Περιβαλλοντικά Νέα στην Ελλάδα

Ερευνα: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΦΟΝΙΑ, Τεχν. Γεωπόνος

Ανακυκλώνουν τα υπολείμματα τροφών για κομπόστ
Ξεκίνησε  στο Γκάζι η αξιοποίηση υπολειμμάτων τροφών καθώς τα εστιατόρια και οι καφετέριες της περιοχής δεν θα πετούν τα υπολείμματα από την παρασκευή του φαγητού και τα αποφάγια στα σκουπίδια. Θα τα συλλέγουν σε έναν ξεχωριστό κάδο, τον οποίο τους προμήθευσε δωρεάν ο Δήμος Αθηναίων. Eπειτα, θα πετούν τη γεμάτη σακούλα στους καφέ κάδους που τοποθέτησε ο Δήμος στο δρόμο, παραπλεύρως των συμβατικών κάδων. Δηλαδή, όλα τα υπολείμματα τροφών μόνο συους καφέ κάδους. Ήδη, 45 επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος έχουν δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα, που στόχο έχει την παραγωγή κόμποστ (είδος εδαφοβελτιωτικού) από υπολείμματα τροφών. Εκτός από τις επιχειρήσεις θα συμμετέχουν και οι κάτοικοι της περιοχής, συλλέγοντας τα υπολείμματα τροφών σε κομποστοποιήσιμη σακούλα από καλαμπόκι, η οποία αποσυντίθεται πλήρως κατά τη διάρκεια της κομποστοποίησης. Η πρώτη περιοχή που ξεκίνησε με την αξιοποίηση των υπολειμμάτων τροφών ήταν τον περασμένο μήνα η οδός Κυπριάδου στα Άνω Πατήσια. Ενθαρρυντικά είναι τα πρώτα αποτελέσματα από την πιλοτική εφαρμογή καθώς οι πρώτες ανάλυσεις έδειξαν καθαρότητα υλικού 92%, γεγονός που οφείλεται αφενός μεν στην καλή συνεργασία Δήμου-δημοτών και τη μελετημένη εκστρατεία ενημέρωσης, αφετέρου στην εκτεταμένη χρήση κομποστοποιήσιμων σακουλών.

Φουντώνει η λαθροϋλοτομία
Πρωτοφανείς διαστάσεις έχει πάρει η λαθροϋλοτομία στα δάση της Βόρειας Ελλάδας και Θεσσαλίας, με μεγάλο αριθμό δέντρων, ακόμη και πολυετών δρυών, να γίνονται καυσόξυλα καθώς η ποσότητα των κατασχεθέντων καυσόξυλων παρουσιάζει αύξηση κατά 32,4% και έχουν πολλαπλασιαστεί οι έλεγχοι από τα δασαρχεία. Παρά τις συνεχείς περιπολίες των κατά τόπους δασαρχείων, η οικονομική κρίση και η αυξημένη τιμή του πετρελαίου θέρμανσης οδηγούν ολοένα περισσότερους πολίτες στην παράνομη κοπή δέντρων. Μάλιστα, πληθαίνουν τα κρούσματα εμπορίας της παράνομης ξυλείας από οργανωμένα κυκλώματα, καθώς οι επιτήδειοι έχουν φτάσει στο σημείο να φορτώνουν κατά τόνους, ακόμη και σε τριαξονικά φορτηγά! Το φαινόμενο έχει θέσει τα δασαρχεία σε κατάσταση συναγερμού, με αποτέλεσμα οι μηνύσεις σε βάρος των λαθροϋλοτόμων να έχουν πολλαπλασιαστεί, σε σχέση με τα προ κρίσης έτη, και να έχουν κατασχεθεί συνολικά εκατοντάδες τόνοι ξυλείας, εξοπλισμός υλοτομίας και οχήματα μεταφοράς. Σύμφωνα με τα συγκριτικά στοιχεία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας για τα τελευταία δύο χρόνια, στο δεκάμηνο Ιανουάριος έως Οκτώβριος 2012 και 2013 ο αριθμός των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν παρουσιάζει αύξηση 34,9 % (από 6.645 σε 12.206), ο αριθμός των μηνύσεων που υποβλήθηκαν παρουσιάζει μείωση 24,3% (από 580 σε 539), ενώ η ποσότητα των κατασχεθέντων καυσόξυλων παρουσιάζει αύξηση 32.4% (από 1.616 τόνους σε 2.392 τόνους). Το υπουργείο Περιβάλλοντος στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει τα κρούσματα λαθροϋλοτομίας, έθεσε σε εφαρμογή ένα αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο για την παράνομη υλοτόμηση και οι δασάρχες προχωρούν στην υποβολή μηνύσεων κατά των λαθροϋλοτόμων. Εν όψει του χειμώνα, οι δασάρχες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο μεγάλης έντασης της λαθροϋλοτομίας και ζητούν τη βοήθεια των ίδιων των πολιτών για τον έλεγχο και την καταγγελία τέτοιων κρουσμάτων

Περιβαλλοντικά νέα στον Κόσμο
Ο εφιάλτης της ρύπανσης στη Κίνα
Η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Κίνα έχει λάβει πλέον εφιαλτικές διαστάσεις με απρόβλεπτες κοινωνικές, αλλά και πολιτικές προεκτάσεις. Τον Σεπτέμβριο, η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε δέσμη μέτρων για την καταπολέμηση του φαινομένου της αιθαλομίχλης στις βόρειες επαρχίες, ενώ τον Οκτώβριο η ατμοσφαιρική ρύπανση έσπασε τα “κοντέρ” στην πόλη Χαρμπίν, στα βορειοδυτικά, με πληθυσμό 11 εκατ. ανθρώπων. Την τελευταία δεκαετία τα κρούσματα καρκίνου του πνεύμονα στην πρωτεύουσα Πεκίνο αυξήθηκαν σε ποσοστό άνω του 50% σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.
Η πρόταση της κινεζικής κυβέρνησης βασίζεται στηναπομάκρυνση από τον άνθρακα με πρώτο μέτρο την απαγόρευση κατασκευής νέων ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων άνθρακα γύρω από μεγάλα αστικά κέντρα, όπως το Πεκίνο, η Σανγκάη και η Γκουανγκζού.
Ωστόσο, η κίνηση αυτή δεν θα γίνει χωρίς νέες περιβαλλοντικές ανησυχίες. Η κινεζική κυβέρνηση σχεδιάζει την κατασκευή 18 μονάδων συνθετικού φυσικού αερίου (SNG) ώστε να αντισταθμίσει τη μείωση 65% στη συμμετοχή του άνθρακα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ενώ το SNG μπορεί να συμβάλει στη μείωση της μικροσωματιδιακής ρύπανσης, περιορίζοντας τις συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων κατά 25% στις βόρειες επαρχίες, ξεχωριστή έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Nature Climate Change έδειξε ότι η διαδικασία εξόρυξης του άνθρακα και της μετατροπής του σε φυσικό αέριο συνεπάγεται αύξηση 36%-82% στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με την απευθείας καύση του άνθρακα. Παράλληλα, οι μονάδες συνθετικού φυσικού αερίου που προκρίνονται για τις βόρειες και τις δυτικές επαρχίες της Κίνας θα υποβαθμίσουν το περιβάλλον σε “παρθένες” περιοχές όπως είναι η Εσωτερική Μογγολία. Σε αυτές τις περιοχές, κατοικούν εθνικές μειονότητες όπως Ουϊγούροι και Μογγόλοι που αντιμετωπίζουν ορατό πλέον κίνδυνο βίαιης διακοπής των κτηνοτροφικών και γεωργικών τους δραστηριοτήτων.

Ηλιακό νανοδίκτυο διαλύει πετρελαιοκηλίδες
Μια νέα, απλούστερη και περιβαλλοντικά ασφαλέστερη τεχνολογία για την αντιμετώπιση πετρελαιοκηλίδων και την απορρύπανση του νερού ανέπτυξε η καθηγήτρια Πελαγία-Ειρήνη (Περένα) Γκούμα του Πανεπιστημίου Stony Brook της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για ένα “φωτοκαταλυτικό νανοδίκτυο” κατασκευασμένο από οξείδιο του χαλκού-βολφραμίου, το οποίο όταν ενεργοποιηθεί από την ηλιακή ακτινοβολία -εκμεταλλευόμενο το σύνολο του ηλιακού φάσματος- μπορεί να διασπάσει το πετρέλαιο αφήνοντας πίσω του μόνο βιοδιασπώμενες χημικές ουσίες. Η συσκευή μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί και να μεταφερθεί από πλοία κάθε μεγέθους, πλεονεκτήματα που την καθιστούν ιδανική λύση για πλοία τα οποία μέχρι σήμερα δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν σε επιχειρήσεις θαλάσσιων καθαρισμών.
Τα δίχτυα που μοιάζουν με μικρογραφία κεραμικών διχτυών ψαρέματος κατασκευάζονται με μια μοναδική διαδικασία αυτοσυναρμολόγησης, η οποία σύμφωνα με την Γκούμα έχει ως αποτέλεσμα μια “στιβαρή αρχιτεκτονική δομή που επιτρέπει την κάλυψη της μέγιστης δυνατής επιφάνειας και κατ’ επέκταση έκθεση στους ρύπους, ενώ παράλληλα τα νανοσωματίδια επιταχύνουν την καταλυτική δράση”.
Εκτός από διαρροές πετρελαιοειδών, τα δίκτυα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την απορρύπανση νερού μολυσμένου από την εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου ή άλλες βιομηχανικές διαδικασίες.
Εκτός από περιβαλλοντικούς καθαρισμούς, τα δίκτυα μπορούν μελλοντικά να λειτουργήσουν ως μέθοδος καθαρισμού ρούχων χωρίς χημικά και χωρίς νερό. Σύμφωνα με την ερευνήτρια, η μέθοδος υπερτερεί καθώς οι σύγχρονες διαδικασίες στεγνού καθαρισμού χρησιμοποιούν πολλά χημικά που πρέπει να τύχουν καθαρισμού και επεξεργασίας, όπως το βενζόλιο.