Μια περιήγηση σε… ίχνη του παρελθόντος, στην αρχιτεκτονική της Κρήτης μετά την Ένωση, προσέφερε η καθηγήτρια αρχιτεκτονικής στο Πολυτεχνείο Κρήτης κ. Αμαλία Κωτσάκη, στο πλαίσιο κύκλου διαλέξεων στον Σύλλογο «Ο Χρυσόστομος».
Στην ομιλία της η κ. Κωτσάκη σημείωσε μεταξύ άλλων πως: « Η μεγαλόνησος σε αντίθεση με τον λοιπό ελλαδικό χώρο δεν φέρει το βαρύ φορτίο του κλασικισμού ενώ η «δική» της αρχαιότητα ανακαλύφθηκε πολύ πρόσφατα, στις αρχές του 20ου αιώνα. Τα παραπάνω συνιστούν σοβαρή ιδιαιτερότητα καθιστώντας τον διάλογο αρχιτεκτονικής και παρελθόντος στην Κρήτη εξόχως ενδιαφέροντα».
Η κ. Κωτσάκη ιχνηλατεί το διάλογο αυτό μέσα από συναντήσεις της αρχιτεκτονικής στην Κρήτη μετά την Ένωση με τη μινωική φαντασίωση, την ανασυγκρότηση της πόλης και της μνήμης, τη σχέση μοντερνισμού και παράδοσης, τη ζεύξη των ρηγμάτων του παρελθόντος. Στην εικόνα των πόλεων, της υπαίθρου, στην ανώνυμη αρχιτεκτονική και τα έργα γνωστών αρχιτεκτόνων που δραστηριοποιήθηκαν στο νησί, θα αναζητείται το ίχνος του παρελθόντος.
«Από την παραπάνω περιδιάβαση θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι το παρελθόν ως σύμβολο επαχθούς κυριαρχίας, ως αίσθημα συνέχειας ή ως πηγή έμπνευσης έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη της αρχιτεκτονικής , των αστικών κέντρων της και της υπαίθρου της Κρήτης διαθέτοντας ιδεολογικό βάρος άμεσα συναρτημένο με τη συλλογική μνήμη.Επιχειρώντας την αποτίμηση αυτής της επιρροής θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι τα πλέον ενδιαφέροντα αποτελέσματα απαντώνται στην γόνιμη στιγμή της συνάντησης του μοντερνισμού με τον μινωικό πολιτισμό και την ανώνυμη λαϊκή αρχιτεκτονική, εκφράσεις αυτόχθονες και ιθαγενείς που σε κάθε περίπτωση συνιστούν έντονη ιδιαιτερότητα της Κρήτης. Συμβάλλοντας στην απόδοση μιας ιδιαίτερης τοπικότητας στη σύγχρονη αρχιτεκτονική του νησιού αποδεικνύουν ότι έχουν τη δύναμη να την καταστήσουν διεθνώς διακριτή.
Ασφαλώς η αποτίμηση της μινωικής επιρροής στην αρχιτεκτονική των τελευταίων εκατό χρόνων στη μεγαλόνησο απαιτεί ενδελεχή μελέτη και δύσκολα διατυπώνεται. Σε κάθε όμως περίπτωση, οι μινωικές αρχαιότητες έμελλε να εξελιχθούν σε ασφαλή καταφυγή όταν αναζητείται ο μίτος που συνδέει την Ιστορία με την σύγχρονη αρχιτεκτονική δημιουργία στην Κρήτη, έστω και ως φαντασίωση» ανέφερε μεταξύ άλλων η κ. Κωτσάκη στην διάλεξη της.
Στο επιστημονικό, συγγραφικό και εκπαιδευτικό έργο της κ. Κωτσάκη έκανε σύντομη αναφορά ο πρόεδρος του «Χρυσόστομου » Κ. Μαυρακάκης υπογραμμίζοντας την πολύ μεγάλη προσφορά της ομιλήτριας σε όλους τους τομείς της ενασχόλησης της.
