» Αναφορά του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας αποτυπώνει τη σπουδαιότητα της περιοχής για τις θαλάσσιες χελώνες
Η τεράστια περιβαλλοντική σηµασία της παραλίας Παχιά Άµµος στον Σταυρό Ακρωτηρίου, αναδεικνύεται µέσα από την αναφορά του Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης.
Ηαναφορά δόθηκε στη δηµοσιότητα από τον Σύλλογο Προστασίας Περιβάλλοντος Σταυρού (S.E.A) και αφορά τις εκσκαφές φωλιών θαλασσίων χελωνών Caretta Caretta που πραγµατοποιήθηκαν στην Παχιά Άµµο το 2024 . Ο Σύλλογος µε αυτά τα δεδοµένα, καλεί τις αρµόδιες αρχές για την προστασία της βιοποικιλότητας και της άγριας φύσης να εξασφαλίσουν την προστασία της περιοχής, µε αφορµή τα σχέδια του ∆ήµου Χανίων για κατασκευή αντλιοστασίου, τα οποία έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.
ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Στις 14 Σεπτεµβρίου πραγµατοποιήθηκε από εθελοντές του Συλλόγου για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ η εκσκαφή συνολικά 3 φωλιών στην ανατολική πλευρά της παραλίας, πολύ κοντά στο σηµείο στο οποίο κατασκευάζεται το αντλιοστάσιο ανεπεξέργαστων λυµάτων και ο αγωγός υπερχείλισης που θα καταλήγει στη θάλασσα.
Οι εκσκαφές έγιναν µε την παρουσία δεκάδων ανθρώπων κάθε ηλικίας που παρακολούθησαν µε πολύ ενδιαφέρον την διαδικασία.
Σύµφωνα µε τα στοιχεία που συνέλεξαν οι εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ, οι τρείς φωλιές είχαν συνολικά 248 αυγά ενώ από αυτά εκκολάφτηκαν τα 187. Στις 17 και 18 Οκτωβρίου ακολούθησε η εκσκαφή άλλων 8 φωλιών από τον κ. Μιχάλη ∆ρεττάκη Βιολόγο – Ορνιθολόγο από το Εργαστήριο Οικολογίας και ∆ιαχείρισης Περιβάλλοντος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης/Πανεπιστήµιο Κρήτης µε την παρουσία εκπαιδευτικών από το Κέντρο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία (ΚΕΠΕΑ) Βάµου και πάνω από 40 µαθητών του Γυµνασίου Κουνουπιδιανών και καθηγητών τους και τη βοήθεια µελών του Συλλόγου και της Οµάδας Πολιτών για την Προστασία των Θαλασσίων Χελωνών στο Ακρωτήρι.
Τα στοιχεία τα οποία παραθέτει ο Σύλλογος βασίζονται στη σύντοµη αναφορά την οποία συνέταξε ο κ. ∆ρεττάκης για την πολύτιµη βιοποικιλότητα της περιοχής και στην οποία τονίζεται ότι από την εθελοντική δράση του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Σταυρού και της Οµάδας Πολιτών για την Προστασία των Θαλασσίων Χελωνών στο Ακρωτήρι πιστοποιήθηκαν πολλές έξοδοι της Caretta caretta και κατοχυρώθηκε η ύπαρξη αρκετών φωλιών µε τα ίχνη των ώριµων θηλυκών ή των νεοσσών.
Άλλες πιθανές ή και εξακριβωµένες, µέσω ιχνών νεοσσών, θέσεις φωλεοποίησης αναζητήθηκαν αλλά χωρίς καθαρό και σχετικά ακριβή αρχικό εντοπισµό τους δεν στάθηκε δυνατή η εύρεση τους.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως σε µία φωλιά υπάρχει φωτογραφία το βράδυ από την χελώνα που γεννάει στις 2 Ιουνίου 2024 και αναφέρονται πιθανά ίχνη νεοσσών στις 7 Αυγούστου επειδή είχε θαλασσοταραχή στη συνέχεια η φωλιά δεν εντοπίστηκε ξανά. ∆ιαπιστώθηκε πάντως η ύπαρξη ενός σηµαντικού αριθµού φωλιών σε θέσεις ψηλά στις αµµοθίνες της Παχιάς Άµµου, κάτι που σύµφωνα µε τους επιστήµονες αποτελεί καλή ένδειξη µιας ωοτοκίας και δείχνει πόσο σηµαντικές είναι οι αµµοθίνες για το οικοσύστηµα.
ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας ανάλυσε διεξοδικά όλο το οπτικό υλικό που προσέφερε ο Σύλλογος µας και οι εθελοντές της οµάδας Πολιτών για την Προστασία των Θαλασσίων Χελωνών στο Ακρωτήρι µε βάση την τοπογραφία της παραλίας που έχει µήκος λιγότερο του ενός χιλιοµέτρου. Στα συµπεράσµατα της αναφοράς, επισηµαίνεται ότι η παραλία της Παχιάς Άµµου κατά την αναπαραγωγική περίοδο του 2024 είχε σηµαντική πυκνότητα ωοτοκίας της Caretta caretta. ∆ιαπιστώθηκε απόλυτα η ύπαρξη 13 φωλιών, 11 τις από οποίες εκσκάφθηκαν, και υπάρχει καλή πιθανότητα να ήταν ως και 15 φωλιές.
Η εκτίµηση της σηµαντικότητας της Παχιάς Άµµου για το είδος θα χρειαστεί µια χρονοσειρά αρκετών ετών µε επαρκή στοιχεία για να γίνει. Από τα δεδοµένα αυτής της χρονιάς προκύπτει ότι τουλάχιστον πέντε θηλυκά άτοµα Caretta caretta χρησιµοποίησαν την παραλία για την αναπαραγωγή τους (από µία ως και τρεις φορές), αριθµός που χαρακτηρίζεται από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης ως αξιόλογος. Τα βιντεοσκοπηµένα άτοµα δείχνουν να είναι µικρού ως µέσου µεγέθους και πιθανότερο είναι ο πληθυσµός να έχει αρκετά νεαρά άτοµα δηλ. χελώνες που µόλις έχουν µπει στην αναπαραγωγική περίοδο κάτι που ανταποκρίνεται και στο σχετικά µικρό µέσο όρο του αριθµού αυγών από τις φωλιές που εκσκάφτηκαν. Η αναπαραγωγική επιτυχία των φωλιών στις οποίες έγινε εκσκαφή ήταν καλή.
Μόνο η πρώτη φωλιά-η οποία εντοπίστηκε στις 24 Μαΐου- ίσως λόγω πρωιµότητας είχε πολύ περιορισµένη εκκόλαψη. Συνολικά σε 10 πλήρως καταγραφέντες κατά τις εκσκαφές φωλιές µετρήθηκαν 781 αυγά, δηλαδή 78,1 αυγά ανά φωλιά. Εκκολάφθηκαν 574 αυγά οπότε η επιτυχία εκκόλαψης 73,5%.
Υπολογίζεται λοιπόν ότι τουλάχιστον 500 χελωνάκια έφθασαν µε ασφάλεια στη θάλασσα!
Βάση των επιστηµονικών δεδοµένων σχετικά µε τον κύκλο ζωής των θαλασσίων χελωνών τα εκατοντάδες χελωνάκια που γεννήθηκαν φέτος στην Παχιά Άµµο στη διαδροµή τους από τη φωλιά προς τη θάλασσα τις πρώτες στιγµές της ζωή τους, χαρτογράφησαν και αποµνηµόνευσαν την παραλία στην οποία γεννήθηκαν, ώστε µετά από περίπου 20 χρόνια όταν πλέον θα έχουν ενηλικιωθεί θα ξαναγυρίσουν στην ίδια παραλία για να εναποθέσουν τα δικά τους αυγά.
Ο Σύλλογος τονίζει πως «είναι χρέος όλων µας να εξασφαλίσουµε την προστασία της περιοχής και τη διατήρηση αυτού του τόσου εµβληµατικού είδους της άγριας φύσης».
