‘‘Περί ζώων’’

Η σειρά ‘‘Περί ζώων’’ των εκδόσεων Κυαναυγή απαρτίζεται από µικρά δοκίµια που καταπιάνονται µε θεµατικές που αφορούν τα δικαιώµατα και την απελευθέρωση των ζώων. Πρόκειται για µια πραγµατικά σπουδαία δουλειά που έλειπε από τη χώρα µας. ∆ιαβάσαµε όλα τα µικρά αυτά διαµαντάκια και ανυποµονούµε για τις επόµενες εκδόσεις!

Στο βιβλίο της Karen Davis, ‘‘Η Ιστορία ∆ύο Ολοκαυτωµάτων’’, βρήκαµε ένα σηµαντικό συλλογισµό: η συγγραφέας διερωτάται η τι µπορεί να συµβαίνει στο µυαλό των ζώων της εντατικής κτηνοτροφικής βιοµηχανίας που περνούν όλη τους τη ζωή κλεισµένα σε µικροσκοπικά κλουβιά χωρίς φως και αέρα, αλλά και τις βασανιστικές ώρες της σφαγής τους.
Οι άνθρωποι, ακόµα και σε στιγµές ύστατου µαρτυρίου και βασανισµού, είναι σε θέση, ή τουλάχιστον προσπαθούν, να συλλάβουν το πλαίσιο του συγκεκριµένου βιώµατος. Σκέψεις, ιδέες, αναµνήσεις, όλα λειτουργούν σαν βάλσαµο στις στιγµές της ύστατης αγωνίας. Ο άνθρωπος, εν αντιθέσει µε τα ζώα, είναι προικισµένος “κατασκευαστικά” µε το πλεονέκτηµα των ιδεών και των λέξεων. Τι έχουν όµως στο µυαλό τους τα ζώα που δεν είναι προικισµένα µε καµία διανοητική άµυνα και κανένα έλλογο αντίβαρο που θα τα βοηθούσε να υποµείνουν τα µαρτύριά τους;
Το γεγονός ότι τα µη ζώα µπορούν να υποφέρουν τόσο φρικτά όσο και οι άνθρωποι, καθώς υποβιβάζονται σε βιοµηχανοποιηµένα προϊόντα και βιοµηχανικά απόβλητα και υφίστανται πλήρως απαξιωτική µεταχείριση, καταρρίπτει χιλιάδες χρόνια διδασκαλίας της ιδέας πως ο άνθρωπος είναι από κάθε άποψη ανώτερος των ζώων. Ωστόσο, στο µυαλό των περισσότερων ανθρώπων η ανθρώπινη βιοµηχανία που προκαλεί δεινά στα ζώα είναι τόσο «φυσιολογική» και διάχυτη, που οι περισσότεροι δυσκολεύονται ακόµα και να αντιληφθούν τη σφαγή των ζώων ως µορφή βίας.

Μία βασική δυσκολία να επιστήσει κάποιος την προσοχή του κόσµου στην εξαθλίωση των ζώων στα βιοµηχανικά εκτροφεία είναι ότι κάθε κατάσταση στην οποία βρίσκονται είναι µία µαζική κατάσταση – µία κατάσταση που φαίνεται να αποτελείται, και πράγµατι αποτελείται, από αδιάλειπτα δεινά και τρόµο για τα ζώα. Κάθε δηµοσιοποιηµένη σκηνή µέσα από βιοµηχανικά εκτροφεία αναπαράγει αυτά τα χαρακτηριστικά, καθρεφτίζοντας το µέγεθος τις µη διαχειρισιµότητάς της.
Με την εξαίρεση των µοσχαριών «γάλακτος», που λόγω του στάβλου αποµόνωσης και των µεγάλων, θλιµµένων µατιών τους, τραβούν την προσοχή πάνω τους ως δυστυχισµένα άτοµα, το µόνο που βλέπουν οι περισσότεροι άνθρωποι όταν κοιτούν τα βιοµηχανικά εκτροφεία είναι ατελείωτες σειρές από κότες αυγοπαραγωγής έγκλειστες σε συστοιχίες κλουβιών, συνωστισµένες γαλοπούλες, χιλιάδες κοτόπουλα η γουρούνια. Το µόνο που ακούν είναι είτε µία νεκρική σιγή είτε κάποιος απροσδιόριστος «θόρυβος». Βλέπουν µία καφετιά θάλασσα σωµάτων χωρίς αρχή και τέλος και χωρίς διασπάσεις.
Είµαστε τελικά οι άνθρωποι ανώτεροι από τα ζώα; Η ικανότητά µας να δίνουµε νόηµα στα δικά µας βάσανα µας κάνει να υποφέρουµε περισσότερο; Ή µήπως δεν µπορούµε να αντιληφθούµε πλήρως την πραγµατικότητα των δεινών των άλλων;