Τον Περικλή Κουλιφέτη τον γνωρίσαµε µέσα από το φεστιβάλ Chaniartoon, ως δηµιουργό κόµικς. Ταυτόχρονα, όµως, διαβάζουµε τα άρθρα του στην Εφηµερίδα των Συντακτών, αλλά και τις εκδόσεις / αυτοεκδόσεις του.
Σε λίγες µέρες, ο Περικλής Κουλιφέτης θα βρεθεί στα Χανιά καλεσµένος του φεστιβάλ, για να παρουσιάσει µια ενδιαφέρουσα εργασία σε µορφή έκθεσης και να πραγµατοποιήσει ένα εικαστικό εργαστήριο. Στο πλαίσιο αυτό, το “Μολύβι µελάνι” µίλησε µαζί του για την τέχνη των κόµικς.
– Είσαι απόφοιτος της σχολής Καλών Τεχνών. Έχουν τα κόµικς αντάξια θέση µε τις υπόλοιπες τέχνες ή βρισκόµαστε ακόµα µακριά από αυτό; Πόσο εύκολο ήταν να κάνεις µια πτυχιακή πάνω στα κόµικς;
Τα κόµικς είναι καθόλα αντάξια µε τις υπόλοιπες τέχνες, απλά µένει να το καταλάβει και ο κόσµος! Ακόµα κι αν καταξιώθηκαν ως “η 9η Τέχνη”, υπάρχει ακόµα µεγάλη µερίδα κοινού στην χώρα µας που τα αναγνωρίζει απλά ως “Μίκυ Μάους” ή στην καλύτερη ως εκλαϊκευτικό µέσο για να εισαχθεί κανείς σε ένα “σοβαρό” αντικείµενο ή στη λογοτεχνία “από τα ρηχά”. Αυτά τα άτοµα, δυστυχώς, δεν γνωρίζουν την ιδιαιτερότητα και την οµορφιά µε την οποία τα κόµικ µπορούν να πουν µια ιστορία, µια οµορφιά που απαιτεί από τον δηµιουργό εικαστικές, αφηγηµατικές και σκηνοθετικές γνώσεις. Παραµένω αισιόδοξος, όµως, πως οι νοοτροπίες αλλάζουν µε την όλο και µεγαλύτερη πληθώρα ποιοτικών κόµικς που κυκλοφορούν στην αγορά.
Ακόµα και στις σχολές Καλών Τεχνών ισχύουν τα στερεότυπα, µιας και δεν υπάρχει σε κανένα οδηγό σπουδών των 4 σχολών µάθηµα για την 9η Τέχνη! Το µοναδικό (και µάλιστα θεωρητικό) µάθηµα για τα κόµικς στο τµήµα Ιστορίας της Τέχνης στην Αθήνα καταργήθηκε το 2023, µε αναστολή της σύµβασης του διδάσκοντα καθηγητή!
Παρ’ όλα αυτά, στην δική µου σχολή δεν συνάντησα αρνητικό κλίµα απέναντι στη δηµιουργία πτυχιακής κόµικς. Μάλιστα, ο επιβλέπων καθηγητής µου κ. Κόκκαλης, ανοιχτόµυαλος και ελαστικός άνθρωπος, µε βοήθησε δίνοντάς µου πολλά διαφορετικά ερεθίσµατα.
– Η έκθεση που θα παρουσιάσεις αποτελεί ουσιαστικά ένα µέρος της πτυχιακής σου εργασίας. Τι περιµένουµε να δούµε και τι να µάθουµε από αυτήν;
Τα έργα της έκθεσης αποτελούν µέρος της πτυχιακής µου, που φέρει τον βαρύγδουπο τίτλο “Βαριά Κληρονοµιά – Παραλλαγές και Φούγκα πάνω σε ένα Ποίηµα του Γ. Σεφέρη” και είναι η προσπάθειά µου να συνδυάσω τις γνώσεις µιας “κλασικής” Καλών Τεχνών µε την τέχνη των κόµικς. Προσπαθώντας να κάνω κάτι πρωτότυπο πάνω στο Μέσο, πειραµατίστηκα µε τον τρόπο αναπαραγωγής του.
Τα σύγχρονα κόµικς, όπως τα βιβλία, µετά την ολοκλήρωσή τους από τους δηµιουργούς τους αναπαράγονται τυπογραφικά σε όµοια αντίτυπα για κυκλοφορία. Εγώ αποφάσισα να τυπώσω µία ιστορία κόµικ σε 7 αντίτυπα µε το καθένα να είναι τυπωµένο σε διαφορετικό µέγεθος χαρτιού, χρώµα, στήσιµο των καρέ, κ.ά. Έτσι, το καθένα από αυτά είναι µια διαφορετική αναγνωστική εµπειρία της ίδιας ιστορίας, ένα διαφορετικό εικαστικό έργο. Αυτά είναι τα κόµικ που θα βρείτε και θα µπορείτε να διαβάσετε επιτόπου στην έκθεση.
Η ιστορία “Βαριά Κληρονοµιά” από µόνη της είναι βασισµένη σε δύο στίχους του ποιήµατος “Μυθιστόρηµα” του Γ. Σεφέρη και πρόκειται για µια αλληγορία του σύγχρονου Έλληνα, κληρονόµου της αρχαίας Ελλάδας, απέναντι στον δυτικό κόσµο.
– Πώς έγινε η επιλογή των στίχων του Σεφέρη για αυτό το έργο; Θα µπορούσαν οι παραλλαγές να είναι ακόµα περισσότερες;
Όταν ακόµα έψαχνα την ιστορία του κόµικ, οι στίχοι του Σεφέρη ήρθαν τυχαία και αποκαλυπτικά µπροστά µου σε ένα ηµερολόγιο τοίχου της γιαγιάς µου µε ποιήµατα: “Ξύπνησα µὲ τὸ µαρµάρινο τοῦτο κεφάλι στὰ χέρια ποὺ µοῦ ἐξαντλεῖ τοὺς ἀγκῶνες καὶ δὲν ξέρω ποῦ νὰ τ᾿ ἀκουµπήσω”. Μου φάνηκαν αποκαλυπτικοί: µέσα σε δύο στίχους ο Σεφέρης είχε αποτυπώσει όλη τη (βαριά) κληρονοµιά της σύγχρονης Ελλάδας που κουβαλάει την “γενετική συνέχεια” ενός παγκόσµιου βεληνεκούς πολιτισµού, κληρονοµιά που µετατράπηκε (µε εµφανή αποτελέσµατα γύρω µας) σε ευχή και κατάρα της.
Οι παραλλαγές/αντίτυπα που δηµιούργησα πηγάζουν από δικές µου εικαστικές προτιµήσεις (λ.χ. noir κόµικς) αλλά και κωµικά σχόλια πάνω στο Μέσο (λ.χ. το Αντίτυπο 2 είναι µια παρωδία/φόρος τιµής στα περιοδικά κόµικς Ντίσνευ). Η µέθοδος δηµιουργίας τους ήταν ψηφιακή, κάνοντας το ίδιο σε κάθε αντίτυπο σχέδιο και κείµενο εύπλαστο για περαιτέρω “πείραγµα”. Συνεπώς, υπάρχει το τεχνικό και αισθητικό περιθώριο για δηµιουργία πολλών καινούριων παραλλαγών στο µέλλον.
– Αρθρογραφείς, σκιτσάρεις, εκδίδεις βιβλία κόµικ µε γνωστούς εκδότες αλλά και αυτοεκδόσεις, συµµετέχεις σε πολλά φεστιβάλ. Τι ετοιµάζεις για το επόµενο διάστηµα;
Για την ώρα συνεχίζω τη συνεργασία µου µε το ένθετο Καρέ Καρέ της σαββατιάτικης Εφηµερίδας των Συντακτών τόσο ως αρθρογράφος όσο και ως δηµιουργός κόµικς, ενώ δύο µικρές κόµικς αυτοεκδόσεις βρίσκονται στα σκαριά για τον Μάιο. Αλλά σας υπόσχοµαι πως έρχεται ένα µεγάλου µεγέθους κόµικ στο µέλλον καθώς και νέες παρουσιάσεις της “Βαριάς Κληρονοµιάς” στην υπόλοιπη Ελλάδα!
Έκθεση και εργαστήριο
Η έκθεση θα λειτουργεί Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 10:00 – 23:00 & Σάββατο 25 Ιανουαρίου 10:00 – 21:00, στο Comixadiko (Ξέπαπα 15). Η παρουσίαση της έκθεσης θα γίνει την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου στις 21:00, ενώ το εργαστήριο θα πραγµατοποιηθεί το Σάββατο 25 Ιανουαρίου στις 18:00. Για κράτηση θέσης στο εργαστήριο και περισσότερες πληροφορίες www.comixadiko.gr
