Η έναρξη της σχολικής χρονιάς, μοιραία αναδεικνύει τα προβλήματα της εκπαίδευσης που κρατάνε… χρόνια. Αλλά και το ίδιο το ζήτημα της Παιδείας.
Άλλο, φυσικά, εκπαίδευση και άλλο η Παιδεία. Τα σχολεία κατά κανόνα παρέχουν εκπαίδευση που πιστοποιείται με πτυχία και, κατά μία έννοια, οδηγούν ή θα έπρεπε να οδηγούν στην Παιδεία του εκάστοτε ατόμου. Η εκπαίδευση σου παρέχει γνώσεις, η Παιδεία σου “μαθαίνει” να σέβεσαι και να είσαι δίκαιος.
Αυτό που δεν εννοεί να σταματήσει στη χώρα μας, είναι οι αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις. Κάθε υπουργός θέλει να αφήσει το δικό του αποτύπωμα στην εκπαίδευση μέσα από τη δική του μεταρρύθμιση. Και σχεδόν κάθε χρόνο ανακοινώνονται αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Ζητούμενο είναι να διαμορφωθεί το εκπαιδευτικό σύστημα -έστω στα πρότυπα πετυχημένων συστημάτων άλλων ευρωπαϊκών χωρών- κατά τρόπο που δεν θα προκαλεί άγχος και στρες στα παιδιά αλλά θα τα βοηθήσει στην ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας και θα τα κάνει να αγαπήσουν τη γνώση και την Παιδεία. Και εδώ είναι σημαντικός και ο ρόλος των εκπαιδευτικών.
Κάποτε, θα έπρεπε οι πολιτικές δυνάμεις να συμφωνήσουν στοιχειωδώς σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα υπηρετεί την νεολαία, τη γνώση, την Παιδεία και θα έχει στραμμένο το… βλέμμα στο μέλλον. Αλλά και που θα ανοίγει δρόμους επαγγελματικής αποκατάστασης από τη μια και ελεύθερης σκέψης από την άλλη. Θα οδηγεί, δηλαδή, στην Παιδεία.
Πράγμα δύσκολο θα πει, ίσως, κάποιος αναγνώστης.
Γιατί, όπως είχε πει και ο Μάνος Χατζιδάκις, σε ένα από τα σχόλιά του στο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (καταγεγραμμένο στο βιβλίο: “Τα σχόλια του Τρίτου” με τίτλο: «Οι νεολαίοι του σήμερα και το αυγό»):
«Και πρώτα απ’ όλα τι εννοούμε λέγοντας παιδεία; Την πληροφορία, την τεχνική, το δίπλωμα εξειδίκευσης που εξασφαλίζει γάμο, αυτοκίνητο κι ακίνητο, με πληρωμή την πλήρη υποταγή του εξασφαλισθέντος ή την πνευματική και ψυχική διάπλαση ενός ελεύθερου ανθρώπου, με τεχνική αναθεώρησης κι ονειρικής δομής, με αγωνία απελευθέρωσης και με διαθέσεις μιας ιπτάμενης φυγής προς τ’ άστρα; Αυτή τη δεύτερη παιδεία την αποσιωπούν και δεν την δίνουν δωρεάν. Γιατί δεν συντηρεί και δεν υπηρετεί συστήματα. Αντίθετα, τα ελέγχει, τα αναθεωρεί και τ’ αποδυναμώνει».
