκε κάποια σχέση μεταξύ ορισμένων μορφών αυτισμού (κοινωνική επικοινωνία, επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά) στα εγγόνια καπνιστριών που συνέχισαν να καπνίζουν κατά την εγκυμοσύνη. Η έρευνα στηρίχτηκε στην ανάλυση ενός μεγάλου πληθυσμού ατόμων που παρακολουθούνται συστηματικά επί δεκαετίες.
Οι ασθένειες που προκαλεί το κάπνισμα περιλαμβάνουν καρκίνους (πνεύμονα, στοματικής κοιλότητας, λάρυγγα, φάρυγγα, οισοφάγου, ουροδόχου κύστεως), καρδιαγγειακές νόσους (καρδιοπάθειες, θρομβώσεις, εγκεφαλικά), πνευμονικό εμφύσημα, άσθμα, χρόνια βρογχίτιδα και κυρίως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Επιπλέον. μειώνει τις αντοχές και τη φυσική άμυνα του οργανισμού, μειώνει τη γονιμότητα, επιταχύνει την οστεοπόρωση, αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβωσης, καταστρέφει την ελαστικότητα του δέρματος προκαλώντας ρυτίδες και βλάπτει την υγεία των δοντιών.
Οι Ελληνίδες φαίνεται ότι καπνίζουν όλο και περισσότερο. Τα ποσοστά καπνιστριών ηλικίας 18-34 είναι 37,7%, ηλικία 35-54 είναι 51,2% ενώ για ηλικίες πάνω από 55 είναι 17,9%. Το αποτέλεσμα είναι οι γυναίκες να προσβάλλονται όλο και περισσότερο από καρκίνο του πνεύμονα, ΧΑΠ και στεφανιαία νόσο. Συγκεκριμένα, η ΧΑΠ αφορούσε το 4,8% των Ελληνίδων το 2004, ποσοστό που αυξήθηκε το 2011 σε 10%, ίσο δηλαδή με το ποσοστό των αντρών. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο συχνότερος καρκίνος στους Έλληνες άντρες και ο δεύτερος σε συχνότητα πλέον καρκίνος στις γυναίκες.
Το πρώτο βήμα για να απαλλαγεί ο καπνιστής ή η καπνίστρια από τον βραχνά του καπνίσματος είναι να καταλάβει ότι είναι εθισμένος ή εθισμένη στη νικοτίνη, το τρίτο ισχυρότερο εξαρτησιογόνο μετά την ηρωίνη και την κοκαΐνη. Πέρα από την στερεά απόφαση διακοπής του καπνίσματος, απαιτείται συχνά και υποστήριξη πρωτίστως από πνευμονολόγο ή ακόμη και από ψυχολόγο.
Γι’ αυτό η καλύτερη επιλογή για παιδιά και νέους είναι να μην αρχίσουν καθόλου το κάπνισμα για να μην εθιστούν στη νικοτίνη. Επισημαίνεται ότι όλα τα καπνικά προϊόντα (τσιγάρα, πίπες, ναργιλέδες, ο καπνός για μάσημα, πούρα και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα) περιέχουν νικοτίνη και οδηγούν τους χρήστες σε εθισμό και εξάρτηση.
Χρήσιμες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο ιστολόγιο του Χανιώτικου Συλλόγου «Ακαπνίστας» (akapnistas.blogspot.com) που αγωνίζεται κατά προτεραιότητα για την ευαισθητοποίηση των πολιτών στις βλαβερές συνέπειες του παθητικού καπνίσματος.
* Φυσικός, τέως στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. http://alevantis.blogspot.com
