Ένα οικολογικό έγκλημα συντελείται στα Χανιά με τα δέντρα της πόλης να εξαφανίζονται το ένα μετά το άλλο, μετά από αποφάσεις της δημοτικής Αρχής Σημανδηράκη.
Για «επίθεση στο πράσινο της πόλης» μιλά η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων, την ώρα που οργανώσεις και φορείς από όλη την Ελλάδα ξεσηκώνονται ζητώντας «να σταματήσει η καταστροφή των αστικών δέντρων».
Τελευταία θύματα του Δήμου Χανίων, τα δέντρα στην οδό Δευκαλίωνος, κάτω από την Πύλη της Άμμου και μπροστά από την παιδική χαρά, γεγονός που προκάλεσε την οργή των περίοικων αλλά και την καταγγελία της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων.
Όπως τονίζει η Πρωτοβουλία, «παρά τις περί του αντιθέτου εξαγγελίες και διακηρύξεις, η επίθεση στο πράσινο της πόλης των Χανίων συνεχίζεται σε όλα τα μέτωπα. Μετά την κοπή των δέντρων στην Πύλη της Άμμου και στα Ενετικά Τείχη με τη δικαιολογία της ανάδειξης και προστασίας των τειχών, τώρα πλέον δε χρειάζονται καν δικαιολογίες: Κάτω από την Πύλη της Άμμου, στην Παιδική Χαρά μπροστά, δε δίστασαν να κόψουν δέντρα ηλικίας 35 ετών, όπως δηλώνουν κάτοικοι της περιοχής.
Αψευδείς μάρτυρες οι φωτογραφίες της καταστροφής, καθώς αύριο μπορεί να έχουν εξαφανίσει και τα ίχνη των δέντρων».
Η Πρωτοβουλία απαριθμεί τις κοπές δέντρων που έχουν γίνει στην πόλη και σημειώνει πως «και τα δέντρα αυτά θα μείνουν στη μνήμη των κατοίκων και των επισκεπτών, όπως στη μνήμη των παλαιότερων Χανιωτών έχει μείνει σαν όνειρο η διαδρομή κάτω από τη δροσερή σκιά πανύψηλων δέντρων στην κάψα του καλοκαιριού από τη Σούδα προς τα Χανιά τα καλοκαίρια.
Τώρα, με χίλιες δυο δικαιολογίες εκείνα τα δέντρα έχουν εξαφανιστεί.
Όπως εξαφανίστηκαν στη διάρκεια της απαγόρευσης κυκλοφορίας της πανδημίας όλα τα δέντρα που υπήρχαν κι έδιναν σκιά στην οδό Νικηφόρου Φωκά μπροστά από το Ωδείο.
Δημιουργήθηκε έτσι μια διαδρομή σε συνθήκες ερήμου από τσιμέντο από την Αγορά των Χανίων προς την παραλία του Κουμ καπί, μέχρι να μεγαλώσουν (και αν) τα μικρά δέντρα που φυτεύτηκαν στη θέση τους (μετά από πόσα χρόνια θα δούμε ξανά σκιά εκεί;).
Κάπως έτσι χάθηκαν και τα δέντρα μπροστά στην Παιδική Χαρά στην Πύλη της Άμμου.
Να μιλήσουμε για οξυγόνο, δροσιά, σκιά στους καύσωνες του καλοκαιριού που έδιναν αυτά και τα άλλα δέντρα που κόβουν;».
Καταγγέλλοντας τις πρακτικές του Δήμου Χανίων, η Οικολογική Πρωτοβουλία καταλήγει: «Κι οι δημοτικοί μας “άρχοντες” κι αρμόδιοι; Στην καλύτερη (που λέει ο λόγος) περίπτωση ατενίζουν ατάραχοι την καταστροφή κι υπόσχονται σκιά μετά από 20-30 χρόνια (για όσους από εμάς δε θα έχουν εγκαταλείψει το μάταιο τούτο κόσμο). Στη χειρότερη, βαφτίζουν την περιβαλλοντική ευαισθησία «γκρίνια» και «υπερβολές» και δημιουργούν ερήμους στην πόλη, σε μια εποχή που θα έπρεπε, εξαιτίας και της κλιματικής κρίσης να προστατεύουμε και να πολλαπλασιάζουμε τους χώρους πρασίνου.
Με αυτές τις συνθήκες, ανησυχούμε ιδιαίτερα για το πόσα δέντρα και πόση σκιά θα μείνει στο Δημοτικό Κήπο και στους Αγίους Αποστόλους μετά τις διάφορες σχεδιαζόμενες “αναπλάσεις”».

Πανελλαδικός ξεσηκωμός για προστασία των δέντρων

Την ίδια ώρα, τριάντα μία οργανώσεις και φορείς από όλη την Ελλάδα εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση ζητώντας «να σταματήσει η καταστροφή των αστικών δέντρων!», με την καταστροφή που συντελείται στα Χανιά να καταγράφεται και σε άλλες πόλεις.
Αναλυτικά η ανακοίνωση των φορέων από όλη την Ελλάδα επισημαίνει τα εξής:
«Τις τελευταίες μέρες οι κάτοικοι της Αθήνας και πολλών άλλων δήμων της Ελλάδας εκπλήσσονται δυσάρεστα, βλέποντας κυριολεκτικά καρατομημένα τα δέντρα στις πλατείες και στους δρόμους.
Οι χώροι πρασίνου με τα μεγάλα δέντρα και με τη βιοποικιλότητα που φιλοξενούν, αποτελούν σημαντικότατα συστατικά στοιχεία της φύσης μέσα στις πόλεις. Τα δέντρα προσφέρουν πλήθος αναντικατάστατων οικοσυστημικών υπηρεσιών: ρύθμιση του μικροκλίματος, απορρόφηση αέριων ρύπων, αισθητική απόλαυση και αναψυχή, προστασία από τις πλημμύρες, θερινή σκίαση κλπ. Επιπλέον, κατά τους εαρινούς μήνες αποτελούν θέσεις φωλιάσματος για πολλά είδη πουλιών που ζουν στις πόλεις μας.
Οι δήμοι που είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των χώρων πρασίνου και για τη φροντίδα των δέντρων φαίνεται να αγνοούν όλα τα παραπάνω. Τα δέντρα κλαδεύονται με τρόπο τόσο δραστικό, που απομένει σχεδόν μόνο ο κορμός. Αφαιρείται όλη η κόμη τους και αυτό που μένει είναι μια εικόνα ακρωτηριασμένων και καρατομημένων δέντρων, που έχουν απωλέσει εντελώς το φυσικό σχήμα τους. Ακόμα χειρότερα, όλα αυτά συμβαίνουν μέσα στην άνοιξη, δηλαδή στην εποχή κατά την οποία τα πουλιά έχουν ήδη φωλιές, με αποτέλεσμα ένας μεγάλος αριθμός αυγών ή και νεοσσών να πέφτει στο έδαφος, με μοιραία συνήθως κατάληξη.
Υπενθυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/147 για τη διατήρηση των άγριων πουλιών ορίζει στο άρθρο 5 ότι απαγορεύεται κάθε καταστροφή ή βλάβη των φωλιών και των αυγών των πουλιών. Ως εκ τούτου, η ζημιογόνος πρακτική του κλαδέματος αυτού κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου των πουλιών, δεν είναι απλώς μία απαράδεκτη πράξη αλλά επιπλέον είναι και παράνομη.
Επίσης, η νέα «Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για πρώτη φορά αναγνωρίζει ξεκάθαρα τη σημασία του αστικού περιβάλλοντος στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, κάνοντας λόγο για την ανάγκη οικολογικού προσανατολισμού των αστικών περιοχών και θέτοντας ως στόχο να επιστρέψει η φύση στις πόλεις.
Για τους παραπάνω λόγους θεωρούμε επιβεβλημένο να αλλάξει άμεσα η προσέγγιση του ζητήματος του αστικού πρασίνου από τους Δήμους και την πολιτεία.
Συγκεκριμένα ζητάμε:
1. Όλοι όσοι αναλαμβάνουν εργασίες κλαδέματος δέντρων από τους δήμους πρέπει να διαθέτουν πιστοποίηση – να έχουν διδαχθεί τεχνικές δενδροκομίας.
2. Να καταρτιστεί ένας οδηγός για τις κλαδεύσεις ο οποίος θα πρέπει υποχρεωτικά, μέσω νομοθετικής ρύθμισης, να εφαρμόζεται από όλες τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες που προβαίνουν σε κλαδέματα. Ο οδηγός αυτός σε γενικές γραμμές πρέπει να ορίζει: α) ποια είδη δέντρων πρέπει να κλαδεύονται στο αστικό περιβάλλον και πότε, σύμφωνα με τις αρχές δενδροκομίας, β) τους ενδεδειγμένους τρόπους κλαδέματος ώστε τα δέντρα να διατηρούν την υγεία τους και ταυτόχρονα να συνεχίσουν να παρέχουν τις οικοσυστημικές υπηρεσίες που προσφέρουν (ρύθμιση μικροκλίματος, σκίαση, μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, διατήρηση των αισθητικών και οικολογικών τους λειτουργιών).
3. Μέσω νομοθετικής ρύθμισης, να απαγορευτεί οποιοδήποτε κλάδεμα δέντρων
κατά την περίοδο της φωλεοποίησης των πουλιών και της ανάπτυξης των νεοσσών τους,
δηλαδή κατά τους μήνες Μάρτιο έως και Ιούνιο». Μεταξύ άλλων, υπογράφουν οι: ΑΝΙΜΑ, ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρεία Φίλων Εθνικού Κήπου, Καλλιστώ, Οικολογική Συμμαχία, Πανελλήνια Φιλοζωική Ομοσπονδία, Mamagea, Medasset, MedINA.